Αλλάζουν τα τεκμήρια διαβίωσης μετά από 20 χρόνια!!
Από τις αλλαγές αυτές στα τεκμήρια διαβίωσης αναμένεται να προκύψουν σημαντικές φοροελαφρύνσεις για 477.000 φορολογουμένους, οικογενειάρχες και άγαμους.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τα τεκμήρια διαβίωσης είναι συγκεκριμένα ποσά, τα οποία αντιπροσωπεύουν τις ελάχιστες ετήσιες δαπάνες χρήσης και συντήρησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες. Για κάθε φορολογούμενο, η εφορία αθροίζει μεταξύ τους τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης που αντιστοιχούν στην περιουσιακή του κατάσταση και στη συνέχεια προσθέτει και τα ελάχιστα ετήσια τεκμήρια διαβίωσης των 3.000 ή των 2.500 ευρώ. Με τον τρόπο αυτόν προσδιορίζει ένα ελάχιστο ύψος τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος. Αν το εισόδημα που δηλώνει ο φορολογούμενος είναι μικρότερο του τεκμαρτού, η εφορία υπολογίζει τον φόρο εισοδήματος επί του τεκμαρτού και όχι επί του δηλούμενου εισοδήματος.
Με τις αλλαγές που περιλαμβάνει το άρθρο 7 του νέου νομοσχεδίου, τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης μειώνονται κατά 30% έως 35% για τις κατοικίες, κατά 7,2% έως και 73,7% για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα παλαιότητας μέχρι 10 ετών και κατά 30% για τα σκάφη αναψυχής παλαιότητας έως 10 ετών. Επιπλέον, προβλέπεται ότι θα εξαιρούνται από το ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ τα εξαρτώμενα τέκνα που έχουν δικό τους εισόδημα.
Οι φορολογούμενοι αυτοί, στα εκκαθαριστικά που θα λάβουν το 2026 για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος τις οποίες θα υποβάλουν για τα εισοδήματα του 2025, θα δουν τα ποσά των φόρων που τους αναλογούν να μειώνονται σημαντικά ή ακόμη και να μηδενίζονται.
Αυτό θα συμβεί επειδή το 2026 τα τεκμαρτά ποσά φορολογητέου εισοδήματος, που θα τους προσδιορίσει η εφορία το 2026, με βάση τα νέα, σημαντικά χαμηλότερα, τεκμήρια διαβίωσης, θα είναι πλέον μειωμένα σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα υποχωρήσουν ακόμη και κάτω από τα επίπεδα των δηλούμενων εισοδημάτων, ενώ στις πιο πολλές των περιπτώσεων τα τεκμαρτά εισοδήματα απλώς θα υποχωρήσουν και θα προσεγγίσουν πιο πολύ τα χαμηλότερα δηλούμενα εισοδήματα.
Αναλυτικά, οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης προβλέπουν:
1 Μειώσεις κατά 30% στα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές ζώνης μέχρι 2.799 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.). Σήμερα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμές ζώνης από 2.800 ευρώ έως 4.999 ευρώ το τ.μ. κατά ποσοστό 40% και για περιοχές με τιμές ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ. κατά ποσοστό 70%. Τα ποσοστά αυτά, με τις αλλαγές που επέρχονται, μειώνονται σε 30% και 58% αντίστοιχα, έτσι ώστε σε αυτές τις περιοχές τα νέα τεκμήρια να είναι μειωμένα κατά 35%.
2 Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων για τα Ι.Χ. παλαιότητας έως 15 ετών, δηλαδή για όσα έχουν ταξινομηθεί από την 1ης/11/2010 και μετά. Σήμερα τα αυτοκίνητα υπόκεινται σε τεκμήρια διαβίωσης βάσει των κυβικών εκατοστών αποκλειστικά. Επίσης, υπάρχει μείωση του ποσού του τεκμηρίου, ανάλογα με την παλαιότητα, κατά 30% για αυτοκίνητα 5-10 ετών και κατά 50% για αυτοκίνητα άνω των 10 ετών. Ωστόσο το κόστος συντήρησης δεν είναι υψηλότερο για τα νεότερα αυτοκίνητα έναντι των παλαιότερων, ενώ η παρούσα κατάσταση λειτουργεί αποτρεπτικά για την αγορά νεότερου αυτοκινήτου κάτω της δεκαετίας.
Η κυβερνητική μεταρρύθμιση προβλέπει ότι για αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί μετά την 1η/11/2010 τα τεκμήρια διαβίωσης θα προσδιορίζονται με βάση τις εκπομπές CΟ2 (κατ’ αναλογία με τα τέλη κυκλοφορίας). Το νέο αυτό σύστημα υπολογισμού θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των τεκμηρίων για τα αυτοκίνητα αυτά, προσομοιάζοντας το ύψος τους στο επίπεδο που έχουν σήμερα τα αυτοκίνητα παλαιότητας άνω των δέκα ετών.
3 Μείωση κατά 30% στα τεκμήρια διαβίωσης για τα νεότερα σκάφη, καθώς οι δαπάνες συντήρησης δεν είναι υψηλότερες στα σκάφη αυτά σε σχέση με τα παλαιότερα. Σκοπός είναι η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης. Διατηρείται η πρόβλεψη ότι τα ποσά των τεκμηρίων μειώνονται κατά 50% προκειμένου για ιστιοφόρα σκάφη. Κατά το ίδιο ποσοστό μειώνονται και για πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευασθεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς», «πέραμα», «τσερνίκι» και «λίμπερτι», που προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση.
Στα αυτοκίνητα, εισάγεται ένα υβριδικό σύστημα υπολογισμού που συνδυάζει τα κυβικά με τις εκπομπές CO2, ευνοώντας τα φιλικότερα προς το περιβάλλον οχήματα.
Τα υβριδικά και τα μικρού κυβισμού αυτοκίνητα γνωρίζουν τις μεγαλύτερες μειώσεις, ενώ προβλέπεται ελάχιστο ετήσιο τεκμήριο 2.000 ευρώ για αυτοκίνητα έως 1.200 κυβικά. Αφορά όμως μόνο αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί μετά την 1η.11.2010 και όχι παλαιότερα οχήματα.
ΠΕνδεικτικά, όπως προκύπτει από το νέο τρόπο υπολογισμού, για ένα καινούριο αυτοκίνητο 1.798 κ.εκ., που εκπέμπει 99 g/km CO2 (πχ Toyota Corolla 1.8 140 Hybrid), το τεκμήριο καταρρέει από 7.600 ευρώ σε 2.000 ευρώ, με μείωση 73,7%. Ακόμα και αν αντί για καινούργιο αυτοκίνητο, ήταν ένα αντίστοιχο δεκαετίας όπου ως τώρα είχε «μισό» τεκμήριο (3.800 ευρώ) η μείωση τώρα στα 2.000 ευρώ σημαίνει «κούρεμα» 47,4% στο τελικό φορολογητέο εισόδημα, για όποιον έχει τέτοιο όχημα.
Για ένα άλλο όχημα 1.498 κ.εκ. με εκπομπές 102 g/km CO2 (πχ Honda Jazz 1.5 Hybrid) το τεκμήριό του μέχρι τώρα ήταν 5.800 ευρώ (ως νέο) ενώ έπεφτε κατά 50% (στα 2.900 ευρώ) μετά μια δεκαετία. Από φέτος πλέον η εφορία θα υπολογίζει «τεκμαρτό» εισόδημα μόλις 2.000 ευρώ δηλαδή μείωση 65,5% (ή 31% εν σχέσει με ένα δεκαετίας).
Ακόμη και ένα «οικονομικό» αυτοκίνητο 999 κ.εκ. (πχ Fiat 500 1.0 70) κερδίζει μείωση 50%, από 4.000 ευρώ σε 2.000 ευρώ, δηλαδή όσο θα είχε μετά τη συμπλήρωση μιας δεκαετίας στους δρόμους.
Στην premium κατηγορία, το BMW 116i (1.499 κ.εκ., 129 g/km CO2) αποκτά τεκμήριο 2.210 ευρώ έναντι 5.800 ευρώ—μείωση 61,9%. Το Mercedes A200 (1.332 κ.εκ., 133 g/km CO2) μειώνεται από 5.200 ευρώ σε 2.330 ευρώ (-55,2%).
Εντυπωσιακές μειώσεις παρατηρούνται και σε μεγαλύτερα μοντέλα: πχ για Audi A4 35tfsi (1.984 κ.εκ.) το τεκμήριο πέφτει από 8.800 ευρώ στα 2.450 ευρώ (-72,2% θεωρητικά, -44,3% τελικά), ενώ το diesel Audi Q3 35tdi (1.968 κ.εκ.) μειώνεται από 8.800 ευρώ σε 2.645 ευρώ (-69,9%).
