Κατατέθηκε στη Βουλή ο Κρατικός Προϋπολογισμός του 2026

 

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, συνοδευόμενος από τον Υφυπουργό Θάνο Πετραλιά, κατέθεσε στη Βουλή τον Κρατικό Προϋπολογισμό για το 2026. Για πρώτη φορά, πέρα από το καθιερωμένο USB‐stick, ο προϋπολογισμός υποβλήθηκε και σε πλήρως άυλη μορφή. Είναι διαθέσιμος μέσω υπερσυνδέσμου ενσωματωμένου σε QR-Code που παραπέμπει στο site του YΠΕΘΟΟ , το οποίο φιλοξενείται στο G-Cloud.

Στη σχετική επιστολή προς τους Βουλευτές, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης και ο Υφυπουργός Θάνος Πετραλιάς, αναφέρουν:

• Η έναρξη του έτους 2026 θα βρει την ελληνική οικονομία σε συνθήκες συνεχιζόμενης δυναμικής ανάπτυξης, σε ένα διεθνές περιβάλλον που εξακολουθεί να διέπεται από γεωπολιτική αβεβαιότητα, από μεταβαλλόμενες συνθήκες στο παγκόσμιο εμπόριο και στις αγορές ενέργειας καθώς και από κινδύνους για τη δημοσιονομική και πολιτική σταθερότητα σε μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες.
• Παρά την αβεβαιότητα στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, η ελληνική οικονομία προβλέπεται να συνεχίσει για έκτο συναπτό έτος να καταγράφει σημαντικά υψηλότερο ρυθμό πραγματικής ανάπτυξης σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να ανέλθει σε 2,2% το 2025 και 2,4% το 2026, έναντι 1,3% και 1,2% για την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το ονομαστικό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από τα 248,7 δισ. ευρώ το 2025 σε 260 δισ. ευρώ το 2026. Παράλληλα, ο εγχώριος πληθωρισμός αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 2,6% το 2025 σε 2,2% το 2026.
• Σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης διαδραματίζουν τόσο η φορολογική μεταρρύθμιση όσο και οι λοιπές παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης. Μέσω της διαρθρωτικής αναμόρφωσης της φορολογίας εισοδήματος με έμφαση στους νέους, στις οικογένειες με παιδιά και στη μεσαία τάξη, ενισχύεται άμεσα το εισόδημα των πολιτών. Παράλληλα, η μείωση των φορολογικών συντελεστών συνεπάγεται μεγαλύτερη ωφέλεια για τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες με κάθε μελλοντική αύξηση των αποδοχών τους. Στο πλαίσιο της δημογραφικής φορολογικής μεταρρύθμισης εισάγονται επιπλέον μέτρα με τοπικά χαρακτηριστικά και παρεμβάσεις που σχετίζονται με το στεγαστικό πρόβλημα, όπως η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους, η μείωση του ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους, η μείωση της φορολογίας ενοικίων σε συνδυασμό με την επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως καθώς και η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες και άλλα περιουσιακά στοιχεία με απαλλαγή των εξαρτώμενων τέκνων από την ελάχιστη δαπάνη διαβίωσης. Επιπροσθέτως, ενισχύεται το εισόδημα των συνταξιούχων μέσω της σταδιακής κατάργησης του συμψηφισμού των αυξήσεων των συντάξεων με την προσωπική διαφορά, με την περαιτέρω αύξηση των συντάξεων βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού καθώς και με την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, των ανασφάλιστων υπερηλίκων και των ατόμων με αναπηρία κάθε Νοέμβριο.
• Ο ρυθμός μεταβολής των επενδύσεων αναμένεται να αυξηθεί από 4,5% το 2024 σε 5,7% το 2025 και σε 10,2% το 2026, καθ’ όσον σε συνδυασμό με τη δυναμική που επιδεικνύουν οι ιδιωτικές επενδύσεις, αναμένεται να υλοποιηθεί ένα σημαντικά διευρυμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων το 2026, με πόρους ύψους 16,7 δισ. ευρώ έναντι 14,6 δισ. ευρώ το 2025. Η ανωτέρω αύξηση των επενδύσεων είναι πολλαπλάσια αυτής του μέσου όρου της Ευρωζώνης που εκτιμάται σε 2,2% για το 2025 και 2,5% για το 2026, μειώνοντας περαιτέρω το παραγωγικό κενό. Σε αυτά τα πλαίσια ο λόγος επενδύσεων προς ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί από το 16,4% το 2025 σε 17,7% το 2026.
• Το ποσοστό ανεργίας, έχοντας υποχωρήσει σε μονοψήφιο αριθμό ήδη από το 2025, προβλέπεται να βελτιωθεί περαιτέρω το 2026 κατά μισή ποσοστιαία μονάδα του εργατικού δυναμικού, διαμορφούμενο σε 8,6% βάσει της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, το οποίο αντιστοιχεί στο χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα μετά το 2008.
• Το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού αναμένεται να διαμορφωθεί σε 3,7% του ΑΕΠ για το 2025 και σε 2,8% το 2026, ενώ το συνολικό αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε 0,6% το 2025 και σε -0,2% το 2026. Σε αυτό το πλαίσιο, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να παρουσιάσει για έκτο συνεχόμενο έτος τη μεγαλύτερη αποκλιμάκωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να διαμορφωθεί σε επίπεδα κάτω του 140%, με την πρόβλεψη να διαμορφώνεται σε 138,2%, που είναι το χαμηλότερο επίπεδο από το 2010.

Παρά το ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον, η Ελλάδα αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς για τη σταθερότητα και τη συνέπεια της οικονομικής της πολιτικής. Η αναγνώριση αυτή από τους διεθνείς θεσμούς και τους οίκους αξιολόγησης που αναβαθμίζουν  περαιτέρω το αξιόχρεο της χώρας δεν είναι αυτονόητη, αλλά συνιστά αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας, υπευθυνότητας και σταθερού μεταρρυθμιστικού προσανατολισμού. Η διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας, σε συνδυασμό με τη συνέχιση των επενδύσεων και των διαρθρωτικών αλλαγών, αποτελεί το έναυσμα για βιώσιμη ανάπτυξη και ουσιαστική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου όλων των πολιτών.

10 βασικά σημεία του προϋπολογισμού για το 2026

1. Σχεδόν διπλάσια ανάπτυξη σε σχέση με την Ευρωζώνη, με μειώσεις φόρων, περαιτέρω πτώση ανεργίας και αύξηση εισοδημάτων. Η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με ταχύτερους, σχεδόν διπλάσιους, ρυθμούς από την Ευρωζώνη. Φέτος η ανάπτυξη θα είναι 2,2% (όταν στην ευρωζώνη υπολογίζεται σε 1,3%) και ακόμα υψηλότερη το 2026 στο 2,4%, ακριβώς σε διπλάσια επίπεδα από την ευρωζώνη (1,2%). Η ανεργία από 9,1% φέτος θα πέσει περαιτέρω σε 8,6% ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 2,6% το 2025 σε 2,2% το 2026. Οι παρεμβάσεις υπέρ των πολιτών (μειώσεις φόρων, που οδηγούν σε αυξήσεις εισοδημάτων κλπ) θα ανέλθουν το 2026 σε 2,9 δισεκατομμύρια από τα οποία το 1,76 δισ. είναι τα μέτρα της ΔΕΘ και άλλα 1,1 δισ. τα μέτρα που είχαν θεσμοθετηθεί πριν από τη ΔΕΘ (επιστροφή ενός ενοικίου, ενίσχυση 250 ευρώ σε συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, αύξηση δημοσίων επενδύσεων).
2. Η Ελλάδα πετυχαίνει την ταχύτερη μείωση του δημοσίου χρέους στην Ευρώπη υπέρ των νεότερων γενεών. Το δημόσιο χρέος στην Ελλάδα από 145% του ΑΕΠ φέτος θα μειωθεί στο 138,2% το 2026 με πρόβλεψη για χρέος 119% το 2019. Πρόκειται για την ταχύτερη μείωση του δημοσίου χρέους στην Ευρώπη, που σημαίνει μικρότερες δαπάνες για τόκους και κυρίως λιγότερα βάρη για τις νεότερες γενιές, σε αντίθεση με το παρελθόν που το χρέος μεγάλωνε υποθηκεύοντας τις προοπτικές των νέων.
3. Μεταρρυθμιστικός προϋπολογισμός με ελαφρύνσεις υπέρ των πολιτών. Υλοποιείται η μεγαλύτερη φορολογική μεταρρύθμιση των τελευταίων δεκαετιών με μειώσεις φόρων ύψους 1,76 δισεκατομμυρίων και έμφαση στην οικογένεια, τη μεσαία τάξη, τους νέους και την περιφέρεια. Πρόκειται για μόνιμες παρεμβάσεις που θα οδηγήσουν σε αυξήσεις εισοδημάτων, όπως θα φανεί σε μισθούς και συντάξεις από τον προσεχή Ιανουάριο και σημαντικές ελαφρύνσεις για την περιφέρεια (μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 50% φέτος και κατάργηση του φόρου το 2027 για οικισμούς έως 1500 κατοίκους, μειωμένος κατά 30% ο ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου) και τους νέους (μηδενικός φόρος για νέους έως 25 ετών με ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ και φόρος 9% αντί 22% για νέους έως 30 ετών.
4. Πραγματική αύξηση στα εισοδήματα: Ο κατώτατος μισθός από το 2019 έως το 2026 θα είναι αυξημένος κατά 18% πάνω από τον σωρευτικό πληθωρισμό και ο μέσος μισθός 10% υψηλότερος του πληθωρισμού. Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα σε σχέση με το 2019 είναι ήδη αυξημένος κατά 35,4% και η αύξηση αναμένεται να υπερβεί το 40% το 2026. Οι καθαρές κατά κεφαλήν αμοιβές των εργαζομένων θα είναι αυξημένες το 2026 σε σχέση με το 2019 κατά 32,3% όταν ο σωρευτικός πληθωρισμός (2019-2026) υπολογίζεται σε 22%. Σημειώνουμε ότι στην ευρωζώνη ο σωρευτικός πληθωρισμός 2019-2026 είναι 25,2%, δηλαδή μεγαλύτερος σε σχέση με την χώρα μας. Τελικά, ο  πραγματικός καθαρός μέσος μισθός στην Ελλάδα στο διάστημα 2019-2026 θα είναι αυξημένος κατά 10% περισσότερο από τον πληθωρισμό και ο κατώτατος μισθός κατά 18% πάνω από τον πληθωρισμό. Αυτό σημαίνει αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων μετά τον συνυπολογισμό του πληθωρισμού.
5. Η χώρα μας σε τροχιά σύγκλισης στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η αλήθεια για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε Ελλάδα και Ευρώπη. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε σταθερές τιμές από το 2019 έως το 2025 θα έχει αυξηθεί συνολικά κατά 15,7% έναντι αύξησης 5,3% της ευρωζώνης. Δηλαδή τριπλάσιο ποσοστό αύξησης, που σημαίνει ότι η Ελλάδα κινείται σε τροχιά σημαντικής σύγκλισης στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ.
6. Αλλάζει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, διπλάσιες οι επενδύσεις σε σύγκριση με το 2019, μειώνεται περαιτέρω το επενδυτικό «κενό» με την ευρωζώνη. Οι επενδύσεις σε σταθερές τιμές στην Ελλάδα θα είναι αυξημένες φέτος σε σχέση με το 2019 κατά 77,7% και κατά 95,9% το 2026. Συνολικά οι επενδύσεις το 2026 αναμένεται να ανέλθουν στο 17,7% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο ποσοστό μετά το 2009. Το 2011 οι επενδύσεις βρίσκονταν στο 11% του ΑΕΠ, το 2026 θα φτάσουν στο 17,7% όταν στην ευρωζώνη είναι 21%, που σημαίνει σημαντική μείωση του επενδυτικού κενού.
7. Πιο δίκαιη η φορολογία, μικρότερο το μερίδιο των έμμεσων φόρων ως προς τα συνολικά έσοδα. Το 2019 οι έμμεσοι φόροι αντιπροσώπευαν το 67% των συνολικών φορολογικών εσόδων. Το 2026 οι έμμεσοι φόροι αντιπροσωπεύουν το 62% των συνολικών φορολογικών εσόδων, που σημαίνει πιο δίκαιη φορολόγηση μέσα από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, που αποκαλύπτει εισοδήματα που φορολογούνται άμεσα αλλά και από την ανάπτυξη που ανέβασε τα έσοδα της άμεσης φορολόγησης των επιχειρήσεων.
8. Διπλάσιες οι δαπάνες για υγεία σε σχέση με το 2019, σημαντική αύξηση κονδυλίων και για την Παιδεία.  Οι δαπάνες για την υγεία το 2026 θα ανέλθουν σε 8,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό διπλάσιο σε σχέση με τα 4,1 δισ. του 2019. Αντίστοιχη είναι η αύξηση για τα νοσοκομεία ενώ για την Παιδεία το 2026 θα διατεθούν συνολικά 6,8 δισεκατομμύρια, κονδύλια αυξημένα κατά 21,5% σε σχέση με το 2019.
9. Αμυντική θωράκιση και έμφαση στην πολιτική προστασία. Οι δαπάνες για την άμυνα το 2026 θα ανέλθουν σε 7 δισεκατομμύρια ευρώ από 3,5 δισ. το 2019. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2019 είχαν παραληφθεί αμυντικοί εξοπλισμοί αξίας μόλις 199 εκατομμυρίων ενώ το 2026 οι παραλαβές θα ξεπεράσουν τα 2,3 δισ. Σημαντική είναι η αύξηση και για την πολιτική προστασία ενώ ειδικά για την Πυροσβεστική οι δαπάνες σε σύγκριση με το 2019 έχουν υπερδιπλασιασθεί (840 εκατομμύρια το 2026 από 401 εκατομμύρια το 2019.
10. Σε επίπεδα ρεκόρ οι δημόσιες επενδύσεις υπέρ της περιφερειακής ανάπτυξης. Θεαματική είναι η αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Από 5,6 δισεκατομμύρια που ήταν το 2019, οι δημόσιες επενδύσεις θα ξεπεράσουν τα 16,6 δισεκατομμύρια το 2026, δηλαδή θα κυμανθούν σε τριπλάσια επίπεδα. Έμφαση δίδεται στην περιφερειακή ανάπτυξη και την εσωτερική σύγκλιση των περιφερειών.