Η Ελλάδα πέτυχε την εξαίρεση που ζητούσε για τον υπολογισμό της μείωσης στην κατανάλωση φυσικού αερίου

 

Οι υπουργοί Ενέργειας των 27 κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα, όπως ανακοίνωσε η τσεχική προεδρία της ΕΕ.

Υπό την πίεση των χωρών του Νότου, η πρόταση της Κομισιόν για 15% μείωση της κατανάλωσης και στις 27 χώρες  αναθεωρήθηκε σε δύο κρίσιμα σημεία:

Πρώτον, το Συμβούλιο των 27 της ΕΕ και όχι πλέον η Επιτροπή θα αποφασίζει για τυχόν δεσμευτικούς στόχους.

Δεύτερον, ο στόχος μείωσης κατά  15% θα προσαρμοστεί σε κάθε χώρα, ανάλογα με την ιδιαίτερη κατάσταση κάθε κράτους μέλους, χάρη σε μια σειρά εξαιρέσεων, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη το επίπεδο αποθήκευσης που επιτεύχθηκε και τη δυνατότητα εξαγωγής του φυσικού αερίου που εξοικονομείται σε άλλες χώρες. Κατά παρέκκλιση, λοιπόν, η μείωση στην κατανάλωση φυσικού αερίου μπορεί να περιοριστεί  από -15% σε -7%. Η υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης κατά 8 μονάδες ενεργοποιείται «υπό την προϋπόθεση ότι τα κράτη θα αποδείξουν ότι η διασύνδεσή τους με άλλα κράτη μέλη στην τεχνική ικανότητα εξαγωγής σε σύγκριση με την ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου το 2021, είναι μικρότερη από 50%.

Η συμφωνία του Συμβουλίου Ενέργειας προβλέπει ότι «τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να ζητήσουν παρέκκλιση εάν έχουν υπερβεί τους στόχους τους για πλήρωση των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, εάν εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το αέριο ως πρώτη ύλη για κρίσιμες βιομηχανίες ή εάν η κατανάλωση αερίου τους έχει αυξηθεί τουλάχιστον κατά 8% το τελευταίο έτος σε σύγκριση με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας.

Οι προτάσεις και τα κέρδη της Ελλάδας

Η ελληνική πλευρά ζήτησε και πέτυχε να περιληφθεί στο κείμενο η πρόβλεψη που, κατ’ εξαίρεση στο άρθρο 2 και στο άρθρο 5, επιτρέπει τον υπολογισμό της μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου σε σχέση, όχι με τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, αλλά συγκρινόμενο με την προηγούμενη χρονιά. 

Επιπλέον, η Ελλάδα, μαζί με την Ισπανία, την Ιταλία και την Πορτογαλία, πέτυχαν να συμπεριληφθεί διάταξη με την οποία, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μπορούν να εξαιρεθούν από τον υπολογισμό οι ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, κρίσιμες για την ευστάθεια του συστήματος.

Παράλληλα, στην αιτιολογική σκέψη γίνεται σαφής αναφορά στη διερεύνηση – από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής – της σκοπιμότητας εισαγωγής προσωρινών ανώτατων ορίων τιμών στο φυσικό αέριο (gas price caps), για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε προτείνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε προηγούμενο ευρωπαϊκό συμβούλιο αρχηγών.

Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, η ελληνική πλευρά υπέβαλε πρόταση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο την αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου από τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Με την εφαρμογή αυτού του μοντέλου, διασφαλίζονται προσιτές τιμές ενέργειας για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ρουμανία και η Κύπρος στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας για να ξεκινήσει η συζήτηση για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Σημειώνεται ότι ο Υπουργός Ενέργειας παρουσίασε στους ομολόγους του την πρόταση που κατέθεσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία ενός εθελοντικού μηχανισμού, μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι βιομηχανικοί καταναλωτές για τη μείωση στη χρήση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.