Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Αλεξάνδρα Βουδούρη (Καθημερινή): Καλησπέρα κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ. Έχει ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό η συζήτηση για την αλλαγή του πλαισίου της νέας οικονομικής διακυβέρνησης, μετά από μία μακρά περίοδο δημοσιονομικής χαλαρότητας, λόγω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Είπατε, χθες, ότι η Ελλάδα προσέρχεται σε αυτή τη συζήτηση με μια πιο ενισχυμένη θέση από ό,τι το 2019. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό ως προς την ουσία της συζήτησης;
Και δεύτερον, αν μου επιτρέπετε, ποια είναι η θέση της Ελλάδας και ως προς τη σχετική πρόταση της Κομισιόν και το πιο βασικό πόσοι την ασπάζονται τη θέση μας; Ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Ελλάδα υποστηρίζει επί της αρχής την πρόταση της Κομισιόν για το νέο πλαίσιο των δημοσιονομικών κανόνων. Η πρόταση της Κομισιόν αναγνωρίζει ότι πρέπει να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία ως κράτη-μέλη, να διαπραγματευόμαστε μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μία λογική αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους χωρίς να είμαστε περιορισμένοι από ασφυκτικά σκληρούς αριθμητικούς κανόνες.
Την πρόταση αυτή φαίνεται να την ασπάζονται τα περισσότερα κράτη-μέλη, όμως είχα την ευκαιρία να τονίσω και στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι απαιτείται πολύ πιο γρήγορη πρόοδος. Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες πρέπει να συμφωνηθούν πριν το τέλος του έτους.
Αυτό το οποίο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτό από την Ελλάδα, αλλά πιστεύω και από πολλά άλλα κράτη-μέλη, είναι να επιστρέψουμε στους προηγούμενους δημοσιονομικούς κανόνες, πράγμα το οποίο θα συμβεί αυτόματα εάν δεν συμφωνήσουμε ένα καινούριο πλαίσιο.
Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να συνδυάζει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα με γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης και με μία γρήγορη αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους. Αυτό, λοιπόν, το οποίο έχουμε πετύχει αυτά τα τέσσερα χρόνια θέλουμε να εξακολουθούμε να μπορούμε να το κατοχυρώνουμε, έτσι ώστε να μπορούμε μόνοι μας να χαράσσουμε μία πολιτική αποκλιμάκωσης του χρέους που δεν θα υπονομεύει τους βασικούς αναπτυξιακούς μας στόχους.
Δημήτρης Γκάτσιος (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα κι από μένα. Στη διάρκεια των χθεσινών σας δηλώσεων φέρατε στην πρώτη γραμμή τα θετικά αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας αλλά και τον στόχο της επενδυτικής βαθμίδας που θα αποτελέσει τη «γέφυρα» για τη μείωση του κόστους δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο κοντά είμαστε σε αυτό το στόχο, εάν αυτό μπορεί να γίνει μέσα στο 2023 και κατά πόσο οι αγορές βρίσκονται σε μία στάση αναμονής λόγω και των επικείμενων εκλογών στη χώρα μας. Ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον αύξησης των επιτοκίων. Όπως γνωρίζετε τα επιτόκια στην Ελλάδα δεν καθορίζονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία συνυπολογίζει πολλές παραμέτρους. Η κυριότερη, όμως, είναι η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να συγκρατήσει τον πληθωρισμό.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα, εφόσον μπορέσει να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, θα μπορέσει με αυτόν τον τρόπο να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού. Με άλλα λόγια, να μπορεί η Ελληνική Δημοκρατία να δανείζεται φθηνότερα, οι τράπεζες να δανείζονται φθηνότερα και τελικά και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να μπορούν να δανείζονται φθηνότερα.
Θεωρώ ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023. Να το αναδιατυπώσω: είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023 εφόσον από τις εκλογές ο ελληνικός λαός μας εμπιστευθεί και προκύψει μια ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση.
Σοφία Φασουλάκη (OPEN): Καλησπέρα, κύριε Πρόεδρε, και από εμένα. Ήθελα να κάνω μια διπλή ερώτηση. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας πέφτουν, το βλέπουμε και στη χώρα μας. Κανείς όμως δεν ξέρει αν θα παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα που βλέπουμε σήμερα.
Ήθελα να ρωτήσω -εάν θα είστε ξανά κυβέρνηση- αν θα συνεχίσετε να στηρίζετε τα ελληνικά νοικοκυριά, όπως έγινε όλη αυτή την περίοδο. Και δεύτερον, πώς ακούστηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες η πρότασή σας για τη μεταφορά ενέργειας μέσω άλλων δικτύων. Μια πρόταση που έκανε σήμερα η Ελλάδα και αν μπορείτε να μας την αναπτύξετε λίγο περισσότερο. Ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε στηρίξει έμπρακτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις απορροφώντας ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων των λογαριασμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα θυμάστε, φαντάζομαι, ότι πριν από ένα χρόνο ήταν το κύριο αντικείμενο συζήτησης, όχι μόνο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά και στην ελληνική κοινωνία.
Αποδείξαμε, λοιπόν, ότι μπορούμε να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και να συγκρατήσουμε τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Και ήμασταν από τους πρώτους που μπορέσαμε να υλοποιήσουμε ένα σχέδιο «ανακύκλωσης» των υπερκερδών των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και διοχέτευσης αυτών των ποσών για να στηρίξουμε την κοινωνία, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Προφανώς, καθώς τώρα μειώνονται οι τιμές, υπάρχει ανάγκη για χαμηλότερη επιδότηση. Όμως κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος τι θα συμβεί με τις τιμές του ρεύματος τον επόμενο χειμώνα. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να δράσουμε από τώρα, να φροντίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο να γεμίσουμε τις αποθήκες φυσικού αερίου, αλλά και να προχωρήσουμε πολύ πιο γρήγορα στον ανασχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας να μην καθορίζεται μόνο από την υψηλότερη οριακή τιμή του συστήματος, που εν προκειμένω το τελευταίο διάστημα δεν ήταν άλλη από την τιμή του φυσικού αερίου.
Η Ελλάδα θα εξακολουθεί να είναι πρωταγωνίστρια σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε αυτές τις συζητήσεις. Θέλω να σας θυμίσω ότι ίσως δεν είναι σύμπτωση το γεγονός ότι υπήρξε μια πολύ γρήγορη αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου από τότε που επιβλήθηκε, επιτέλους, το πλαφόν στο φυσικό αέριο.
Από εκεί και πέρα θέλουμε περισσότερα δίκτυα και διασυνδέσεις μεταξύ Ελλάδος και Βορρά, για να μπορούμε να εξάγουμε την ενέργεια την οποία παράγουμε εμείς, αιολική ή ηλιακή, στην κεντρική Ευρώπη, ή ενδεχομένως την ενέργεια την οποία μπορούμε να μεταφέρουμε και από την βόρεια Αφρική. Πιστεύω ότι έχει καταστεί πια κοινός τόπος ότι πρέπει να διασυνδέσουμε τα δίκτυα της ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Ναντίν Χαρδαλιά (ΣΚΑΪ): Καλησπέρα, κύριε Πρόεδρε, και από μένα. Ήθελα να μας εξειδικεύσετε αν είναι δυνατόν το περιεχόμενο της συζήτησής σας με την Ιταλίδα Πρωθυπουργό ως προς την οικονομία και τους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης, καθώς και να μας πείτε αν είχατε την ευκαιρία σε αυτό το τετ α τετ να κάνετε μία έστω πρώτη συζήτηση μαζί της σχετικά με αυτό που είχατε ανακοινώσει για μία επαναξιολόγηση της σύμβασης με την Hellenic Train για την επένδυση σε καλύτερα τρένα στην Ελλάδα ή αν ορίσατε κάποιο ραντεβού για να το συζητήσετε εν τέλει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κάλεσα την Ιταλίδα Πρωθυπουργό, την κα. Giorgia Meloni, να επισκεφθεί την Αθήνα πριν από τις εκλογές, για να συζητήσουμε όλη την ατζέντα των διμερών μας θεμάτων. Απεδέχθη με χαρά.
Στα πλαίσια αυτής της συζήτησης θα μπορέσουμε να εξειδικεύσουμε τις προτάσεις μας για τους δημοσιονομικούς κανόνες. Είμαστε πολύ κοντά με την Ιταλία στα ζητήματα αυτά. Να συζητήσουμε τις μεγάλες προκλήσεις του προσφυγικού – μεταναστευτικού, διότι και η Ιταλία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην πρώτη γραμμή και θα έλεγα ότι και αυτή είναι θύμα των διακινητών που εργαλειοποιούν ανθρώπινες ζωές και μεταφέρουν στην κεντρική Μεσόγειο κατατρεγμένους ανθρώπους από τη Λιβύη και από την Τυνησία στις ιταλικές ακτές.
Και, μιας και με ρωτήσατε, θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και τον τρόπο με τον οποίον η Ιταλική Κυβέρνηση, μέσω της Trenitalia, θα μπορεί να υποστηρίξει με πιο ενεργό και με πιο ουσιαστικό τρόπο την επανεκκίνηση των ελληνικών σιδηροδρόμων. Όπως γνωρίζετε, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει πουληθεί ουσιαστικά στην ιταλική κρατική εταιρεία, έναντι 45 εκατομμυρίων ευρώ, το 2018. Έχουμε όμως τη δυνατότητα, πιστεύω, να χαράξουμε από κοινού ένα νέο μέλλον για τους σιδηρoδρόμους μας, όπου η μεν ιταλική εταιρεία θα επενδύσει περισσότερο σε αξιόπιστα και ακόμα πιο ασφαλή και γρήγορα τρένα και εμείς θα κάνουμε τη δουλειά την οποία πρέπει να κάνουμε -όπως έχω ήδη πει- για να επενδύσουμε περισσότερο στο δίκτυό μας, στην ασφάλειά του και στην ενδεχόμενη επέκτασή του.
Μαρία Ψαρά (STAR): Κύριε Πρόεδρε, δεν ξέρω αν έχετε κάποιο σχόλιο να κάνετε για τις προϋποθέσεις συνεργασίας μετεκλογικά όπως τις περιέγραψε ο κ. Ανδρουλάκης και ειδικά στο θέμα του Πρωθυπουργού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω ότι θα πρέπει να ρωτήσετε τον κ. Ανδρουλάκη τι ακριβώς εννοούσε με αυτά τα οποία είπε στην πρόσφατη συνέντευξή του.
Εγώ το μόνο το οποίο μπορώ να πω είναι ότι η χώρα χρειάζεται μία ισχυρή και μία σταθερή κυβέρνηση προκειμένου να κάνουμε το μεγάλο άλμα στο μέλλον, το οποίο πιστεύω ότι απαιτεί η σιωπηλή πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Γι’ αυτό θα εξακολουθώ να αγωνίζομαι και γι’ αυτό διεκδικώ την εμπιστοσύνη του ελληνικού λαού. Τα υπόλοιπα δεν με αφορούν, θα πρέπει να ρωτήσετε άλλους να σας απαντήσουν τι ακριβώς εννοούν με αυτά τα οποία λένε.
Σπύρος Μουρελάτος (ANT1): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Θα σας πάω κι εγώ στην εγχώρια επικαιρότητα. Την εβδομάδα που μας πέρασε ψηφίσατε ένα νομοσχέδιο στην Ελλάδα για το νερό και παρά τις διαβεβαιώσεις και του Υπουργού Ενέργειας, του κυρίου Κώστα Σκρέκα, αλλά και κυβερνητικών βουλευτών ότι δεν υπάρχει θέμα ιδιωτικοποίησης, φαίνεται πως η αντιπολίτευση δεν σας πιστεύει.
Κι επειδή σοβεί και μία συζήτηση περί αλλαγών σαρωτικών στο Δημόσιο μετά το δυστύχημα στα Τέμπη, θέλω να μας διαβεβαιώσετε εσείς κατά πόσον υπάρχει θέμα τελικώς ιδιωτικοποίησης του νερού. Ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας διαβεβαιώνω κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως ζήτημα ιδιωτικοποίησης του νερού, το οποίο ήταν, είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό. Και πραγματικά αναρωτιέμαι εάν θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε προς τις εκλογές εν μέσω ενός απαράδεκτου περιβάλλοντος fake news.
Η κυβέρνηση έχει εξηγήσει επανειλημμένως γιατί ακριβώς ενισχύει τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με αρμοδιότητες που έχουν να κάνουν με το νερό. Δεν έχει τίποτα απολύτως να κάνει με μία ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση του νερού, την οποία και επί της αρχής, πρέπει να σας πω, απορρίπτω.
Κατά συνέπεια μη ρωτάτε εμένα, διότι η θέση της Κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη. Ρωτήστε όλους αυτούς οι οποίοι εξακολουθούν και αναπαράγουν αυτά τα fake news τα οποία κατηγορηματικά μου δίνεται η ευκαιρία και σήμερα, στο δικό μου επίπεδο, να διαψεύσω.
Νίκος Αρμένης (MEGA – ΑΠΕ): Κύριε Πρόεδρε, μετά την πρόσφατη χρηματοπιστωτική καταιγίδα είχατε και την πρώτη συνάντηση με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την κα. Christine Lagarde. Θέλουμε να μας πείτε τι σας είπε, κατά πόσον είναι σταθερό το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη είναι σταθερό. H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει κάνει μια πολύ σοβαρή εποπτική δουλειά για να διασφαλίσει τη σταθερότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Και πρέπει να σας διαβεβαιώσω -για ακόμη μια φορά- ότι και οι ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως σταθερές, είναι ισχυρές και δεν αισθάνομαι ότι απειλούνται καθ’ οποιοδήποτε τρόπο από αυτή τη νευρικότητα η οποία υπάρχει σήμερα στις αγορές.
Θα πρέπει να θυμίσω εδώ ότι όταν η Ελληνική Κυβέρνηση ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης του τόπου, τον Ιούλιο του 2019, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του τραπεζικού συστήματος ξεπερνούσαν το 40%. Σήμερα είναι κάτω από το 10%. Έχουν μπει ιδιωτικά κεφάλαια σε τουλάχιστον δύο ελληνικές τράπεζες και οι τράπεζές μας είναι ισχυρές και θωρακισμένες.
Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι θα μπορούσαν κάποιοι άλλοι να πουν το ίδιο πράγμα αν τους τύχαινε μια τέτοια τραπεζική κρίση επί των δικών τους ημερών, όταν ακόμα οι τράπεζές μας είχαν πολύ μεγάλα συστημικά προβλήματα.
Και νομίζω ότι μια απόδειξη αυτού που σας λέω είναι ότι σήμερα είναι άλλες οι τράπεζες οι οποίες φαίνεται να δοκιμάζονται στο χρηματιστήριο, μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Δεν υπάρχει όμως καμία ανησυχία από την αγορά για τη σταθερότητα των ελληνικών τραπεζών. Και αυτό νομίζω ότι είναι μια κατάκτηση, όχι μόνο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Το να έχουμε ένα σταθερό τραπεζικό σύστημα είναι προϋπόθεση σταθερότητας όλης της οικονομίας.
Και βέβαια ένα ισχυρό τραπεζικό σύστημα, σε συνδυασμό με την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας από τη χώρα μας, είναι αυτό το οποίο θα μας επιτρέψει τελικά -στο πλαίσιο των αποφάσεων που παίρνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- να έχουμε όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικά επιτόκια δανεισμού για επιχειρήσεις και για νοικοκυριά.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου (ACTION 24): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα. Στον απόηχο της τραγωδίας των Τεμπών είπατε ότι πρέπει να αλλάξουμε το βαθύ κράτος ή τώρα ή ποτέ. Πώς θα το κάνετε αυτό, κύριε Πρόεδρε; Και θέλω να μου πείτε επίσης αν συμφωνεί και το κόμμα σας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να αλλάξουμε το βαθύ κράτος το οποίο έρχεται από ένα παρελθόν το οποίο θέλουμε να αφήσουμε όλοι πίσω μας. Και έχουμε δώσει και πολύ συγκεκριμένα και μετρήσιμα δείγματα γραφής.
Δύο παραδείγματα να δώσω μόνο: το gov.gr δεν είναι τίποτα άλλο από μία πολύ επιτυχημένη προσπάθεια να περιορίσουμε τη γραφειοκρατία αλλά και, τολμώ να πω, τη μικρή διαφθορά όσον αφορά τις σχέσεις των πολιτών και των επιχειρήσεων με το κράτος. Είναι μια μεγάλη επιτυχία, μια μεγάλη κατάκτηση για τη χώρα, η οποία δεν πρέπει να ισοπεδωθεί.
Δεύτερο παράδειγμα -και θα είχα πολλά να σας δώσω, απλά δεν προσφέρεται αυτή τη στιγμή η συνέντευξη στα όρθια για να μιλήσω περισσότερο γι’ αυτό- η περίπτωση του ΕΦΚΑ. Ο ΕΦΚΑ ήταν βαθύ κράτος που ερχόταν από το παρελθόν και γι’ αυτό και χρειαζόταν δύο και τρία χρόνια για να εκδώσει συντάξεις. Σήμερα οι συντάξεις εκδίδονται σε δύο μήνες. Γιατί; Διότι κάναμε δραστικές παρεμβάσεις στο ανθρώπινο δυναμικό, στις διαδικασίες του ΕΦΚΑ, δώσαμε μπόνους παραγωγικότητας, κάναμε αξιολόγηση.
Αυτή η κυβέρνηση και αυτό το κόμμα είναι το μόνο κόμμα το οποίο έχει δώσει διαπιστευτήρια ότι και μπορεί και θέλει να αλλάξει το κράτος.
Έχω πει επίσης ότι αυτές οι μάχες μερικές φορές θα μας βγάζουν νικητές. Και άλλες φορές θα χάνουμε μάχες. Όπως η τραγωδία των Τεμπών υπενθύμισε σε όλους μας ότι υπάρχει πολλή δουλειά ακόμα να γίνει, αν μη τι άλλο όμως αυτό γαλβανίζει περισσότερο τη θέλησή μας να σαρώσουμε όλα τα εμπόδια και να βρεθούμε απέναντι σε όλους όσοι θέλουν να κρατήσουν την Ελλάδα δέσμια ενός παρελθόντος που δεν της αξίζει.