Ομιλία του Πρωθυπουργού στην ημερίδα της ΕΣΑμεΑ «Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Εθνική Στρατηγική 2024-2030»

 

Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην ημερίδα της ΕΣΑμεΑ «Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Εθνική Στρατηγική 2024-2030»

Αγαπητέ μου Πρόεδρε της ΕΣΑμεΑ, αγαπητέ μου Γιάννη, κυρίες και κύριοι Υπουργοί, κύριε Πρόεδρε της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, φίλες και φίλοι,

Συμμετέχω κι εγώ με πολύ μεγάλη χαρά, αλλά κυρίως με πολλές προσδοκίες στη σημερινή μας συνάντηση.

Γιατί, η αφορμή μπορεί να είναι η παγκόσμια ημέρα των ατόμων με αναπηρία, σταθερός στόχος, όμως, είναι αυτοί οι εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας να κατακτήσουν επιτέλους την θέση που δικαιούνται στην καθημερινή μας ζωή. Και δίπλα τους, βέβαια, οι οικογένειές τους.

Άνθρωποι, που αξίζουν τον έμπρακτο σεβασμό μας. Με πρωτοβουλίες που θα αίρουν τα πολλά εμπόδια τα οποία ακόμα -ας είμαστε ειλικρινείς- υπάρχουν στην αξιοπρεπή κοινωνική και οικονομική τους ένταξη.

Πρόεδρέ μου, θυμήθηκες τη συνάντηση την οποία είχαμε στο Μέγαρο Μαξίμου, 1 Αυγούστου του 2019, αλλά εγώ θυμάμαι μία άλλη συνάντηση, όταν ήρθαμε στα γραφεία της ΕΣΑμεΑ, τέτοια μέρα ήταν -αν θυμάμαι καλά- τον Δεκέμβριο του 2018, λίγο πριν μας εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός για πρώτη φορά. Και τότε παρουσίασα τις σκέψεις μου και τις μεγάλες τομές που πρέπει να γίνουν στο χώρο της αναπηρίας και μίλησα και σε σένα για το δικό μου, προσωπικό βίωμα με την αναπηρία, την εμπειρία μου με τη μητέρα μου, τη Μαρίκα Μητσοτάκη, η οποία σε μία εποχή έντονων προκαταλήψεων, μίλησε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια και ευθύτητα -και θα έλεγα, εντιμότητα- για το δικό της πρόβλημα, σπάζοντας τότε το στίγμα το οποίο αντιμετώπιζαν ακόμα όλα τα άτομα με αναπηρία στην πατρίδα μας.

Και αν η δική μου οικογένεια -θα έλεγα – υπήρξε πιο τυχερή, πιο προνομιούχα αναντίρρητα, συγκριτικά με το σύνολο, τα προβλήματα της αναπηρίας πιστεύω ότι τα γνωρίζω πια καλά. Και γι΄ αυτό αντιμετωπίζω τη συγκεκριμένη όψη αυτής της κοινωνικής πολιτικής όχι μόνο ως μία αυτονόητη, αλλά και ως μία κεντρική υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι από την πρώτη στιγμή που συζητήσαμε με τον Πρόεδρο της ΕΣΑμεΑ τις πολιτικές μας για τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία, του ανακοίνωσα ότι τον συντονισμό όλων αυτών των δράσεων -γιατί είναι από τη φύση τους πολυποίκιλες οι δράσεις και εμπλέκουν πολλά, αν όχι όλα τα Υπουργεία της Ελληνικής Κυβέρνησης- θα τον έχει η Προεδρία της Κυβέρνησης με επικεφαλής τον Υπουργό Επικρατείας. Ενώ και ο ίδιος ξέρετε ότι παρακολουθώ προσωπικά κάθε βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.

Συναντηθήκαμε αυτά τα χρόνια σε πολλά και πιστεύω ότι πετύχαμε και πολλά: αρχικά την κωδικοποίηση της σχετικής νομοθεσίας, η οποία παρέμενε διάσπαρτη και κατακερματισμένη, τη θέσπιση -όπως ειπώθηκε- της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, μία μεγάλη θεσμική τομή, ένα χρόνιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος, αλλά κυρίως, τη διαμόρφωση μιας οριζόντιας στρατηγικής για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία.

Προχωρήσαμε στην αξιοποίηση της τεχνολογίας, με την εθνική πύλη amea.gov.gr, τα ψηφιακά «ΚΕΠΑ», την κάρτα αναπηρίας: αλλαγές που ήδη έχουν αρχίσει και ριζώνουν, εξυπηρετούν γρήγορα χωρίς μετακινήσεις και χωρίς ταλαιπωρία.

Κάναμε προσιτή την Ακρόπολη σε άτομα με προβλήματα κίνησης και όρασης. Παρά τη μεγάλη κριτική την οποία δεχθήκαμε γι’ αυτή μας την επιλογή, νομίζω ότι ήταν μια συμβολική αφετηρία, αγαπητή μου, Υπουργέ Πολιτισμού, για να γίνουν τελικά πλήρως προσβάσιμα όλα τα πολιτιστικά μας μνημεία.

Ταυτόχρονα υλοποιήσαμε, όχι χωρίς δυσκολίες και όχι χωρίς καθυστερήσεις, μια κεντρική μας προεκλογική δέσμευση: τον θεσμό του «Προσωπικού Βοηθού», με στόχο να εφαρμοστεί καθολικά στο πλαίσιο το οποίο έχουμε προδιαγράψει έως το 2025, βελτιώνοντας την καθημερινότητα χιλιάδων συμπολιτών μας, ανακουφίζοντας όμως και τους «αφανείς ήρωες», τις οικογένειές τους που έχουν συχνά, αν όχι πάντα, την ευθύνη της φροντίδας.

Είναι κάτι το οποίο διαπίστωσα και πάλι πρόσφατα όταν συνάντησα προ ημερών την Αργυρώ αλλά και τη βοηθό της, την Αλεξάνδρα. Και θέλω με την ευκαιρία αυτή να κάνω και πάλι έκκληση σε νέους ανθρώπους που σκέφτονται την επαγγελματική τους αποκατάσταση, να εξετάσουν την επιλογή του «Προσωπικού Βοηθού».

Είναι μια δραστηριότητα η οποία αμείβεται καλά, αλλά ταυτόχρονα είναι και εξαιρετικά δημιουργική. Και είναι κάτι το οποίο το διαπιστώνω κάθε φορά που συναντώ άτομα με βαριά αναπηρία και τους προσωπικούς τους βοηθούς, αυτή την τόσο στενή βιωματική σχέση η οποία αναπτύσσεται. Και πιστεύω ότι δίνει και στους προσωπικούς βοηθούς εμπειρίες που θα τους ή θα τις συνοδεύουν για μια ζωή.

Πρόεδρε, διαρκείς ήταν και οι προσπάθειές μας ως προς την οικονομική και επαγγελματική στήριξη των ατόμων με αναπηρία. Και βλέπετε ότι επιμένω πολύ και στην επαγγελματική στήριξη, διότι πάντα πίστευα ότι η επιδοματική προσέγγιση στα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία πρέπει να υπάρχει αλλά δεν μπορεί να εξαντλείται η πολιτική μας μόνο στην αύξηση των επιδομάτων.

3.000 θέσεις απασχόλησης επιδοτήθηκαν ειδικά για πολίτες αυτής της κατηγορίας. Και βέβαια, όπως είχαμε πει, αυξήθηκαν κατά 8% τα 13 αναπηρικά επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και του ΕΦΚΑ, ωφελώντας παραπάνω από 200.000 δικαιούχους. Και ξέρω ότι κάθε φορά που ο κρατικός προϋπολογισμός μπορεί να υπεραποδίδει, αυτό το μέρισμα της ανάπτυξης φροντίζουμε να το επιστρέφουμε πάντα στους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Και πάντα λαμβάνουμε μία ξεχωριστή πρόνοια για τους συμπολίτες μας με αναπηρία.

Γίνεται, λοιπόν, σαφές ότι μιλάμε για μία πολιτική, η οποία απλώνεται σε πολλά πεδία: από τους θεσμούς για την εργασία, μέχρι την οικονομία αλλά και τη ζωή στην πόλη. Άλλωστε, η κυβέρνηση κινείται συνολικά με βάση την αρχή της συμπεριληπτικότητας και το επόμενο νομοσχέδιο για την διευκόλυνση των εκλογέων, παράλληλα με την επιστολική ψήφο, θα προβλέπει και τον καθορισμό προσβάσιμων τμημάτων σε ολόκληρη τη χώρα, και μάλιστα για πρώτη φορά την υποχρεωτική μετάδοση των προεκλογικών συζητήσεων και μηνυμάτων στη νοηματική.

Και θέλω να σταθώ λίγο περισσότερο στην επιστολική ψήφο, αγαπητέ μου Πρόεδρε, διότι γνωρίζω πολύ καλά ότι οι πρώτοι ωφελημένοι εντός Ελλάδος θα είναι οι συμπολίτες μας οι οποίοι και σήμερα ακόμα δυσκολεύονται ιδιαίτερα να προσέλθουν σε ένα εκλογικό τμήμα για να ασκήσουν το νόμιμο δικαίωμά τους.

Η επιστολική ψήφος λύνει άπαξ και δια παντός αυτό το ζήτημα. Θα μπορείτε να ψηφίζετε από το σπίτι σας χωρίς να ταλαιπωρείστε να προσέρχεστε σε εκλογικά τμήματα, που παρά την πρόοδο την οποία έχουμε κάνει, ακόμα είναι δύσκολα προσβάσιμα. Και αυτό είναι μία πολύ μεγάλη κατάκτηση συνολικά για την ποιότητα της Δημοκρατίας μας.

Όμως, ας μην κρυβόμαστε. Κανένα μέτρο, αγαπητέ μου Πρόεδρε, δεν θα είναι αρκετό όσο η χώρα μας θα εμποδίζει τους πολίτες με αναπηρία να γίνουν τελικά συμμέτοχοι στην καθημερινότητά της. Ο δρόμος, συνεπώς, είναι μακρύς, η δουλειά μας είναι πολλή και στα μεγάλα αλλά και στα μικρά.

Δεν μπορεί, ας πούμε, η Πολιτεία να φροντίζει από τη μία να είστε παρόντες στις εκλογές, αλλά να παραμένετε απόντες από τα αδιέξοδα πεζοδρόμιά μας. Ούτε νοείται βοήθεια από το κράτος, αν η πρώτη βοηθός σας δεν είναι η Τροχαία, με αυστηρότατες κλήσεις σε όσους μπλοκάρουν τις ειδικές ράμπες και όχι μόνο.

Θα χρειαστούμε ακόμα χρόνο και πολλή υπομονή ώστε οι συγκοινωνίες μας να γίνουν πραγματικά φιλικές προς τον καθένα, αλλά θα χρειαστούμε ακόμα πολύ χρόνο έως ότου η ατομική ευαισθησία να απλωθεί στο σύνολο των συμπεριφορών μας, θέτοντας στο περιθώριο κάθε είδους διάκριση.

Με άλλα λόγια, πρόκειται για μία επιδίωξη, που είναι σταθερή και πολυμέτωπη και η οποία από τη μία πλευρά απαιτεί την εγρήγορση τη πολιτείας, προϋποθέτει όμως και την κινητοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας.

Η αρχή, ωστόσο, έχει γίνει, με αποφάσεις και ενέργειες που, όπως έχουμε συζητήσει πολλές φορές, ενώ άλλοτε φάνταζαν μακρινές, μπορούμε να βρισκόμαστε πλέον στο στάδιο της γρήγορης υλοποίησης, με ένα σχέδιο έργων, χρονοδιαγραμμάτων, δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων για εμάς, για την κυβέρνηση, το οποίο θα παρουσιάσει στη συνέχεια ο Υπουργός Επικρατείας.

Καθώς πράγματι, η πολιτική μας είναι μία πολιτική η οποία έχει συνέχεια και συνέπεια. Μια πολιτική, που θεμελίωσε από αυτήν ακριβώς τη θέση -και θέλω να τον ευχαριστήσω προσωπικά για την ενέργεια, για το πάθος, θα έλεγα, το οποίο έδωσε σε αυτήν την προσπάθεια- ο Γιώργος Γεραπετρίτης και να της προσδώσει τώρα νέα δυναμική ο Σταύρος Παπασταύρου. Και, πιστέψτε με, δεν μιλώ απλά για μία τυπική υποχρέωση ισονομίας και αλληλεγγύης.

Είναι μια συνειδητή πολιτική επιλογή, που βλέπει τη συλλογική ανάπτυξη σε διαρκή σχέση με την κοινωνική συνοχή. Με τους πολίτες που έχουν κάποια αναπηρία, να μπορούν να είναι ενεργοί, να μπορούν να είναι αυτόνομοι, να συμβάλλουν στην ευημερία του τόπου με βάση τις δυνατότητές τους και τα ξεχωριστά τους ταλέντα. Σε μία βιώσιμη οικονομία, στην οποία θα μπορούν να συμβάλλουν όλοι και ταυτόχρονα σε μία δημοκρατική πολιτεία με ίσα δικαιώματα σε όλα της τα μέλη.

Σήμερα, πάντως, θέλησα να βρεθώ ανάμεσά σας, όχι μόνο για να μιλήσω προφανώς, αλλά και για να ακούσω -εσείς εξάλλου γνωρίζετε καλύτερα το κυβερνητικό έργο για τα άτομα με αναπηρία- τις επιτυχίες, αλλά και τις μεγάλες δυσκολίες που έχουμε συναντήσει. Γι΄ αυτό και θέλω να επισημάνω ακόμα μία φορά την προσωπική μου αφοσίωση σε αυτό το έργο.

Και κλείνω, λοιπόν, με τη διαβεβαίωση ότι με γενναίες μεταρρυθμίσεις, θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε μία καλύτερη ζωή με όλους, για όλους. Με το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας στην πρώτη γραμμή, αλλά σύσσωμη η κυβέρνηση και τα στελέχη της, ευθυγραμμισμένοι όλοι σε αυτήν την προσπάθεια. Και ασφαλώς, έχοντας πάντα ως πολύτιμο συνοδοιπόρο την ΕΣΑμεΑ και Γιάννη Βαρδακαστάνη, αγαπητέ μου Πρόεδρε, σε ευχαριστώ από καρδιάς για την πολύχρονη συνεργασία μας. Και νομίζω ότι κάνουμε πράξη το σύνθημα της σημερινής ημερίδας: «τίποτα για εμάς χωρίς εμάς».

Θέλω να ξέρετε ότι θα είμαι πάντα δίπλα σας και να μην διστάζετε ποτέ -όπως το κάνετε πάντα- με θάρρος, όχι μόνο να μας επισημαίνετε την πρόοδο την οποία έχουμε κάνει, αλλά κυρίως να μας εντοπίζετε τις αδυναμίες μας και τα περιθώρια στα οποία πρέπει να κινηθούμε πιο γρήγορα.

Εξάλλου, το σύνθημα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας των Ατόμων με Αναπηρία είναι «United in Action». Αυτή «η ενότητα στη δράση», δεσμεύομαι ότι θα είναι η καθημερινή μας πυξίδα ώστε τα βήματα τα οποία κάνουμε σήμερα, αύριο να μετατραπούν πραγματικά σε άλματα.

Σας ευχαριστώ για την πρόσκλησή σας και εύχομαι κάθε επιτυχία στην ημερίδα σας.