Γιατί δεν κλείνει η αξιολόγηση

του Αργύρη Παπαστάθη

Πηγή : protagon.gr

Με μέτρα 1,8 δισ. ευρώ από την περικοπή των κύριων συντάξεων, ακόμη κι αν εφαρμοστούν το 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει εκλογικά. Η επιστροφή στην «πολιτική διαπραγμάτευση» και τη δραματοποίηση των διαβουλεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή παρατείνει την καταστροφική εκκρεμότητα για την οικονομία

Η αντίληψη ότι θα ψηφίσουν τα πάντα για να κρατήσουν την καρέκλα έχει «κατέβει» ως αίσθημα στην κοινωνία. Πολλοί λένε ότι αυτό προεξοφλούν οι διορισμοί φίλων και συγγενών, το βόλεμα στο ευρύτερο Δημόσιο (μαζί με υποσχέσεις μονιμοποίησης σε δήμους, οργανισμούς κλπ.) και η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να χτίσει το δικό του στρατό τρελαίνοντας τους υπόλοιπους στους φόρους.

Πολλοί λένε ότι για το διορισμό σε κάθε θέση, από τους διοικητές των ΔΕΚΟ και των νοσοκομείων ως το «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», το μοναδικό κριτήριο επιλογής είναι «να είναι δικός μας».

Όμως ακόμη κι αν οι νέες τοποθετήσεις είναι πάνω από 27.700 το χρόνο (όσες κατέγραψε ως ετήσια αύξηση του Δημοσίου η ΕΛΣΤΑΤ), ακόμη κι αν φτάνουν τις 100.000 μαζί με τους μετακλητούς και τους συμβασιούχους μετά από 26 σχεδόν μήνες στην εξουσία, οι υπολογισμοί του Μαξίμου για τη διάσωση του κόμματος σε περίπτωση εκλογικής ήττας δεν βγαίνουν χωρίς την ψήφο των συνταξιούχων.

Ένα αξιοπρεπές ποσοστό και μια επαρκής κρατική επιχορήγηση σε περίπτωση ήττας δεν μπορεί να οικοδομηθεί μόνο σε ένα ποσοστό, έστω 50%, όσων απασχολούνται στο στενό και ευρύτερο Δημόσιο ακόμη κι αν πλησιάζουν πια τις 700.000. Ενδεικτικά στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, σύμφωνα με ανάλυση της Public Issue, ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε ποσοστά στην περιοχή του 40% μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων.

Στις διαπραγματεύσεις του Χίλτον διαπιστώθηκαν δύο πράγματα: πρώτον, ότι το ΔΝΤ επιμένει στην περικοπή των συντάξεων μια κι έξω από το 2019 και, δεύτερον, ότι η συμπαράσταση των Ευρωπαίων δεν εκφράζεται έμπρακτα.

Όσοι μοιράζονται αυτή την αγωνία παραπέμπουν στην κίνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να μοιράσει τη λεγόμενη «13η σύνταξη» σε 1,6 εκατομμύρια συνταξιούχους λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε ποσοστό 35,46% και συνολικά 1,93 εκατομμύρια ψήφους.

Γι’ αυτό το νέο πακέτο μέτρων είναι τόσο δύσκολο. Η περικοπή των υφιστάμενων συντάξεων βρίσκεται ήδη στο τραπέζι και το Μαξίμου αντιπροτείνει συγκεκριμένα ποσά μειώσεων της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς ελπίζοντας ότι το ΔΝΤ θα δεχτεί να εφαρμοστούν σταδιακά από το 2020. Εκτιμούν ότι έτσι θα μπορούσαν να μετακυλήσουν το κόστος στους επόμενους αγοράζοντας πολιτικό χρόνο.

Ωστόσο στις διαπραγματεύσεις του Χίλτον διαπιστώθηκαν δύο πράγματα: πρώτον, ότι το ΔΝΤ επιμένει στην περικοπή των συντάξεων μια κι έξω από το 2019 και, δεύτερον, ότι η συμπαράσταση των Ευρωπαίων δεν εκφράζεται έμπρακτα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Μια σύντομη αναδρομή θα μπορούσε να φωτίσει καλύτερα τη στρατηγική αλλά και το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση. Η προηγούμενη αξιολόγηση έκλεισε τον Μάιο του 2016 με βασική αφήγηση ότι επιβαρύνονται οι πλούσιοι ενώ ο Πρωθυπουργός τόνιζε από την αρχή ότι θα προστατευθούν οι κύριες συντάξεις. «Δηλαδή, τι θέλετε, να βγάλω το σακάκι μου και να σας το δώσω;», ήταν η απάντησή του στο ερώτημα αν δεσμεύεται ότι δεν θα υπάρξουν μειώσεις στις κύριες συντάξεις σε συνέντευξη στην ΕΡΤ τον Δεκέμβριο του 2015.

Η κυβέρνηση με την αξιολόγηση του 2016 κέρδισε πολιτικό χρόνο προτείνοντας ένα στρεβλό μοντέλο το οποίο δέχτηκαν οι Ευρωπαίοι (όχι το ΔΝΤ)  αποκλειστικά για πολιτικούς λόγους ώστε να εφαρμοστεί η συμφωνία στο Προσφυγικό.

Η αξιολόγηση έκλεισε με το Ασφαλιστικό του κ. Κατρούγκαλου το οποίο δεν έθιγε τις κύριες συντάξεις των υφιστάμενων συνταξιούχων. Κόπηκαν κυρίως οι επικουρικές και το ΕΚΑΣ και βέβαια επιβαρύνθηκαν δυσανάλογα οι σημερινοί εργαζόμενοι με αυξήσεις εισφορών τόσο μεγάλες που το όλο σχήμα αποδεικνύεται στην πράξη ανεφάρμοστο.

Η κυβέρνηση κέρδισε όμως πολιτικό χρόνο προτείνοντας ένα στρεβλό μοντέλο το οποίο δέχτηκαν οι Ευρωπαίοι (όχι το ΔΝΤ) τον Μάιο του 2016 αποκλειστικά για πολιτικούς λόγους – κυρίως λόγω της ανάγκης του Βερολίνου να εφαρμοστεί η συμφωνία για το Προσφυγικό.

Μετά το καλοκαίρι, τον Σεπτέμβριο του 2016, ο κ. Τσίπρας δήλωνε στη ΔΕΘ: «Υψηλά ποσοστά μειώσεων είδε μόλις το 5% των συνταξιούχων συνολικά. Τα πρωτοσέλιδα λοιπόν προτιμούν να ασχολούνται με το 5% κι όχι με το 95% που δεν είδε μειώσεις. Βάλαμε στις ράγες μια από τις πιο δύσκολες μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό σύστημα, κάναμε μια τόσο μεγάλη μεταρρύθμιση με κοινωνικό πρόσημο».

Απευθυνόταν στο ίδιο ακροατήριο στο οποίο μοιράστηκε η λεγόμενη «13η σύνταξη» τον Δεκέμβριο.

Εδώ που έχουμε φτάσει σήμερα, αν η αξιολόγηση κλείσει με μέτρα 1,8 δισ. ευρώ από την περικοπή των κύριων συντάξεων (άλλος τρόπος δεν φαίνεται να υπάρχει), ακόμη κι αν εφαρμοστούν το 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει με εκλογικές απώλειες που θα απειλήσουν την συντήρηση του γραφειοκρατικού μηχανισμού που κατάφερε να δημιουργήσει ως κόμμα εξουσίας από το 2012 που έγινε αξιωματική αντιπολίτευση.

Κάπως έτσι η επιστροφή στη συνταγή της «πολιτικής διαπραγμάτευσης» και της δραματοποίησης των διαβουλεύσεων μέχρι την τελευταία στιγμή παρατείνει μια καταστροφική εκκρεμότητα για την οικονομία.