Τα fake news αποτελούν ένα διαδεδομένο όρο στην
εποχή της μετα-αλήθειας, και είναι ένα σημαντικό
εργαλείο στη νέα εποχή της μεταπολιτικής,
μια περίοδος στην οποία η αλήθεια δεν παίζει πια ρόλο
και το συναίσθημα είναι το σημαντικότερο όπλο στη μάχη για την εξουσία.
Τα fake news είναι η σύγχρονη απειλή για τη
δημοκρατία και την αποτελεσματική διακυβέρνηση.
Έρευνα του Πανεπιστημίου του Οχάιο επεσήμανε ότι τα
fake news όχι μόνο ωφέλησαν την προεκλογική
εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και οδήγησαν
στην εκλογική του νίκη.
Τα fake news είναι ειδησεογραφικά κείμενα τα οποία
περιέχουν σκοπίμως και επαληθευμένα ψευδές περιεχόμενο.
Είναι ειδήσεις, είτε εντελώς κατασκευασμένες, είτε εν
μέρει αληθείς για να εξυπηρετήσουν βρώμικους
συνήθως σκοπούς, που η σκοπιμότητα τους είναι είτε
οικονομική, είτε ιδεολογική.
Οι ψευδείς ειδήσεις είναι επιζήμιες και
καταστροφικές, και μεταδίδονται εσκεμμένα
με λανθασμένο ή παραπλανητικό περιεχόμενο με δόλο
και ξεκάθαρη πρόθεση εξαπάτησης.
Οι συντάκτες αυτών των fake news γνωρίζουν ότι
εξαπατούν με παραπλανητικές ειδήσεις, γνωρίζουν ότι
αυτό που μεταδίδουν είναι ψευδές και ο μόνος λόγος για
τον οποίο δημοσιεύεται είναι η εξυπηρέτηση
συμφερόντων αλλά και η πρόκληση βλάβης σε άτομα,
πολιτικούς, κόμματα, οργανώσεις ή και χώρες.
Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με άρθρα που αποτελούν
προϊόντα παρενόχλησης ή υποκινούν κυρίως ρητορική
μίσους, όπως γίνεται αυτή την στιγμή με την τραγωδία
των Τεμπών και όσους την εργαλειοποιούν.
Είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζεται αυστηρό νομοθετικό
πλαίσιο γιατί η διάδοσή τους γίνεται εν γνώσει του
ψεύδους, υπάρχει πρόθεση παραπλάνησης, και οι
πληροφορίες διαδίδονται με τη μορφή ειδήσεων,
γνωρίζοντας ότι δεν ανταποκρίνονται στην
πραγματικότητα, είτε γιατί είναι καθόλα ψευδείς είτε
γιατί είναι παραποιημένες, και έχουν σκοπό να
παραπλανήσουν ένα κοινό, που είναι εύκολο να τις
πιστέψει ως πραγματικές ειδήσεις, και δυστυχώς δεν
είναι λίγοι αυτοί εύκολα μπορεί να παραπλανηθούν.
Το μόνο όπλο που έχουμε για να προστατευτούμε από τα
fake news είναι η χρήση κριτικής σκέψης, να μην
δεχόμαστε εύκολα την απάτη και την
παραπληροφόρηση.
Όσο πιο καλά φιλτράρουμε το περιεχόμενο το οποίο
συναντάμε στο διαδίκτυο, τόσο πιο εύκολο είναι να
εντοπιστούν σχετικές ασυνέπειες και αναλήθειες, με
αποτέλεσμα να προστατευτούμε οι ίδιοι και για να μην
γίνουμε φερέφωνα του κάθε επιτήδειου μεταφέροντας
φαιδρά fake news.
Οι πολιτικές εκστρατείες γίνονται πλέον αποκλειστικά
μέσω του διαδικτύου, βέβαια υπάρχουν και εφημερίδες
έντυπες που με πρωτοσέλιδα παραπληροφορούν και
παραποιούν ειδήσεις για να εξυπηρετήσουν συμφέροντα.
Από τη στιγμή που η ταχύτητα της διάδοσης των
ειδήσεων έχει αυξηθεί, η ανάπτυξη των προεκλογικών
εκστρατειών γίνεται με ταχύτατους πρωτοφανείς
ρυθμούς, και παράλληλα η ανεξέλεγκτη χειραγώγηση με
την διάδοση των fake news.
Επιτήδειοι και συμφέροντα πολιτικά, επιχειρηματικά
κτλπ, με στημένα fake news στοχοποιούν πρόσωπα που
δεν είναι αρεστά για να τους κάνουν ζημιά σπιλώνοντας
τους, στοχοποιούν πολιτικούς προσπαθώντας να τους
καταστρέψουν, δημοσιογράφους που βγάζουν την
αλήθεια και τα fake news, και γενικότερα
διασπείρουν πολιτικές ρητορικές μίσους.
Πίσω από την οθόνη και το πέπλο της ανωνυμίας,
ψευδείς πληροφορίες και προπαγανδιστικά σχόλια
αναπτύσσονται και διαδίδονται ταχέως, με στόχο
αποκλειστικά την παραπληροφόρηση, όπως είδαμε με
την περίπτωση της τραγωδία των Τεμπών, που έχουν
ακουστεί απίστευτες θεωρίες συνομωσίας .
Έρευνα δείχνει ότι το 48 % των Ευρωπαίων
χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθημερινά
και αλληλεπιδρά πολιτικά στο διαδίκτυο, και έτσι
καταλήγουμε σε αυτό που ανέφερα παραπάνω ότι το
μόνο όπλο που έχουμε για να προστατευτούμε από τα
fake news είναι το φιλτράρισμα και η χρήση κριτικής
σκέψης.
Κώστας Βουκελάτος
Έτσι ακριβώς όπως το γράψατε κύριε Βουκελάτε! Εύστοχος!
ΑπάντησηΔιαγραφή