Μπήκε ο Ρομά μαζί με τους συνεργούς του στο σπίτι του θύματος που έγινε θύτης, και το θύμα τον έπιασε με κοσμήματα χιλιάδων ευρώ να προσπαθεί να ξεφύγει, μαζί του ο Ρομά είχε άλλους δύο έτοιμους και αδίστακτους για όλα και ενώ ήταν σε νόμιμη αυτοάμυνα το θύμα, πυροβόλησε και σκότωσε τον ληστή και έγινε θύτης.
Ο ληστής έχει δικαιώματα ενώ το θύμα σε νόμιμη άμυνα δεν έχει κανένα δικαίωμα;
Το τι αποτελεί νόμιμη αυτοάμυνα δεν είναι αυτό που νομίζει ο κόσμος αλλά αυτό που ορίζει ο νόμος στη συνέχεια, κάτι πρέπει να αλλάξει να ενισχυθεί με νομοθετική ρύθμιση η νόμιμη αυτοάμυνα ώστε να το σκέφτεται περισσότερο ο κακοποιός.
Συνεπώς, προς σύντομη αλλά περιεκτική ενημέρωση των αναγνωστών, παρέχουμε και την νομοθεσία περί αυτοάμυνας παρακάτω:
Σύμφωνα με τον ποινικό κώδικα (άρθρα 22, 23, 24, 25 και 32) ορίζεται πως:
Α. Δεν είναι άδικη η πράξη που τελείται σε περίπτωση άμυνας.
(Η άμυνα αποτελεί λόγο άρσης του άδικου χαρακτήρα μιας πράξης. Ο αμυνόμενος έχει το δικαίωμα να προασπίσει τα δικά του έννομα αγαθά προσβάλλοντας τα έννομα αγαθά του επιτιθέμενου.)
Β. Άμυνα είναι η αναγκαία προσβολή του επιτιθέμενου στην οποία προβαίνει το άτομο, για να υπερασπισθεί τον εαυτό του ή άλλον από άδικη και παρούσα επίθεση που στρέφεται εναντίον τους.
Λέξεις κλειδιά: Αναγκαία, Άλλον, Παρούσα.
Αναγκαία – Σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει επικινδυνότητα και απειλή βλάβης και να είναι ο μοναδικός τρόπος για να αντικρουστεί μία απειλή τη δεδομένη στιγμή ώστε να στοιχειοθετηθεί η νόμιμη αυτοάμυνα.
Άλλον – Είναι νόμιμη η άμυνα προς χάριν τρίτου, όταν περιλαμβάνει όσα ισχύουν και για την προσωπική άμυνα.
Παρούσα – Συμβαίνει την ΙΔΙΑ στιγμή, αλλιώς δεν πρόκειται για νόμιμη αυτοάμυνα αλλά για εκδίκηση.
Γ. Το αναγκαίο μέτρο της άμυνας κρίνεται από το βαθμό επικινδυνότητας της επίθεσης, από το είδος της βλάβης που απειλούσε, από τον τρόπο και την ένταση της επίθεσης και από τις λοιπές περιστάσεις.
Εδώ σχετίζονται και δύο επιπλέον αρχές στην πράξη άμυνας.
Αναλογικότητα – Το οποιοδήποτε μέσο άμυνας θα πρέπει να είναι στο μέγιστο σημείο της ανάλογη με το μέσο που χρησιμοποιεί ο επιτιθέμενος. θα πρέπει να είναι το πολύ ανάλογη με την χρήση της επίθεσης και του κινδύνου που αυτή φέρει.
Αναγκαιότητα – Η φυσική πράξη άμυνας εναντίον του επιτιθέμενου πρέπει να είναι με απόλυτο μέτρο, και μόνο αφού δεν έχει αποδώσει η παθητική άμυνα (π.χ. αποφυγή, απόδραση ή και προσπάθεια αποκλιμάκωσης) και εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια.
Νόμιμη αυτοάμυνα – Σχετικά άρθρα του κώδικα
Άρθρο 23 – Η Υπέρβαση της άμυνας
Όποιος υπερβαίνει τα όρια της άμυνας τιμωρείται, αν η υπέρβαση έγινε με πρόθεση, με ποινή ελαττωμένη (άρθρο 83), και αν έγινε από αμέλεια, σύμφωνα με τις διατάξεις τις σχετικές με αυτήν. Μένει ατιμώρητος και δεν του καταλογίζεται η υπέρβαση, αν ενέργησε με αυτόν τον τρόπο εξαιτίας του φόβου ή της ταραχής που του προκάλεσε η επίθεση.
(Εδώ εκλογικεύεται και δικαιολογείται η πραγματικότητα σε ότι αφορά το νομικό πλαίσιο της αυτοάμυνας αποδεχόμενος ο νόμος ότι η αντίδραση με αμυντική πράξη, είναι πολύ πιθανό να υπερβεί τα όρια που θέτει, λόγο ψυχολογικής φόρτισης που προκαλεί μια επίθεση. Προσοχή! Πρέπει το δικαστήριο να πειστεί για τα συναισθήματα του φόβου και της ταραχής. Εάν αποδειχθεί αυτό ο αμυνόμενος φέρει μειωμένη ποινική ευθύνη για τα επιπλέον χτυπήματα.)
Άρθρο 24 – Η υπαίτια κατάσταση άμυνας
Δεν απαλλάσσεται από την ποινή που ορίζει ο νόμος όποιος με πρόθεση προκάλεσε την επίθεση άλλου για να διαπράξει εναντίον του αξιόποινη πράξη με το πρόσχημα της άμυνας.
(Αν ο αμυνόμενος προκαλέσει μια επίθεση με δική του ανάρμοστη συμπεριφορά, δεν θεωρείται άμυνα η απόκρουση μιας επίθεσης, αλλά δόλια άδικη επίθεση.)
Άρθρο 25 – Κατάσταση ανάγκης που αποκλείει το άδικο
Α. Δεν είναι άδικη η πράξη που τελεί κάποιος, για να αποτρέψει παρόντα και αναπότρεπτο με άλλα μέσα κίνδυνο, ο οποίος απειλεί το πρόσωπο ή την περιουσία του ίδιου ή κάποιου άλλου χωρίς δική του υπαιτιότητα, αν η βλάβη που προκλήθηκε, στον άλλο είναι σημαντικά κατώτερη κατά το είδος και τη σπουδαιότητα από τη βλάβη που Απειλήθηκε.
Β. Η προηγούμενη διάταξη δεν εφαρμόζεται σε όποιον έχει καθήκον να εκτεθεί στον απειλούμενο κίνδυνο.
Γ. Η διάταξη του άρθρου 23 έχει ανάλογη εφαρμογή και στην περίπτωση αυτού του άρθρου.
Άρθρο 32 – Κατάσταση ανάγκης που αποκλείει τον καταλογισμό
Α. Δεν καταλογίζεται στο δράστη η πράξη που τελεί για να αποτρέψει παρόντα και αναπότρεπτο με άλλα μέσα κίνδυνο ο οποίος απειλεί χωρίς δική του υπαιτιότητα το πρόσωπο ή την περιουσία του ίδιου ή συγγενούς του, ανιόντος ή κατιόντος ή αδελφού ή συζύγου του αν η βλάβη που προκλήθηκε στον άλλον από την πράξη είναι κατά το είδος και τη σπουδαιότητα ανάλογη με τη βλάβη που Απειλήθηκε.
Β. Οι διατάξεις των παραγράφων Β. και Γ. του άρθρου 25 εφαρμόζονται και εδώ.
Συμπεράσματα
Επειδή ένας αμυνόμενος αδυνατεί να σκέφτεται το νομικό πλαίσιο σε μια συμπλοκή, ο νόμος δικαιολογεί πράξεις που υπό άλλες συνθήκες είναι παράνομες επειδή βρίσκεται σε Αυτοάμυνα. Όμως, δεν αρκεί να λέει ή να νομίζει ότι έχει το δίκαιο, αλλά να μπορεί να το αποδείξει.
Αν η χρήση άμυνας, προκαλέσει τραυματισμό ή και θάνατο του επιτιθέμενου, ακολουθεί η δικαστική οδό με αυτεπάγγελτη δίωξη ή με μήνυση, όπου σχηματίζεται δικογραφία και πιθανότατα ασκούνται ποινικές διώξεις. Ο αμυνόμενος στην καλή περίπτωση (αν αποδειχτεί η αναγκαιότητα) απαλλάσσεται και, στην κακή, απαλλάσσεται όταν η υπόθεση φτάσει στο ακροατήριο.
Στη πραγματικότητα, τα γενικότερα νομικά «μπερδέματα» (ή ξεμπερδέματα;) κατόπιν την εκάστοτε πράξη βίας είναι πάντα δαπανηρά, μακρόχρονα και ψυχοφθόρα, τελικά με το ελληνικό δίκαιο «Ου μπλέξεις!» ο ληστής έχει περισσότερα δικαιώματα από εσένα και έτσι και τολμήσεις να αμυνθείς μπορεί να και βρεθείς προφυλακισμένος που τόλμησες να προστατέψεις την περιουσία σου και δεν άφησε τον κλέφτη να φύγει με την λεία του.
.webp)
