Θετική η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα

 

Ολοκληρώθηκε για πέμπτη φορά, ο ετήσιος κύκλος για το Κράτος Δικαίου στην Ευρώπη, με τη δημοσίευση της σχετικής Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αποτύπωση της κατάστασης σε κάθε Κράτος Μέλος, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά. Η Ελλάδα καταγράφει υψηλές επιδόσεις στην αξιολόγηση, καθώς για πρώτη φορά διαπιστώνεται πρόοδος σε όλες τις συστάσεις που είχε διατυπώσει η Επιτροπή στην περσινή Έκθεσή της, ενώ η εμβληματική νομοθετική παρέμβαση με την οποία εξασφαλίζεται η συμμετοχή της ίδιας της Δικαιοσύνης στην επιλογή της ηγεσίας της, χαιρετίζεται ως ιδιαίτερα σημαντική πρόοδος.

• Για το 2024, τέσσερις μόνο συστάσεις απευθύνονται στην Ελλάδα (η οποία συγκαταλέγεται στους υψηλότερους μέσους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Συγκεκριμένα, 18 κράτη μέλη της ΕΕ δέχονται στη φετινή έκθεση περισσότερες συστάσεις από την Ελλάδα (μεταξύ των οποίων Γερμανία, Ισπανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ιταλία κ.α.). Η Ελλάδα εμφανίζει βελτίωση σε 4 συστάσεις μαζί με άλλες 3 χώρες (Λουξεμβούργο, Σουηδία, Κροατία), 4 χώρες δέχονται 3 συστάσεις (Γαλλία, Λιθουανία, Δανία, εσθονια) και 1 χώρα, η Λετονία, 2 συστάσεις.
• Οι τομείς που η φετινή έκθεση αναγνωρίζει σημαντική πρόοδο για την Ελλάδα:
• Ψηφιοποίηση δικαιοσύνης- ταχύτητα απονομής της: Αναγνωρίζονται τα σημαντικά βήματα για την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης και την αύξηση της αποτελεσματικότητας και της ταχύτητας απονομής της, για παράδειγμα μέσω της αναθεώρησης του Δικαστικού Χάρτη της χώρας και του Κανονισμού του Συμβουλίου της Επικρατείας. Επιπλέον, υπογραμμίζεται η προτεραιότητα που έχει δώσει η Ελλάδα στην αξιοποίηση του Προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την ενίσχυση του Κράτους Δικαίου και η συνεπής εφαρμογή των σχετικών μεταρρυθμίσεων. 
• Καταπολέμηση της διαφθοράς: Αναγνωρίζεται η περαιτέρω πρόοδος που έκανε η Ελλάδα στον τομέα της καταπολέμησης της διαφθοράς με απτό και μετρήσιμο τρόπο, και, σύμφωνα με τα πρότυπα του ΟΟΣΑ, ενισχύοντας τις διατάξεις για την ποινική ευθύνη νομικών προσώπων και τη δωροδοκία. Παράλληλα, επισημαίνεται η αρτιότητα της νομοθεσίας για το πόθεν έσχες που επιτρέπει την πραγματοποίηση σημαντικού ποσοστού ελέγχων, καθώς και τα μέτρα που λαμβάνονται για την ενίσχυση της διαφάνειας και της ακεραιότητας στις διαδικασίες δημοσίων προμηθειών. 
• Λειτουργία ΜΜΕ: Διαπιστώνεται σημαντική πρόοδος στην ενδυνάμωση του διοικητικού και νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την προστασία των δημοσιογράφων, την ενίσχυση της διαφάνειας γύρω από το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς και την προστασία της ελευθερίας του λόγου και του δημοσιογραφικού λειτουργήματος από τις κακόβουλες αγωγές με μετρήσιμα στοιχεία, η οποία θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο μετά την πρόσφατη κατάργηση του αδικήματος της απλής δυσφήμισης από τον Ποινικό Κώδικα. 
• Νομοθετική διαδικασία: Εξίσου σημαντική είναι η πρόοδος που καταγράφεται στη βελτίωση της νομοθετικής διαδικασίας, χάρη στην οποία αυξήθηκε ο μέσος χρόνος δημόσιας διαβούλευσης, μειώθηκαν οι τροπολογίες και εξαφανίστηκαν οι τροπολογίες της τελευταίας στιγμής, καθώς και ο αριθμός των ρυθμίσεων ανά τροπολογία. 
• Δραστηριότητα Κοινωνίας των Πολιτών: Υπογραμμίζεται η περαιτέρω πρόοδος που σημειώθηκε στη συνεργασία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τις Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών μέσω της εγκαθίδρυσης δομημένου διαλόγου που θα οδηγήσει σε σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες με γνώμονα τη διευκόλυνση της δραστηριότητάς τους, καθώς και οι θετικές εξελίξεις ως προς τη διαλειτουργικότητα των δημοσίων μητρώων εγγραφής τους. 

Κ. Β.