Μετά το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις και τον πόλεμο ευθυνών μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών -και με ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας έκτακτης Συνόδου Κορυφής για την Ελλάδα-, φουντώνουν εκ νέου τα σενάρια ενός Grexit.
Ενδεικτικό είναι το δημοσίευμα του Bloomberg, στο οποίο γίνεται εκτενής αναφορά -με την μορφή ερωταπαντήσεων- για την επιβολή ελέγχου κεφαλαίων στη χώρα.
Σύμφωνα με το πρακτορείο, λοιπόν:
Πώς θα μπορούσε να συμβεί;
Το πιθανότερο σενάριο είναι πως εάν οι διαπραγματεύσεις καταρρεύσουν, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ενημερώσουν τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα πως δεν μπορεί να περιμένει τη συνέχιση της έκτακτης χρηματοδότησης από την ΕΚΤ. Τότε ο κ. Τσίπρας θα βρεθεί αντιμέτωπος με μία επιλογή: να αφήσει τις τράπεζες να καταρρεύσουν ή να επιβάλλει έλεγχο κεφαλαίων.
Τι θα γίνει αν η Ελλάδα αθετήσει μια υποχρέωσή της;
Πολλές από τις εγγυήσεις της χώρας προς τον ELA αφορούν εγγυημένα κρατικά ομόλογα και άλλους τίτλους, μεταξύ των οποίων έντοκα γραμμάτια. Σε περίπτωση που η Ελλάδα χάσει κάποια προθεσμία πληρωμής, οι κεντρικοί τραπεζίτες της ευρωζώνης θα αποφάσιζαν κατά πάσα πιθανότητα πως τα πιστωτικά ιδρύματα δεν είναι επιλέξιμα για έκτακτη χρηματοδότηση, αφού ο εγγυητής δεν είναι πλέον φερέγγυος.
Εναλλακτικά, η ΕΚΤ θα μπορούσε να επιβάλλει μία ιδιαίτερα μεγάλη περικοπή στην ονομαστική αξία των ελληνικών εγγυήσεων, θέτοντας με τον τρόπο αυτό ένα αυστηρό όριο για μία πιθανή χρηματοδότηση από τον ELA. H Η ΕΚΤ θα μπορούσε μάλιστα να διακόψει άμεσα τον ELA, αναγκάζοντας τον Αλέξη Τσίπρα να πάρει άμεσες αποφάσεις.
Πώς θα λειτουργούσαν οι έλεγχοι κεφαλαίων;
Θα ήταν επώδυνοι. Κανείς δεν γνωρίζει τι θα γινόταν ακριβώς στην Ελλάδα, αλλά στην Κύπρο συνέβησαν τα ακόλουθα: οι αναλήψεις από τα ΑΤΜ περιορίστηκαν στα 300 ευρώ το άτομο ανά ημέρα. Οι μεταφορές πάνω από 5.000 ευρώ στο εξωτερικό υπόκειντο σε έγκριση από ειδική επιτροπή. Οι εταιρείες χρειάζονταν έγγραφα για κάθε εντολή πληρωμής, με τις εγκρίσεις για πληρωμές άνω των 200.000 ευρώ να καθορίζονται από τη ρευστότητά τους.
Οι γονείς δεν μπορούσαν να στείλουν στα παιδιά τους, που σπούδαζαν στο εξωτερικό, πάνω από 5.000 ευρώ το τρίμηνο. Οι Κύπριοι που ταξίδευαν στο εξωτερικό δεν μπορούσαν να έχουν μαζί τους πάνω από 1.000 ευρώ. Το σπάσιμο των προθεσμιακών καταθέσεων απαγορευόταν, ενώ οι πληρωμές με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες δεν μπορούσαν να υπερβούν τα 5.000 ευρώ. Οι επιταγές δεν μπορούσαν να εξαργυρωθούν.
Πώς θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή;
Το στοιχείο του αιφνιδιασμού βοηθάει. Στην Κύπρο ξεκίνησε στη διάρκεια μίας μακράς αργίας για τις τράπεζες, μεταξύ της 16ης και 28ης Μαρτίου του 2013. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στη χώρα να διαπραγματευθεί μία συμφωνία με τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι τράπεζες άνοιξαν εκ νέου με τους περιορισμούς να έχουν τεθεί σε εφαρμογή μαζί με ένα σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας.
Ποιος αποφασίζει;
Πρόκειται για απόφαση της κυβέρνησης. Σύμφωνα με νόμο του 1993, ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας μπορεί να επιβάλλει περιορισμούς, αλλά απαιτείται η έγκριση του υπουργού Οικονομικών μέσα στην ίδια ημέρα.
Πόσο καιρό μπορεί να διαρκέσει;
Δεν υπάρχει πραγματικό όριο. Στην Κύπρο οι έλεγχοι κεφαλαίων κράτησαν δύο χρόνια, παρ’ ότι είχαν χαρακτηριστεί προσωρινό και έκτακτο μέτρο. Οι περιορισμοί στις συναλλαγές χαλάρωσαν σταδιακά στη διάρκεια της διετίας, πριν την οριστική άρση τον Απρίλιο του 2015.
Η εμπειρία από άλλες χώρες, όπως η Ισλανδία, δείχνει ότι εφόσον επιβληθούν, μπορούν να αρθούν σταδιακά, μετά από μια μακρά χρονική περίοδο. Η ιρλανδική κυβέρνηση παρουσίασε αυτό το μήνα νομοσχέδιο για την άρση των ελέγχων κεφαλαίων που είχαν επιβληθεί το 2008.
Ποια άλλη επίπτωση θα μπορούσαν να έχουν στην Ελλάδα;
Θα αγόραζαν χρόνο. Αυτός θα έδινε στην Ελλάδα ανάσα για την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές στη διάρκεια του χρονικού διαστήματος που θα ήταν κλειστές οι τράπεζες, αλλά το κόστος θα ήταν μεγάλο. Οι περιορισμοί στις εταιρικές συναλλαγές και στις αναλήψεις καταθέσεων θα έπλητταν τις λιανικές πωλήσεις, τον τουρισμό, τη βιομηχανία , τις εισαγωγές και τελικά κάθε άλλο κλάδο της οικονομικής δραστηριότητας.
Θα είχε ο Τσίπρας άλλες επιλογές;
Όχι στην πραγματικότητα. Εάν η κυβέρνηση αφήσει τις τράπεζες να υπερβούν τα όρια της έκτακτης χρηματοδότησης, το χρηματοπιστωτικό σύστημα δεν θα είχε ρευστότητα μέσα σε λίγες ημέρες με τους καταθέτες να σπεύδουν να σηκώσουν όσο περισσότερα χρήματα μπορούν, για όσο ακόμη μπορούν. Αυτό θα οδηγούσε με βεβαιότητα την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης, καθώς καμία οικονομία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ρευστότητα. Ακόμη και εάν η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο αποχώρησης από την ευρωζώνη, οι έλεγχοι κεφαλαίων θεωρούνται μία λογική κίνηση, καθώς με τον τρόπο αυτό θα είχε το χρόνο μέχρι να τυπώσει το νέο νόμισμα της χώρας.
Είναι νόμιμοι οι έλεγχοι κεφαλαίων;
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Παρά το γεγονός πως η ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων είναι μια από τις τέσσερις βασικές ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιορισμοί μπορούν να επιβληθούν για «αυστηρούς λόγους δημοσιονομικής πολιτικής ή δημόσιας ασφάλειας». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέτρεψε στην Κύπρο να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση – αποτελεί και το μοναδικό σχετικό παράδειγμα – επικαλούμενη υψηλό κίνδυνο για «πλήρη αποσταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος».
Πηγή : Nooz.gr
.webp)
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου