Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019

Πόσο διαρκεί το πένθος; Πενθούμε; Η ζωή συνεχίζεται πριν κλείσει 40 μέρες ο εκλιπών; Το πώς συμπεριφερόμαστε στο πένθος δείχνει τον χαρακτήρα μας



Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου πάντα μας αγγίζει βαθιά αλλά, ολοένα και συχνότερα, τον αντιμετωπίζουμε ως μια απόμακρη πραγματικότητα με αποτέλεσμα να προκαλούμε το κοινό αίσθημα. 

Ο άνθρωπος που πενθεί, συνήθως περιθωριοποιείται, γιατί πενθεί και δεν έχει όρεξη για τίποτα άλλο ειδικά εάν έχασε βίαια ένα δικό του άνθρωπο. 

Ο πενθών πιέζεται να ενταχθεί σε έναν φυσιολογικό ρυθμό ζωής και να ξεπεράσει όσο πιο σύντομα γίνεται την οδύνη της απώλειας και όταν λέμε σύντομα να έχει την αξιοπρέπεια να περάσουν έστω 40 ημέρες. Ο θρήνος είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση και εάν δεν νιώσεις μέσα σου την απώλεια χάνει το νόημα του. 

«Ο θρήνος δεν είναι μια ψυχολογική κατάσταση που περιλαμβάνει συγκεκριμένα προκαθορισμένα στάδια ή φάσεις, άλλα αφορά μια δυναμική διεργασία που μεταλλάσσεται μέσα στο χρόνο. Δεν έχει προσδιορισμένα χρονικά όρια, ούτε ημερομηνία λήξης» (Παπαδατου, 2005).

Πόσο διαρκεί η διεργασία του θρήνου καθορίζεται από προσωπικούς παράγοντες, αφού κάθε άνθρωπος επεξεργάζεται το πένθος του ανάλογα με τη δική του ιστορία και προσωπικότητα.

Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που φαίνεται ότι έχουν  μεγάλη σημασία στην πορεία διεργασίας ενός θρήνου: 

Η σχέση που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στον επιζώντα και το ατόμου που πέθανε.
Οι συνθήκες θανάτου, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικά συναισθήματα και αντιδράσεις στον θρήνο. Ένας φυσικός θάνατος, δίνει την ευκαιρία στο άτομο, να αποχαιρετίσει τον άνθρωπό του και να εκφράσει την αγάπη του. Αντίθετα ένας ξαφνικός θάνατος, είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτός και κατανοητός.
Ο τρίτος παράγοντας αφορά το πώς έχει διαχειριστεί το άτομο τις προηγούμενες απώλειες στην ζωή του και το πόσο ευαίσθητος είναι.
Ο τέταρτος παράγοντας αφορά το υποστηρικτικό πλαίσιο αυτού που πενθεί, είτε αυτό αφορά την οικογένεια. είτε φίλους η οποιονδήποτε άλλο.
Το ιστορικό ψυχικής υγείας του ατόμου που θρηνεί παίζει μεγάλο και σημαντικό ρόλο.
Η ύπαρξη ταυτόχρονα και άλλων αγχογόνων καταστάσεων που δεν βοηθάνε να ξεπεράσει την απώλεια του και τον κάνουν χειρότερα, όχι να ξεσαλώνει.

Σύμφωνα με τον Αγγελόπουλο (2009), η διεργασία του πένθους χρειάζεται αρκετό διάστημα για να ολοκληρωθεί και όχι πριν κλείσει μήνας. Κανένας δεν μπορεί να πει πόσο καιρό διαρκεί ένα πένθος, γιατί δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης στον πόνο και την θλίψη και εξηγεί ότι απουσία ενός αγαπημένου ανθρώπου δεν ξεχνιέται ποτέ.

Υπάρχουν χρονικά διαστήματα, κατά τα οποία ο θρήνος είναι οξύς, που τα διαδέχονται περίοδοι ισορροπίας, στο πλαίσιο των οποίων μπορεί να βιώσει κανείς ακόμα και στιγμές χαράς. Σε αυτές τις περιόδους, η ισορροπία εναλλάσσεται ακόμα με εκδηλώσεις απελπισίας ή ξεσπάσματα οδύνης -αλλά η χρονική τους διάρκεια μειώνεται, ενώ αυξάνονται προοδευτικά οι περίοδοι ισορροπίας. Η ένταση των εκδηλώσεων θρήνου παραμένει όμως πάντα μεγάλη, ακόμα και όταν εμφανίζονται αυτές οι στιγμές όλο και σπανιότερα.

Ποτέ δεν ελευθερώνεται ο θλιμμένος ολοκληρωτικά από την θύμηση του νεκρού και γι’ αυτό το πένθος δεν μπορεί να διακοπεί ποτέ ολοκληρωτικά. Ωστόσο, το πένθος όσο βαρύ και πικρό και να είναι, έχει πάντα περιόδους ανακούφισης. Η φύση έχει έναν τρόπο με τον οποίο κάνει τον άνθρωπο, όσο μεγάλη και αν είναι η δυστυχία του, να μπορεί να απομακρύνει το μυαλό του από τον θρήνο έστω και για λίγο.

Το πένθος διαρκεί όσο ακριβώς χρειάζεται ο άνθρωπος να κατανοήσει, να αποδεχτεί και να βρει νέους ρόλους μέσα στη ζωή του. Για κάποιους ανθρώπους αυτό χρειάζεται κάποιους μήνες, για κάποιους άλλους κάποια χρόνια, αλλά σίγουρα όχι λίγες ημέρες.

Όταν ο πενθών μπορεί να σκεφτεί χωρίς οδύνη τον νεκρό και να επενδύσει ξανά στη ζωή, τότε η διεργασία του πένθους έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι η διεργασία είναι μακρόχρονη και ότι η έντασή της δεν ακολουθεί γραμμική πορεία.

Ο “ο χρόνος γιαίνει”. Αυτό όμως δεν ισχύει, γιατί ο χρόνος δεν γιαίνει: δεν είναι το πέρασμα του το σημαντικό  αλλά ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται αυτός ο χρόνος. Για τον άνθρωπο που αρνείται, απωθεί ή αποφεύγει να θρηνήσει, ή για αυτόν που καθηλώνεται σε έναν χρόνιο θρήνο, λίγη σημασία έχει το πέρασμα του χρόνου… Μια άλλη μη ρεαλιστική πεποίθηση είναι oτι κάποια στιγμή στο μέλλον, κάθε θρήνος σταματά ή τελειώνει. Αυτή η προσδοκία αποτελεί μύθο. Αυτό συμβαίνει γιατί ποτέ δεν ξεπερνάει κανείς την απώλεια ενός αγαπημένου, απλώς μαθαίνει να ζει με αυτήν. Η κληρονομιά που αποκτούμε από τον θάνατο ενός σημαντικού ανθρώπου μας αλλάζει, μας κάνει να βλέπουμε την ζωή και τον κόσμο διαφορετικά, ενώ εξακολουθεί να μας συνδέει με αυτόν που πέθανε ένας διαρκής δεσμός.

Συμπερασματικά, η απώλεια, λοιπόν, δεν μικραίνει, ούτε εξαφανίζεται με την πάροδο του χρόνου, παραμένει πάντα μεγάλη και σημαντική. Ο ψυχικός κόσμος του ανθρώπου που πενθεί, μπορεί να μεγαλώσει για να εμπεριέξει την απώλεια και να την κάνει αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της ζωή του.


0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου