«Είχαμε ενημερώσει τον πρώην υφυπουργό του ΣΥΡΙΖΑ για όσα συνέβαιναν αλλά μας είπε να κάνουμε υπομονή» λένε τα θύματα του πρέσβη - Η «κόκκινη βίλα» και οι μαύροι χειρισμοί ενός ροζ σκανδάλου
Ο πρέσβης της Βενεζουέλας μετακόμισε τον Ιούλιο του 2014 στην «κόκκινη βίλα», όπως αποκαλούν το σπίτι του αποθανόντος Δημήτρη Μητροπάνου στο Παλαιό Ψυχικό. Πρόκειται για μια όχι και τόσο καλά συγκαλυμμένη ειρωνεία της τύχης, αν σκεφτεί κανείς τι συνέβαινε στην προηγούμενη πρεσβευτική κατοικία η οποία, αν και όχι κόκκινη, έκρυβε ένα ροζ σκάνδαλο. Αυτή στην οποία διέμεινε για περίπου οκτώ μήνες ο Φρανκλίν Ραμόν Γκονσάλες. Ο άνθρωπος που κατάφερε να αφήσει το στίγμα του όχι τόσο για τη σύσφιξη των σχέσεων Βενεζουέλας - Ελλάδας, όσο για την προσπάθεια σύσφιξης των σχέσεων του ίδιου με κάθε υφισταμένη του.
Η υπόθεση υπερβαίνει αυτή ενός πικάντικου σκανδάλου. Προκάλεσε, εξάλλου, τη σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ Ν.Δ. και Μαξίμου. Δεν περιορίστηκε, όμως, μόνο εκεί. Η υπόθεση οδηγήθηκε στη Βουλή. Εβδομήντα βουλευτές της αντιπολίτευσης, μεταξύ αυτών η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ. Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. Αδωνις Γεωργιάδης κ.ά., κατέθεσαν ερώτημα προς τον πρωθυπουργό. Ζητούν απαντήσεις για το περιεχόμενο της περίφημης επιστολής Τσίπρα που αποκάλυψε στο προηγούμενο φύλλο του το «ΘΕΜΑ», αλλά και για τον χειρισμό μιας κατάστασης που αν δεν ήταν για κλάματα θα ήταν για γέλια.
«Καθημερινή κόλαση»
Πριν φτάσουμε, όμως, στην περίφημη επιστολή είναι σημαντικό να ξετυλίξουμε τον μίτο της Αριάδνης. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τότε που πέντε εργαζόμενες ζούσαν μια «καθημερινή κόλαση» στον χώρο εργασίας τους και σε συνάντησή τους, η οποία έγινε υπό καθεστώς απόλυτης συνωμοτικότητας αλλά και φόβου, αποφάσισαν ότι η κατάσταση χρήζει άμεσης και δραστικής αντιμετώπισης. Σε αυτή τη συνάντηση συμφώνησαν να ενημερωθεί το Καράκας για όλα αυτά που συνέβαιναν τόσους μήνες. Παρά τις αρχικές επιφυλάξεις τους, όλες κατέληξαν ότι η ισχύς εν τη ενώσει ήταν μονόδρομος. Θα έστελναν ενυπόγραφα τις καταγγελίες τους με την ελπίδα ότι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας θα έδινε λύση στο ζήτημα χωρίς περαιτέρω παρατράγουδα. «Στείλαμε τις επιστολές και περιμέναμε εναγωνίως απάντηση. Γρήγορα αντιληφθήκαμε ότι δεν είχαν κανέναν σκοπό να μας προστατεύσουν», αποκαλύπτει πρώην εργαζομένη.
Ως εφιαλτική ενθυμείται η ίδια κοπέλα την καθημερινότητά της στην πρεσβεία της Βενεζουέλας κατά τη διάρκεια της οκτάμηνης παραμονής του Φρανκλίν Ραμόν Γκονσάλες στη θέση του πρέσβη. «Προσπαθούσα, όπως και τα υπόλοιπα κορίτσια, να είμαι αόρατη. Είχαμε συμφωνήσει να αποφεύγουμε να μένουμε μόνες μαζί του, καθώς γνωρίζαμε ότι σχεδόν όλες όσες ήμασταν κοντά του είχαμε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο υποστεί σεξουαλική παρενόχληση».
Κι όμως, μόλις λίγους μήνες νωρίτερα η ίδια γυναίκα και οι συνάδελφοί της ανέμεναν με αδημονία την έλευση του νέου πρέσβη. Διέθετε, άλλωστε, εντυπωσιακές αποσκευές: υψηλές διασυνδέσεις στο καθεστώς του Τσάβες και ακαδημαϊκές περγαμηνές. «Είχαμε την εντύπωση ότι ήταν δραστήριος, μορφωμένος και ιδιαίτερα πολιτικοποιημένος». Η αλήθεια είναι, όμως, ότι και πριν από την έλευσή του ακόμα υπήρχαν κάποιες φήμες για το «χούι» του και τη δράση του από καταγγελίες γυναικών από την πρεσβεία της Ουκρανίας και της Ουρουγουάης. Ο πρέσβης δεν άργησε να αποκαλύψει μια άλλη πλευρά του χαρακτήρα του, εκείνη που είχαν στο παρελθόν την ευκαιρία να υποστούν άλλες γυναίκες που είχαν εργαστεί δίπλα του. Αυτά, όμως, ήταν ακόμα άγνωστα για τις πέντε γυναίκες που έσπευσαν να συμβάλουν στην όσο το δυνατόν πιο ομαλή προσαρμογή του απαιτητικού άνδρα στο νέο του πόστο.
Πολύ σύντομα η καθεμία από αυτές αντιμετώπισε απρεπείς ερωτήσεις, σχόλια και αγγίγματα. Οι ανεξέλεγκτες ορμές του πρέσβη δεν άργησαν να γίνουν το κοινό μυστικό στην πρεσβεία. «Μείνετε μακριά του! Αποφύγετε να είστε μόνες στο αυτοκίνητο ή στο δωμάτιο μαζί του», συμβούλευε η μία εργαζόμενη την άλλη. Ομως ο πρέσβης συνέχιζε να παρενοχλεί ανενόχλητος τις γυναίκες που τον περιέβαλλαν, αγνοώντας ακόμα και τρίτα πρόσωπα που γίνονταν μάρτυρες της συμπεριφοράς του.
Ολες ήλπιζαν ότι οι απεγνωσμένες και επανειλημμένες επιστολές τους προς το Καράκας θα έδιναν τέλος στο μαρτύριό τους. Τα γεγονότα που ακολούθησαν όμως τις ξάφνιασαν. «Οταν επέστρεψε από το Καράκας ανενόχλητος πάθαμε σοκ. Ημασταν όλες σίγουρες ότι θα είχε αντικατασταθεί, ή τουλάχιστον θα επέστρεφε με την ουρά στα σκέλια». Τουναντίον!
Η πρώην υπάλληλος διηγείται γλαφυρά πώς η αλαζονεία του εκτοξεύθηκε. Οι ανεξέλεγκτες σεξουαλικές ορμές του συνοδεύονταν πια και με διάθεση εκδικητικότητας. «Δεν ήταν, άλλωστε, λίγες οι φορές που μας έτριψε κυριολεκτικά στη μούρη την ανωτερότητά του σε σχέση με εμάς. “Εγώ είμαι φίλος του Νικολάς”, έλεγε», εννοώντας τον Μαδούρο. «Τι είστε εσείς; Ποιες είστε εσείς; Μπορεί να φύγετε αύριο». Πράγματι, ο πρέσβης ήταν στενός συνεργάτης και προσωπικός φίλος του Νικολάς Μαδούρο, κάτι που φρόντιζε να θυμίζει διαρκώς στους υφισταμένους του.
Στο σκοτάδι το υπουργείο
Ακόμα κι όταν οι καταγγελίες τους έπεσαν στο κενό, οι εργαζόμενες της πρεσβείας δεν απευθύνθηκαν ποτέ στο υπουργείο Εξωτερικών, τουλάχιστον όχι επίσημα. Στέλεχος του υπουργείου υποστηρίζει ότι αν κάποιος γνώριζε την κατάσταση αυτή ήταν η Διεύθυνση Εθιμοτυπίας του υπουργείου. Διπλωματικές πηγές δηλώνουν ότι το γεγονός έγινε ευρέως γνωστό αμέσως μετά την εσπευσμένη αποχώρηση του Γκονσάλες και όχι πριν. Μέχρι τότε το θέμα είχε συζητηθεί σε κάποια διπλωματικά πηγαδάκια, χωρίς όμως ποτέ να φτάσει στην κορυφή.
Ακόμα και ο προκάτοχός του, ο Τσάβες Σαμούνδιο, ο οποίος είχε μετακινηθεί ως πρεσβευτής στη Γερμανία και γνώριζε με λεπτομέρειες τα καθέκαστα, τα εξομολογήθηκε μόνο μετά την εσπευσμένη αποπομπή του Γκονσάλες. Τότε ανέφερε το πρόβλημα σε Ελληνες διπλωμάτες με τους οποίους είχε διατηρήσει φιλικές σχέσεις και μετά την αποχώρησή του από την Αθήνα.
Η κόρη και η Κουμουνδούρου
Οι σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με την πρεσβεία της Βενεζουέλας έστρεψαν εξαρχής τις ελπίδες των εργαζομένων γυναικών στην Κουμουνδούρου. Κομβικό ρόλο έπαιξε ένα πρόσωπο-κλειδί. Ηταν η κόρη υψηλόβαθμου τότε στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ που εργαζόταν στην πρεσβεία. Χάρη στην άριστη γνώση των ισπανικών και τις πολιτικές της γνωριμίες, ήταν εκ των πραγμάτων το δεξί χέρι του πρέσβη.
Τον συνόδευε στις επαφές του με Ελληνες αξιωματούχους και σε όλες σχεδόν τις δημόσιες εμφανίσεις του. Η ίδια βίωσε σύντομα την ανάρμοστη συμπεριφορά του. Δυστυχώς, ούτε το εντυπωσιακό αριστερό «πεντιγκρί» της στάθηκε ικανό για να την προστατέψει από καθημερινές παρενοχλήσεις, παρόμοιες με αυτές που αντιμετώπιζαν οι συναδέλφισσές της.
Η κοπέλα ενημέρωσε τον πατέρα της. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, ο ίδιος ανέλαβε να «καθαρίσει», διαβεβαιώνοντας τις κοπέλες ότι θα επιληφθεί του θέματος. Τις προέτρεπε να μη δράσουν μόνες τους και ότι είναι «καλύτερα για όλους το θέμα να λυθεί διακριτικά και εσωτερικά». Ο λόγος του φάνηκε να έχει ιδιαίτερο βάρος, καθώς όχι μόνο επισκεπτόταν συχνά την πρεσβεία, αλλά και διατηρούσε στενές σχέσεις με το καθεστώς Τσάβες και μετέπειτα με το περιβάλλον του Μαδούρο.
Αυτός ήταν, εξάλλου, και ο υπεύθυνος για την ανάπτυξη των σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, οργανώνοντας και το τότε ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα σε Αργεντινή και Βραζιλία. Ο ίδιος ταξίδευε συχνά στη Βενεζουέλα, την οποία είχε γνωρίσει και σε άλλα κορυφαία στελέχη του κόμματος. Εκείνη την περίοδο μάλιστα βρισκόταν ιδιαίτερα κοντά στον πρέσβη, καθώς η χώρα της Λατινικής Αμερικής βίωνε έντονες ταραχές, τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ ερμήνευε ως «προσπάθεια πολιτικής αποσταθεροποίησης με τη στήριξη των ΗΠΑ, της Ισπανίας και του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών».
Το συγκεκριμένο στέλεχος συνόδευσε και τον κ. Τσίπρα κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην πρεσβεία, όπου και έγινε δεκτός με ιδιαίτερη θέρμη. Οι κρούσεις προς το Καράκας έπεσαν στο κενό και η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο.
Το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ συνέχιζε να διαβεβαιώνει τις γυναίκες ότι γρήγορα θα βρεθεί μία λύση, αλλά η υπομονή τους είχε εξαντληθεί. Αυτές ήταν που επέμειναν να παρέμβει για το αντίθετο, αυτές ήταν που απαίτησαν την εμπλοκή του τότε προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι παρακλήσεις τους έπιασαν τόπο και ο κ. Τσίπρας ενημερώθηκε. Η επιστολή, σύμφωνα με μαρτυρίες, γράφτηκε όχι από τον ίδιο, αλλά από το στέλεχος του κόμματος και πατέρα ενός εκ των θυμάτων του πρέσβη.
Πηγές ισχυρίζονται ότι την έγραψε σε άψογα ισπανικά, αλλά και σε μια γλώσσα που η Ολγα Γεροβασίλη χαρακτήρισε «διπλωματική» και οι γνωρίζοντες «συντροφική-μπολιβαριανή». Προτού ακόμα σταλεί η επιστολή, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που επισκέπτονταν εκείνη την περίοδο την πρεσβεία είχαν αντιληφθεί το πρόβλημα, χωρίς όμως να υποπτεύονται τις διαστάσεις του. «Ακούγονταν πολλά κουτσομπολιά για τη συμπεριφορά του πρέσβη. Πολλοί γνώριζαν ότι ήταν μπερμπάντης και έφερνε σε δύσκολη θέση τις γυναίκες εργαζόμενες της πρεσβείας, αλλά ελάχιστοι, νομίζω, γνώριζαν με λεπτομέρειες τι ακριβώς συνέβαινε», μας είπε στέλεχος της Κουμουνδούρου τονίζοντας, ότι «υπήρχε διάθεση συγκάλυψης ακόμα και μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Μην παρασυζητηθεί και βγει παραέξω».
Απολύσεις
Παρά την έκταση που πήραν οι πρόσφατες αποκαλύψεις η πρεσβεία της Βενεζουέλας αρνήθηκε να απαντήσει σε επίμονες ερωτήσεις του «ΘΕΜΑτος» για την απομάκρυνση των τεσσάρων εκ των πέντε υπαλλήλων που έπεσαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Οι τέσσερις απολύθηκαν πολλούς μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα το φθινόπωρο του 2015, με πρωτοβουλία του νέου πρέσβη, ο οποίος διαδέχθηκε τον Γκονσάλες. Αιτιολογία για τις συγκεκριμένες απολύσεις δεν υπήρξε. Είναι αλήθεια ότι απολύθηκαν και άλλοι εργαζόμενοι με προϋπηρεσία πολλών ετών. Πηγές κάνουν λόγο για «παραιτήσεις» που δεν συνοδεύτηκαν από αποζημιώσεις, αλλά και για καθεστώς τρομοκρατίας των εργαζομένων.
Σήμερα, πηγές αναφέρουν ότι η κόρη του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να εργάζεται στην πρεσβεία, διατηρώντας μάλιστα εξαιρετικές σχέσεις με τον νέο πρέσβη. Αμέσως μετά την άφιξή του, άλλωστε, ο νεαρός σε ηλικία Φαρίντ Φερνάντες κυριολεκτικά όργωσε την Ελλάδα με τη βοήθεια της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία οργάνωσε ομιλίες σε όλη την επικράτεια.
Ο Μαδούρο συγκάλεσε σύσκεψη για το θέμα !
Αποφάσισε να αλλάξει και τον σημερινό πρέσβη και να επαναπροσλάβει τις εργαζόμενες που απολύθηκαν τότε
Η υπόθεση του σκανδάλου στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Αθήνα και η εμπλοκή του κ. Τσίπρα έφτασε στο προεδρικό μέγαρο του Καράκας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νικολάς Μαδούρο έκρινε ότι η υπόθεση, αν και αποκαλύφθηκε σε μια μικρή ευρωπαϊκή χώρα, «μπορεί να βλάψει την εικόνα της κυβέρνησης σε μια κρίσιμη για το καθεστώς περίοδο».
Γι’ αυτό, λοιπόν, συνήλθε το Συμβούλιο Διαχείρισης Κρίσεων της κυβέρνησης, το οποίο συζήτησε τις αποκαλύψεις του «ΘΕΜΑτος», εξέτασε όλα τα δεδομένα και τις πολιτικές αντιδράσεις που προκλήθηκαν στην Ελλάδα και, όπως μεταφέρει πηγή από το προεδρικό μέγαρο, έκρινε ότι «πρέπει να καθαριστεί άμεσα η εικόνα της πρεσβείας της Βενεζουέλας στην Αθήνα».
Το Συμβούλιο εισηγήθηκε στον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο την άμεση αντικατάσταση του σημερινού πρέσβη της Βενεζουέλας Φαρίντ Φερνάντες και την επαναπρόσληψη των τεσσάρων γυναικών που δέχθηκαν τις σεξουαλικές επιθέσεις από τον πρώην πρέσβη Φρανκλίν Γκονσάλες και απολύθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αν ο Νικολάς Μαδούρο κάνει δεκτή την εισήγηση του Συμβουλίου Διαχείρισης Κρίσεων, τις επόμενες μέρες αναμένεται να φτάσει στην Αθήνα ο αντικαταστάτης του σημερινού πρέσβη και να κινηθεί η διαδικασία για την επαναπρόσληψη των απολυμένων υπαλλήλων.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, από το περιβάλλον του πρώην πρέσβη Φρανκλίν Γκονσάλες που κατηγορείται για τις σεξουαλικές επιθέσεις, ο διπλωμάτης έχει ενημερωθεί για όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην Ελλάδα, έχει μελετήσει τα δημοσιεύματα του «ΘΕΜΑτος» και τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ που ακολούθησαν, τα οποία του εστάλησαν από την Αθήνα, και είναι αρκετά ανήσυχος και ενοχλημένος για τη διάσταση που πήρε το θέμα.
Σκέφτεται, μάλιστα, μόλις καταλαγιάσει ο θόρυβος, να στείλει επιστολή συγγνώμης στις πρώην εργαζόμενες της πρεσβείας. Ο Φρανλίν Γκονσάλες σήμερα μένει στο Καράκας και διδάσκει στο πανεπιστήμιο.
Ι.Π.
«Απλωνε το χέρι του, τρέμαμε για βιασμό»
«Ολα τα θύματα των παρενοχλήσεων ενημερώσαμε στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην υφυπουργό που έφυγε το καλοκαίρι, για όσα συνέβαιναν. Απευθυνθήκαμε σε αυτόν γιατί μπαινόβγαινε στην πρεσβεία, αλλά μας είπε να μην το καταγγείλουμε και να κάνουμε υπομονή»
Απολυμένες, άνεργες, εξουθενωτικά ταραγμένες από τις βαρύτατες ταπεινώσεις, τις προσβολές και τους εξευτελισμούς εξαιτίας των σεξουαλικών παρενοχλήσεων που υπέστησαν, οι πρώην εργαζόμενες στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Αθήνα εξομολογούνται με λεπτομέρειες τον εφιάλτη που βίωσαν. Και προχωρούν σε αποκαλύψεις και καταγγελίες όχι για να προβάλουν μάταια ηθικά αιτήματα δικαίωσης, αλλά επειδή αισθάνονται ότι το οφείλουν στον εαυτό τους και στη βάναυσα θιγμένη αξιοπρέπειά τους.
Τη σιωπή των πέντε γυναικών εργαζομένων, που επί οκτώ ολόκληρους μήνες υφίσταντο τις εξευτελιστικές και ταπεινωτικές για την αξιοπρέπειά τους σεξουαλικές παρενοχλήσεις του πρώην πρέσβη της Βενεζουέλας Φρανκλίν Γκονσάλες, αποκαλύπτεται ότι την είχε ζητήσει πρώην υφυπουργός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η κόρη του οποίου βρίσκεται ανάμεσα στα θύματα του λάγνου πρέσβη.
Οπως καταγγέλλουν στο «ΘΕΜΑ» δύο από τις υπαλλήλους οι οποίες έζησαν έναν πραγματικό εφιάλτη μέσα στην πρεσβεία αλλά και στην πρεσβευτική κατοικία στο Ψυχικό, το τότε στέλεχος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα υφυπουργός τούς ζήτησε να μην αποκαλύψουν το σκάνδαλο. Αρχικά τους συνέστησε υπομονή και κατόπιν, προφασίστηκε τον κίνδυνο πρόκλησης διπλωματικού επεισοδίου ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Βενεζουέλα.
Το ίδιο πρώην κυβερνητικό στέλεχος και πατέρας ενός εκ των θυμάτων που δέχθηκε ανεπιθύμητη συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα από τον «άτακτο» πρέσβη θεωρείται ότι ενημέρωσε την ηγεσία του κόμματος, η οποία, σύμφωνα με άνθρωπο που έζησε από κοντά εκείνα τα γεγονότα, «πανικοβλήθηκε γιατί έκρινε ότι αν η υπόθεση αυτή δημοσιοποιηθεί, θα έχει μεγάλο πολιτικό κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας των στενών σχέσεων που διατηρούσε με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, την περίοδο μάλιστα που το κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς ετοιμαζόταν να κατακτήσει την εξουσία».
Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με την ίδια αξιόπιστη πηγή, συντάχθηκε και απεστάλη επιστολή με κανόνες απόλυτης εμπιστευτικότητας, η οποία έφθασε χέρι με χέρι στον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Βενεζουέλας Ελίας Χάουα και στη συνέχεια στον Νικολάς Μαδούρο, από τον οποίο ζητούνταν να λυθεί διακριτικά το θέμα, προειδοποιώντας τον μάλιστα ότι αν η υπόθεση δημοσιοποιηθεί «θα βλάψει την Αριστερά στην Ελλάδα και στη Βενεζουέλα».
Ωστόσο, διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η συγκεκριμένη επιστολή ήταν μάλλον άκομψη για τα διακρατικά ειωθότα, λόγω των θεσμικών αξιωμάτων αποστολέα και παραλήπτη. Ειδικότερα, για την επίμαχη παράγραφο συμπεραίνουν ότι το νομικό και διπλωματικό επιτελείο του κόμματος της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης όφειλε να έχει ενημερώσει τον συντάκτη της επιστολής ότι η ελληνική νομοθεσία έχει τυποποιήσει το φαινόμενο της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας ως ποινικό αδίκημα σε συνάρτηση με την εκμετάλλευση της κατοχής δημόσιας θέσης εξουσίας.
Η αποκάλυψη του «ΘΕΜΑτος» προκάλεσε πολιτική αναταραχή ακόμη και στη φλεγόμενη, κυριολεκτικά, Βενεζουέλα, όπου ο πανικόβλητος πρόεδρος της χώρας συγκάλεσε και γι’ αυτό το θέμα έκτακτο συμβούλιο διαχείρισης κρίσεων. Εν μέσω γενικότερης κρίσης, εκτεταμένης ασιτίας του πληθυσμού, αλλεπάλληλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, λεηλασιών και πυρπολήσεων καταστημάτων, ο Νικολάς Μαδούρο φαίνεται ότι έχει μεγαλύτερη έννοια μην τυχόν θιγεί ο ηθικός πυρήνας της επαναστατικής κυβέρνησής του.
Ωστόσο, οι εξομολογητικές μαρτυρίες των θυμάτων του πρώην πρέσβη της Βενεζουέλας στην Αθήνα αποδίδουν ολοκληρωμένη τη διάσταση της επιχείρησης συγκάλυψης, του κυνισμού, της υποκρισίας και της αυθάδους ανηθικότητας ενός καθεστώτος που περιφρονεί τους έντιμους και αξιοπρεπείς ανθρώπους. Πόσο μάλλον, επιδεικνύει κατάχρηση δύναμης όταν πρόκειται για ανυπεράσπιστες εργαζόμενες γυναίκες.
Σε ερώτηση αν ο φόβος ήταν καθημερινό φαινόμενο στην πρεσβεία τους μήνες που προηγήθηκαν της αποπομπής του, η απάντηση είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατούσε: «Νομίζω ότι εκτός από την ταπείνωση του να εργάζεσαι και να περνάς μπροστά από τον προϊστάμενό σου, ο οποίος απλώνει το χέρι του σε κάθε ευκαιρία για να αρπάξει το στήθος ή τα οπίσθιά σου, υπήρξε και θεμιτός φόβος ότι μπορεί να εκδηλώσει ακόμα πιο επιθετική συμπεριφορά». Μετά από λίγα δευτερόλεπτα σιωπής ψελλίζει τη λέξη «βιασμός». «Φτάσαμε κοντά και σε αυτό…» λέει, υπονοώντας ότι οι εργαζόμενες έτρεμαν μήπως η επίμονη σεξουαλική παρενόχληση μετατραπεί σε κακοποίηση.
ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ
Πρώην υπάλληλος διοικητικών υπηρεσιών της πρεσβείας, η οποία ήταν ένα από τα πέντε θύματα, αποκαλύπτει στο «ΘΕΜΑ» δυσάρεστα στιγμιότυπα από το παρασκήνιο της αποσιώπησης του σκανδάλου, εντοπίζοντας τη μεροληπτική συμπεριφορά του πρώην κομματικού στελέχους και τέως υφυπουργού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
- Ο πρέσβης γνώριζε ότι η μια υπάλληλος της πρεσβείας ήταν κόρη του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ; Ναι, το ήξερε. Και την παρενοχλούσε σεξουαλικά. Δεν φοβόταν να προσβάλει και εκείνη, δεν ξέρω γιατί.
- Οταν ο πρώην υφυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ έμαθε ότι ο πρέσβης παρενοχλούσε σεξουαλικά ακόμη και την κόρη του τι έκανε; Μας είπε να κάνουμε υπομονή. Μας συνέστησε να μη βγει το θέμα παραπέρα γιατί η δημοσιοποίησή του θα δημιουργούσε προβλήματα στις σχέσεις Ελλάδας - Βενεζουέλας και επιπλέον θα χάσουμε όλες τη δουλειά μας. Μας συμβούλευσε να φεύγουμε από το γραφείο ομαδικά, όλες μαζί. Να μη μένει καμία στην πρεσβεία μόνη της με τον πρέσβη. Μας είπε ότι αν βγει αυτή η υπόθεση σε κάποια εφημερίδα, θα υπάρξει πρόβλημα. Είπε ό,τι κάνουμε να το κάνουμε διακριτικά για να μη δημοσιοποιηθεί.
- Σας απείλησε εμμέσως; Μας τόνισε ότι για να μη χάσουμε τη δουλειά μας δεν πρέπει να πούμε τίποτα και να είμαστε διακριτικές. Μας είπε ότι ναι μεν δεν είναι σωστό αυτό που κάνει ο πρέσβης, αλλά πρέπει να κάνουμε υπομονή.
- Ως ενδεχόμενο αντάλλαγμα για την υπομονή σας, του ζητήσατε κι εσείς κάτι; Εμείς του ζητήσαμε να το πει στον Αλέξη Τσίπρα και ο Τσίπρας να παρέμβει και να στείλει μια επιστολή στον Μαδούρο. Εμείς είχαμε ήδη στείλει επιστολές στον Μαδούρο, αλλά δεν έδωσε σημασία. Στείλαμε επιστολή πάλι τον Ιανουάριο του 2013. Ο πρέσβης εκλήθη τότε στη Βενεζουέλα, μετέβη, αλλά επέστρεψε χωρίς να έχει αλλάξει κάτι. Στο μεταξύ, έστειλε ο Αλέξης Τσίπρας την επιστολή στον Μαδούρο.
- Αλλαξε έκτοτε κάτι στη συμπεριφορά του πρέσβη; Οταν πέθανε ο Ούγκο Τσάβες, τον Μάρτιο του 2013, ξανακάλεσαν τον πρέσβη να πάει στη Βενεζουέλα. Εκείνη τη φορά έμεινε πολλές μέρες εκεί. Εμείς μείναμε μόνες μας στην πρεσβεία εκείνο το διάστημα. Για πολύ καιρό η πρεσβεία είχε μείνει χωρίς διπλωμάτες. Οταν επέστρεψε, ήταν πολύ σοβαρός μαζί μας, δεν μας έδινε πολλή δουλειά και μας είχε στην άκρη. Δεν μας μιλούσε καθόλου, ήταν απόμακρος. Προφανώς του είχαν πει στη Βενεζουέλα ότι εμείς οι πέντε ήμασταν που είχαμε στείλει καταγγελία στον Μαδούρο. Αργότερα τον ξανακάλεσαν στη Βενεζουέλα και όταν επέστρεψε στην Αθήνα, απλώς ετοιμάστηκε για να φύγει. Τελικά από την πρεσβεία έφυγε στις 5 Ιουλίου του 2013.
- Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δεν κάνατε καταγγελία; Εδώ στην Ελλάδα το υπουργείο Εξωτερικών δεν γνώριζε τίποτε, γιατί εμείς τα θύματα δεν του καταγγείλαμε τίποτε απ’ όσα συνέβαιναν εντός της πρεσβείας.
- Γνωρίζατε αν ο πρέσβης είχε παρενοχλήσει σεξουαλικά και άλλες γυναίκες εκτός από εσάς; Είχαμε μάθει ότι παρενοχλούσε και άλλες γυναίκες Ελληνοβενεζουελάνες και Βενεζουελάνες από τη λατινοαμερικανική κοινότητα της Αθήνας οι οποίες δεν εργάζονταν στην πρεσβεία. Κι εκείνες, όμως, φοβήθηκαν να το πουν. Οποια γυναίκα έβλεπε, την παρενοχλούσε. Τους έπιανε το στήθος. Πήγαινε και στα λάτιν κλαμπ για να βρει εκεί Βενεζουελάνες. Ακουσα και για την ιδιοκτήτρια του σπιτιού όπου έμενε ο πρέσβης στη Φιλοθέη ότι την παρενοχλούσε. Παρότι όλες αντιδρούσαν, καμία δεν κατήγγειλε την επιθετική συμπεριφορά του.
Εβαλε καθρέφτη για να βλέπει τα οπίσθια των γυναικών
Οι αποκαλύψεις για τις αισθησιακές ιδιαιτερότητες που μεταφράζονταν σε διάθεση ερωτικής απόκλισης, κοινώς «βίτσια», του πρώην πρέσβη της Βενεζουέλας προκαλούν αίσθηση, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ντροπιασμένων θυμάτων από τις ηδυπαθείς πρακτικές του. Οπως διηγείται στο «ΘΕΜΑ» πρώην υπάλληλος στην πρεσβεία, ο Φρανκλίν Γκονσάλες είχε τοποθετήσει απέναντι από το γραφείο του έναν μεγάλο καθρέφτη για να παρατηρεί λεπτομερειακά τα οπίσθια των γυναικών υπαλλήλων όταν έμπαιναν μέσα! Σύμφωνα μάλιστα με μαρτυρία άλλης εργαζόμενης, ο πρέσβης παρενοχλούσε ακόμη και γυναίκες που συναντούσε στο σούπερ μάρκετ όταν πήγαινε να κάνει τα ψώνια του. Στο στόχαστρό του μπήκε ακόμη και γυναίκα πρώην αντιδήμαρχος μεγάλου δήμου της Αθήνας, την οποία παρενοχλούσε σεξουαλικά και μάλιστα της έστελνε SMS με πονηρό περιεχόμενο.
- Πότε δεχθήκατε πρώτη φορά σεξουαλική παρενόχληση από τον πρώην πρέσβη; Τον Δεκέμβριο του 2012 είχα πάει στο γραφείο του, όπου με άρπαξε και άρχισε να με φιλάει στο πρόσωπο και στα μάτια. Τον ρωτάω έκπληκτη «Γιατί το κάνετε αυτό;». Και μου απαντάει «Μου αρέσει να σε φιλάω». «Μην το ξανακάνετε», του απάντησα. «Ελα μωρέ», μου λέει, «εγώ είμαι Βενεζουελάνος όπως κι εσύ». Εγώ δεν ήξερα τι να κάνω, με έπιασε κρίση πανικού και άρχισα να κλαίω. Με ρώτησε μια συνάδελφος τι συνέβη και δεν είπα τίποτα. Είπα απλώς ότι ο πρέσβης με μάλωσε για κάτι. Αλλη φορά με φώναξε πάλι και άρχισε να με χαϊδεύει στην κοιλιά. Και του λέω «Τι κάνετε πάλι;» και μου απάντησε: «Αφού μου αρέσεις».
- Επαναλείφθηκαν εκ μέρους του αυτές οι προσβλητικές οχλήσεις; Κάθε φορά που πήγαινα στο γραφείο έκανε το ίδιο. Μετά προσπαθούσα να μην πηγαίνω στο γραφείο του και να του μιλάω μόνο από το τηλέφωνο. Ηταν δύσκολο γιατί δεν ήξερες τι να κάνεις. Οταν περπατούσε εκείνος πάντα κοιτούσε τα οπίσθιά μου. Στο παλαιό κτίριο της πρεσβείας, απέναντι ακριβώς από το γραφείο όπου ο ίδιος καθόταν, είχε τοποθετήσει δήθεν διακοσμητικά έναν μεγάλο καθρέφτη και όποια γυναίκα έμπαινε μέσα κοιτούσε στον καθρέφτη τα οπίσθιά της! Ηταν πολύ άβολο αυτό. Οταν ήμασταν πλάτη στον καθρέφτη, κοιτούσε συνεχώς τα οπίσθιά μας. Μια μέρα τον είδα μπροστά μου να κάνει το ίδιο σε μια συνάδελφο. Της έκανα νόημα να απομακρυνθεί από τον καθρέφτη, να πάει λίγο πιο πέρα για να μη φαίνονται τα οπίσθιά της…
- Εκτός από το να κοιτάει πονηρά, προέβαινε και σε ανήθικες χειρονομίες; Εμένα, προσωπικά, με έπιανε στην κοιλιά και στο στήθος και με φιλούσε στο πρόσωπο. Μια μέρα μου είπε: «Ελα στο γραφείο μου». Με πιάνει και μου λέει: «Κάθισε στα πόδια μου»! Λέω: «Τι κάνετε; Θα σας κάνω μήνυση». «Δεν θα τολμήσεις», μου λέει. Του λέω: «Αφήστε με αλλιώς θα γίνει της κακομοίρας».
- Γιατί δεν φοβόταν; Δεν ξέρω.
Ανάμεσα στα θύματα του πρέσβη ήταν και υπάλληλος στην πρεσβευτική κατοικία. Η ίδια περιγράφει στο «ΘΕΜΑ» τα όσα έζησε επί οκτώ μήνες στην πρεσβευτική κατοικία στο Ψυχικό. «Ηρθε ημίγυμνος με ένα μπουκάλι λάδι για μασάζ και με διέταξε να του κάνω μασάζ. Οταν του είπα ότι δεν είναι στην αρμοδιότητά μου να κάνω μασάζ στον εκάστοτε πρέσβη, η απάντησή του ήταν: «Μα εγώ θέλω να κάνουμε σεξ»!
- Πώς εμφανίστηκε μπροστά σας; Μόνο με τα εσώρουχά του. Οταν σου συμβαίνει αυτό, είναι πολλά τα συναισθήματα που σε διακατέχουν, έκπληξη, αιφνιδιασμός, αμηχανία, φόβος. Δεν είναι κάτι που μπορείς να το διαχειριστείς άμεσα. Τα χάνεις. Ιδιαίτερα όταν είναι ο προϊστάμενός σου και βρίσκεσαι μόνη μαζί του.
- Πώς αντιδράσατε; Του είπα ότι δεν είναι δουλειά μου να κάνω μασάζ, η δουλειά μου είναι άλλη, αλλά αυτός συνέχισε. Δεν πτοήθηκε ιδιαίτερα από τις πολιτισμένες απαντήσεις μου. Συνέχισε να προκαλεί κρατώντας και δείχνοντας το μπουκάλι με το λάδι. Εκεί πια προσπάθησα να φύγω. Μου έπιασε το χέρι και επιχείρησε να με τραβήξει κοντά του. Προσπάθησα να ξεφύγω και ευτυχώς τα κατάφερα. Μετά όμως είναι πολύ δυσάρεστο το περιβάλλον στο οποίο εργάζεσαι. Διότι πάντα έχεις την αίσθηση ότι θα ξανασυμβεί, όπως και ξανασυνέβη.
- Ασκησε βία εις βάρος σου; Ναι, σε μένα άσκησε βία. Σύμφωνα με τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις μας με τις άλλες εργαζόμενες άσκησε και σε εκείνες βία. Κάθε φορά που έβρισκε κάποια από εμάς μόνη και σε τόπο που να μπορεί να δράσει γινόταν πάντα το ίδιο. Σε μένα έπιανε τα οπίσθια και το στήθος μου. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάποιος να πει κάτι άλλο για να καταλάβει τι σημαίνει αυτό.
- Φοβηθήκατε ότι μπορεί να σας διώξει; Σαφέστατα. Περνάει από το μυαλό σου ότι όλο αυτό -δεν μπορεί- θα έχει αντίκτυπο στη δουλειά σου. Φοβάσαι. Πηγαίνεις κάθε πρωί στη δουλειά και σκέφτεσαι «ελπίζω να μη με δει γιατί αν με δει, μπορεί να του έρθει επιθυμία να θελήσει να με παρενοχλήσει και τότε θα πρέπει να του πω όχι, και αν του αρνηθώ θα θυμώσει και θα με διώξει». Οταν κάθε πρωί ξεκινάς να πας στη δουλειά με αυτή τη δυσάρεστη σκέψη, το πράγμα γίνεται αβάσταχτο.
- Αυτό συνεχίστηκε για καιρό; Βέβαια, για όσο διάστημα ήταν εδώ. Περίπου για 8 μήνες.
Οταν αντιδρούσατε, ο πρέσβης σάς απειλούσε;
Ελεγε «θα σου μειώσω τον μισθό. Θα φύγεις». Δεν χρειαζόταν να πει κάτι άλλο. «Αν αντιδράσεις, θα φύγεις, θα απολυθείς», έτσι μας έλεγε.
- Σας έστελνε και μηνύματα στο κινητό με αυτό το περιεχόμενο; Ναι, ναι. Εγραφε «κάτσε φρόνιμα αλλιώς θα φύγεις».
- Στις ελληνικές αρχές δεν καταγγείλατε αυτά που συνέβαιναν; Οχι, εμείς είπαμε ότι δεν υπάρχει λόγος να εκθέσουμε αυτό το πρόβλημα στην ελληνική κοινωνία. Κάναμε την καταγγελία μας εκεί που άρμοζε, δηλαδή στον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο.
- Δεν το καταγγείλατε στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών; Οχι, γιατί θεωρήσαμε ότι η αρχική μας καταγγελία θα πρέπει να γίνει στον επίσημο εργοδότη μας, που είναι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας. Παρότι όμως στείλαμε επιστολή στον Μαδούρο, για μήνες συνεχίστηκε η ίδια κατάσταση, δεν άλλαξε τίποτα.
- Γνωρίζατε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα έστελνε επιστολή στον Μαδούρο; Το γνωρίζαμε. Γνωρίζαμε ότι είχε τη διάθεση να μας βοηθήσει και να στείλει μια επιστολή στο Καράκας για να λυθεί το θέμα εσωτερικά και να μη δημοσιοποιηθεί.
- Γνωρίζατε ότι σε βάρος του Φρανκλίν Γκονσάλες υπήρχαν καταγγελίες για σεξουαλικές επιθέσεις στις πρεσβείες όπου υπηρετούσε προηγουμένως; Ναι βέβαια, στην Ελλάδα ήρθε με το… βιογραφικό του! Κατέφθασε με καταγγελίες από την πρεσβεία της Ουκρανίας για σεξουαλική παρενόχληση.
Επίσης από την πρεσβεία της Ουρουγουάης υπήρχαν καταγγελίες για απόπειρα βιασμού. Αυτά τα μάθαμε από συναδέλφους μας στις εκεί πρεσβείες.
- Κι εκεί έμεινε ατιμώρητος, όπως και στην Ελλάδα; Ναι, όπως και στην Ελλάδα.
- Πολλοί δεν ξέρουν πώς είναι να εργάζεσαι σε τέτοιο περιβάλλον. Η σεξουαλική παρενόχληση είναι κάτι εφιαλτικό. Προσπαθείς να κοιμηθείς το βράδυ και αναρωτιέσαι τι θα σου συμβεί. Βασανίζεσαι. Επιπλέον, εκτός από την παρενόχληση, κινδυνεύεις και να απολυθείς. Κάποια στιγμή σε πιάνει πανικός. Παλεύεις να βρεις τρόπο να μην πας στη δουλειά σου ή να πας και να προσποιείσαι ότι είσαι αόρατος γιατί δεν θέλεις να σε δει. Και μετά μου λένε για ωριμότητα...
«Εκδικητικές» απολύσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες από την κυβέρνηση της Βενεζουέλας, ο Νικολάς Μαδούρο θεωρούσε ότι παρότι είχαν περάσει σχεδόν τρία χρόνια από το σκάνδαλο στην πρεσβεία της Βενεζουέλας στην Αθήνα και την απομάκρυνση του πρέσβη Φρανκλίν Γκονσάλες, οι γυναίκες που είχαν δεχθεί τις σεξουαλικές επιθέσεις αποτελούσαν «ανοικτή απειλή» για το καθεστώς, αφού ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε η υπόθεση αυτή να διαρρεύσει και να βλάψει πολιτικά τον Μαδούρο αλλά και τους πολιτικούς συμμάχους του στην Αθήνα
Επιπλέον, ο Φρανκλίν Γκονσάλες, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, είχε ζητήσει από την πρώτη στιγμή από τον πρόεδρο της Βενεζουέλας να απολύσει τις γυναίκες που τον είχαν καταγγείλει για να τις εκδικηθεί. Τελικά, τον περασμένο Οκτώβριο ο νέος πρέσβης της Βενεζουέλας στην Αθήνα, Φαρίντ Φερνάντες, πήρε εντολή από τον Νικολάς Μαδούρο να απολύσει όλες τις υπαλλήλους που είχαν δεχθεί τις σεξουαλικές επιθέσεις, εκτός από την κόρη του πρώην υφυπουργού του ΣΥΡΙΖΑ. Οι εργαζόμενες αποφάσισαν να κινηθούν δικαστικά και κατέθεσαν αγωγή κατά της πρεσβείας για την απόλυσή τους, που έγινε χωρίς καμία αιτιολογία και κατά παράβαση της εργατικής νομοθεσίας. Η υπόθεση αναμένεται να εκδικαστεί το φθινόπωρο.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες πρώην εργαζόμενης στην πρεσβεία της Βενεζουέλας, ο Φρανκλίν Γκονσάλες, αντικαταστάτης του μπερμπάντη ηδονοθήρα, εκδήλωσε από την αρχή της τοποθέτησής του στο διπλωματικό πόστο εχθρική συμπεριφορά προς τις γυναίκες υπαλλήλους που είχαν κάνει την καταγγελία στον Μαδούρο.
- Ο νέος πρέσβης Φαρίντ Φερνάντες πώς σας αντιμετώπισε; Μου είπε ότι θα απολυθώ γιατί δεν υπακούω τις εντολές του πρώτου γραμματέα και μιας άλλης ανώτερης υπαλλήλου. Εγώ του απάντησα ότι από την αρχή που ήρθε μου μιλούσε πολύ άσχημα και το ίδιο και ο πρώτος γραμματέας. Εκείνοι μου είπαν ότι θέλουμε κάποια γυναίκα «με υψηλό επίπεδο». Είναι δυνατόν να μου πουν εμένα για επίπεδο;
Το δικό τους επίπεδο ανταποκρινόταν, άραγε, στα καθήκοντά τους; Ακούστε. Ο πρώτος γραμματέας δεν έχει βγάλει ούτε το Λύκειο, εργαζόταν ως ντελιβεράς στη Βενεζουέλα. Και η άλλη κυρία στις εντολές της οποίας δήθεν δεν υπάκουα ήταν μια ηθοποιός. Είπα στον πρέσβη ότι την πείρα που έχω εγώ εσείς δεν τη διαθέτετε. Τον ρώτησα αν με απολύει επειδή κατήγγειλα τον προηγούμενο πρέσβη. «Οχι», μου είπε. Τότε τον ξαναρωτάω ευγενικά: «Είναι άραγε σύμπτωση ότι απολύετε μόνο τις γυναίκες που είχαν παρενοχληθεί σεξουαλικά από τον Φρανκλίν Γκονσάλες;». «Μπορώ να σου δώσω συστατικές επιστολές», μου απάντησε. «Εμένα ποιος θα με πάρει τώρα που με διώχνετε; Ποια πρεσβεία θα με προσλάβει;», είπα.
- Τελικά; Τελικά απολυθήκαμε οι συγκεκριμένες που κάναμε την καταγγελία. Τώρα είμαι άνεργη. Η απόλυση ήταν άδικη. Για όλες μας. Ημασταν πολύ καλές στη δουλειά μας..
- Έχετε κινηθεί δικαστικά; Ναι, έχουμε κάνει αγωγή εναντίον της πρεσβείας για τη χωρίς καμία αιτιολογία απόλυσή μας. Ζητάμε την επαναπρόσληψή μας. Γυναίκες που εργαζόμασταν επί 22 χρόνια, προσφέραμε με αξιοπρέπεια και εντιμότητα τις υπηρεσίες μας και είχαμε τις καλύτερες συστατικές επιστολές από τους προηγούμενους πρέσβεις δεν γίνεται να απολυόμαστε έτσι αναίτια και να μας πετάνε στον δρόμο.
