Φυγή προς τα εμπρός δεν υπήρξε. Μόνο περαιτέρω απονομιμοποίηση της προεδρικής εξουσίας, εμβάθυνση του πολιτικού αδιεξόδου, παράταση της καταστροφικής οικονομικής κρίσης και, βέβαια, περισσότερες χαμένες ζωές στα νέα βίαια επεισόδια της τελευταίας εβδομάδας.
Ο ελιγμός του προέδρου της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, να συγκαλέσει Συντακτική Συνέλευση, προκειμένου να αντιμετωπίσει το κύμα αμφισβήτησής του που μαίνεται από τον Απρίλιο με αλλεπάλληλες διαδηλώσεις που άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 120 νεκρούς, δεν αποδίδει. Η ίδια η ψηφοφορία της Κυριακής για την ανάδειξη της Συντακτικής Συνέλευσης μποϊκοταρίστηκε από την αντιπολίτευση (η οποία υποδέχθηκε την προγραμματισμένη εγκαθίδρυση του νέου Σώματος με τον προγραμματισμό νέων ογκωδών διαδηλώσεων) και παράλληλα καταγγέλθηκεως νοθευμένη. Πρωταγωνιστής της καταγγελίας ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ η ίδια η εταιρεία πληροφορικής την οποία το βενεζολάνικο κράτος χρησιμοποιεί τα τελευταία χρόνια για τη διοργάνωση των εκλογικών του αναμετρήσεων.
Οι καταγγελίες για νοθεία
Κατά τη Smartmatic, η οποία παρέχει τεχνολογία ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για εκλογές σ' όλον τον κόσμο, το ποσοστό συμμετοχής που ανακοινώθηκε επισήμως ήταν παραφουσκωμένο κατά τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ψήφους. Όπως εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της Smartmatic, Αντόνιο Μουχίκα, σε συνέντευξη Τύπου στο Λονδίνο, η λαθροχειρία μπόρεσε να γίνει αντιληπτή λόγω του αυτοματοποιημένου εκλογικού συστήματος της Βενεζουέλας.
Σύμφωνα με εσωτερικά δεδομένα του εκλογικού συμβουλίου που είχαν εξετασθεί από το πρακτορείο Ρόιτερς, μόνο 3,7 εκατ. άνθρωποι είχαν ψηφίσει έως τις 5:30 μ.μ. της Κυριακής. Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, ο τελικός αριθμός των ψηφισάντων έφθασε, χάρη σε μια ανεξήγητη "συρροή" της τελευταίας στιγμής, τα 8,1 εκατομμύρια – αριθμός που προφανώς αφορά τη σύγκριση με τα 7,5 πολιτών που ανακοινώθηκε ότι συμμετείχαν στο άτυπο δημοψήφισμα της αντιπολίτευσης στα μέσα Ιουλίου, με το ερώτημα της αποκήρυξης της Συντακτικής Συνέλευσης, της διενέργειας νέων προεδρικών, βουλευτικών και περιφερειακών εκλογών καθώς και της προσφυγής στον στρατό για την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης.
Ούτως ή άλλως η συμμετοχή 8,1 εκατομμυρίων πολιτών αντιστοιχεί στο 41% των εγγεγραμμένων – ποσοστό που υποδηλώνει πολιτική αποδυνάμωση. Όμως τα πράγματα καθιστά βέβαια πολύ χειρότερα η υποψία νοθείας.
Πρόβλημα νομιμοποίησης
"Πρόκειται για σεισμό", έκρινε ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου το οποίο από τις βουλευτικές εκλογές του 2015 ελέγχει η αντιπολίτευση και προορίζεται κατά τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς να παραγκωνισθεί από τη Συντακτική Συνέλευση.
Για "ανεύθυνη καταγγελία που βασίζεται σε αβάσιμες εκτιμήσεις σχετικά με στοιχεία που έχει στην κατοχή του αποκλειστικά το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο", έκανε λόγο από την άλλη πλευρά η πρόεδρός του, Τιμπισάι Λουκένα, ενώ ο ίδιος ο πρόεδρος Μαδούρο θεωρεί η καταγγελία αποτελεί "αντίδραση του διεθνούς εχθρού", ενώ η ψηφοφορία υπήρξε "διαφανής".
Ωστόσο, η Γενική Εισαγγελέας Λουίσα Ορτέγα, η οποία έχει στραφεί εναντίον της κυβέρνησης, έκανε γνωστό ότι όρισε δύο δικαστές για να ερευνήσουν τους τέσσερις διευθυντές του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου σχετικά με αυτό το "σκανδαλώδες", όπως το χαρακτήρισε, και πρωτοφανές αδίκημα. Η ίδια από τη Δευτέρα είχε αποκηρύξει την τη Συντακτική Συνέλευση, κάνοντας λόγο για "δικτατορική φιλοδοξία" του Μαδούρο.
Ομόθυμα απορριπτική υπήρξε και η ρωμαιοκαθολική εκκλησιαστική ιεραρχία της Βενεζουέλας, μολονότι σε προηγούμενη φάση η Αγία Έδρα είχε προθυμοποιηθεί να μεσολαβήσει μεταξύ βενεζολάνικης κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Τα προβλήματα νομιμοποίησης που αντιμετωπίζουν οι κυβερνώντες φανερώνει και η πρωτοβουλία Μαδούρο να μεταθέσει από την Τετάρτη για την Πέμπτη και κατόπιν ξανά για χθες Παρασκευή την ορκωμοσία της Συντακτικής Συνέλευσης, ενδεχομένως με την πρόθεση να "βραχυκυκλωθούν" οι κινητοποιήσεις που ετοίμαζε εναντίον του σώματος η αντιπολίτευση.
Στο στόχαστρο οι Λόπες και Λεντέσμα
Ωστόσο, η διεξαγωγή της ψηφοφορίας την Κυριακή άνοιξε τον δρόμο για περαιτέρω εμπρηστικές κινήσεις, καθώς πεδίο επαφής και συνεννόησης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης (και των αντίστοιχων κοινωνικών συμμαχιών) μοιάζει να μην υφίσταται, ενώ η διαδικασία της "φυγής προς τα εμπρός" δεν μπορεί να συνεχιστεί παρά διά της πλειοδοσίας.
Η κρισιμότερη για τη διεθνή θέση του Μαδούρο κίνηση έγινε με τη σύλληψη στις αρχές της εβδομάδας των εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης Αντόνιο Λεντέσμα (πρώην δημάρχου Καράκας) και Λεοπόλδο Λόπες (ιδρυτή της "Λαϊκής Θέλησης") οι οποίοι συνελήφθησαν εκ νέου και έκτοτε κρατούνται σε άγνωστη τοποθεσία, ενώ ήδη βρίσκονταν σε κατ' οίκον περιοριοσμό, έπειτα από μετατροπή προηγούμενης ποινής τους για τον ρόλο τους στις διαδηλώσεις του 2014.
Το Ανώτατο Δικαστήριο δικαιολόγησε την απαγωγή κάνοντας λόγο για "πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών περί σχεδίου απόδρασης" και για παραβίαση των όρων κατ' οίκον κράτησης των δύο πολιτικών, που αφορούσαν απαγόρευση του "πολιτικού προσηλυτισμού" για τον έναν και κάθε "δήλωση προς μέσα ενημέρωσης" για τον άλλο.
Η αντίδραση Τραμπ
"Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν τον Μαδούρο (ο οποίος δήλωσε δημόσια λίγες ώρες νωρίτερα ότι θα κινηθεί εναντίον της αντιπολίτευσης) προσωπικά υπεύθυνο για την υγεία και ασφάλεια των κυρίων Λόπεζ, Λεντέσμα, και όποιων άλλων έχουν συλληφθεί" ήταν η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ την ανησυχία του εξέφρασε και ο ύπατος αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ζέιντ Ράαντ αλ Χουσέιν. Ο ίδιος προέτρεψε την κυβέρνηση της Βενεζουέλας "να αποφυλακίσει αμέσως όλους όσοι κρατούνται διότι άσκησαν το δικαίωμα του συνέρχεσθαι με ειρηνικό τρόπο” και να μην "κάνει μια ήδη εξαιρετικά εκρηκτική κατάσταση ακόμα χειρότερη μέσω της χρήσης υπέρμετρης βίας, λ.χ. μέσω βίαιων κατ' οίκον εφόδων από τις δυνάμεις ασφαλείας".
Το ερώτημα της ευρωπαϊκής κοινής στάσης
Ήδη από τη Δευτέρα, η Ουάσινγκτον επέβαλε κυρώσεις στον Νικολάς Μαδούρο, παγώνοντας τα περιουσιακά στοιχεία του που βρίσκονται υπό αμερικανική δικαιοδοσία και απαγορεύοντας στους Αμερικανούς να έχουν δοσοληψίες μαζί του. Με τον τρόπο αυτόν ο Βενεζολάνος ηγέτης τοποθετείται στην ίδια κατηγορία με τον Μπασάρ αλ Άσαντ της Συρίας, τον Ρόμπερτ Μουγκάμπε της Ζιμπάμπουε και τον Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας.
Τα βλέμματα όμως στρέφονται κατεξοχήν στην Ε.Ε., που ετοιμάζεται να μιμηθεί την αμερικανική κυβέρνηση υιοθετώντας οικονομικές κυρώσεις. "Οι διαβουλεύσεις με κράτη-μέλη συνεχίζονται ώστε να εξασφαλισθεί μια κατάλληλη και συντονισμένη απάντηση από την Ε.Ε. Προφανώς συζητείται ένα πλήρες φάσμα δράσεων", δήλωσε την Τετάρτη σε δημοσιογράφους εκπρόσωπος της Κομισιόν χωρίς να κάνει γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες.
Ποιος ο πραγματικός ρόλος της Ελλάδας;
Την επομένη, πάντως, μολονότι οι σχετικές δηλώσεις της Ύπατης Εκπροσώπου της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι εκ μέρους και των κρατών-μελών αποτελούσαν πολιτικά καταπέλτη ("Η Συντακτική Συνέλευση επιδείνωσε σημαντικά την κρίση στη Βενεζουέλα" και δεν αναγνωρίζεται από τους "28"), δεν άφηναν να διαφανεί κάτι συγκεκριμένο στο επίπεδο των κυρώσεων. Κατά πολλούς, η ερμηνεία θα έπρεπε να αναζητηθεί στις ιδεολογικές συμπάθειες της Αθήνας.
Δημοσίευμα των "Financial Times" ανέφερε ότι "η Ελλάδα αντιστέκεται έντονα στα σχετικά αιτήματα της Ισπανίας", μεταξύ των "28" "αποκλείοντας ουσιαστικά την άμεση προοπτική ευρωπαϊκών κυρώσεων που δεν μπορούν να προχωρήσουν χωρίς ομόφωνη υποστήριξη από όλα τα κράτη-μέλη". Αλλά και στην ιστοσελίδα Euractiv ελληνικές διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι "η Αθήνα δεν θα δεχόταν καμία δήλωση που θα αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αναγνωρίζει τη Συντακτική Συνέλευση της Βενεζουέλας".
"Οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες είναι ασαφείς και η Κυβέρνηση παραμένει σιωπηλή.Την ίδια ώρα, οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταψηφίζουν κάθε σχετικό ψήφισμα καταδίκης που έρχεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο", ανέφερε ανακοίνωση του τομεάρχη Εξωτερικών της Ν.Δ., Γιώργου Κουμουτσάκου, με την οποία καλείται "το υπουργείο Εξωτερικών να διευκρινίσει επιτέλους με τρόπο επίσημο και κατηγορηματικό ποια ακριβώς είναι η θέση της χώρας μας και αν είναι αυτή που, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εμφανίζεται ως βασικός και επίμονος υποστηρικτής του καθεστώτος Μαδούρο".
"Αντί να αναπαράγει ανακριβή δημοσιεύματα για τη στάση της κυβέρνησης στο ζήτημα της Βενεζουέλας κατά τη συζήτηση στις Βρυξέλλες", το υπουργείο Εξωτερικών προτρέπει τον τομεάρχη Εξωτερικών της Ν.Δ. να διαβάσει τις σχετικές δηλώσεις που έχει εκδώσει μέχρι σήμερα η Ε.Ε., ενώ με ανακοίνωσή του χαρακτήρισε ανυπόστατα τα περί ελληνικού βέτο στις κυρώσεις, κατά τη συζήτηση της Τετάρτης στις Βρυξέλλες.
Από την επίσκεψη Παππά-Αρτεμίου στο Καράκας στο κάμπινγκ της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ
Η κρίση της Βενεζουέλας αποτέλεσε από νωρίς αντικείμενο εσωτερικής αντιπαράθεσης στην ελληνική πολιτική ζωή, καθώς η κυβέρνηση Τσίπρα με αμφίσημες τοποθετήσεις ή απλώς διά της σιωπής, άλλοτε προσπαθεί να πάρει τις αποστάσεις της από το καθεστώς Μαδούρο, το οποίο αποτελούσε ομολογημένα πηγή έμπνευσης μέχρι πρότινος για τον ΣΥΡΙΖΑ, και άλλοτε να το υπερασπισθεί, αμβλύνοντας ει δυνατόν τις ευρωπαϊκές αντιδράσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρέσβυς της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας στην Αθήνα, Φαρίντ Φερνάντες, εκλήθη ως ομιλητής, στο "εναλλακτικό κάμπινγκ" της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ στην Ηλεία, από κοινού με τον Γιάννη Μπουρνούς, σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του πρωθυπουργού και μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του κυβερνώντος κόμματος.
Ωστόσο, οι ελιγμοί μάλλον αφορούν αποκλειστικά το εγχώριο ακροατήριο, καθώς εκ των προτέρων το μήνυμα της Αθήνας είναι ότι δεν επιθυμεί να... ξεφύγει υπέρμετρα από την ευρωπαϊκή συναίνεση επί του θέματος και να σταθεί εμπόδιο. Αν κρίνουμε από τις δηλώσεις Μογκερίνι, οι ευαισθησίες της ελληνικής κυβέρνησης είτε... δεν διατυπώνονται ηχηρά στα ευρωπαϊκά όργανα είτε απλώς αγνοούνται χωρίς περιττές διατυπώσεις.
Η Ν.Δ., πάντως, επιμένει όχι μόνο να προκαλεί την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τη στάση της, αλλά με προηγούμενη ανακοίνωσή της επανέφερε το θέμα των σχέσεων ΣΥΡΙΖΑ-Μπολιβαριανής Δημοκρατίας στο πρόσφατο παρελθόν, ζητώντας ενημέρωση για τον πραγματικό σκοπό της μυστικής επίσκεψης του Νίκου Παππά "παρέα με τον ειδικό των offshore και των Panama Papers κ. Αρτεμίου" στη Βενεζουέλα τον Αύγουστο του 2013. Αφορμή αποτέλεσε δημοσίευμα του "Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής", σύμφωνα με το οποίο αντικείμενο συζήτησης αποτέλεσε η πιθανότητα παροχής βοήθειας από το Καράκας σε ενδεχόμενο ελληνικής εξόδου από το ευρώ.
Απομακρύνονται και οι αερομεταφορείς
Η απομόνωση της Βενεζουέλας σταδιακά γίνεται και κυριολεκτική. Η αεροπορική εταιρεία της Αργεντινής Aerolineas Argentinas ανακοίνωσε την ακύρωση της εβδομαδιαίας πτήσης προς και από το Καράκας στις 5 Αυγούστου για "λόγους ασφαλείας και λειτουργικούς λόγους". Πολλές αεροπορικές εταιρείες έχουν τερματίσει ή μειώσει τις δραστηριότητές τους στην όλο και πιο απομονωμένη Βενεζουέλα: οι Air Canada και Aéromexico από το 2014, η Alitalia το 2015, οι GOL, Latam και Lufthansa το 2016 και ακολούθησαν οι United Airlines, Avianca et Air France το 2017.
Του Κώστα Ράπτη
Πηγή : capital.gr
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου