Η Ελλάδα βυθίζεται ξανά στην ύφεση

Μαντικίδης Τάσος

Απαισιόδοξες οι εκτιμήσεις – Πώς σκιαγραφούν οι οικονομολόγοι τις οικονομικές προοπτικές και ποιες οι προτάσεις τους

Υστερα από μια βαθιά και πολυετή κρίση που οδήγησε σε σωρευτική πτώση του ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 26% και επιστροφή στην ισχνή ανάπτυξη (0,7%) το 2014, η χώρα επανήλθε το πρώτο τρίμηνο του 2015 εκ νέου σε θολά νερά. «Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις του οικονομετρικού υποδείγματός μας υποδηλώνουν μείωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,4% με 0,6% σε τριμηνιαία βάση (και κυκλικά προσαρμοσμένους όρους) με τον αντίστοιχο ετήσιο ρυθμό μεταβολής να διαμορφώνεται μεταξύ 0,0% και 0,2%» ανέφερε χαρακτηριστικά σχετική μελέτη της Eurobank.
Η ελληνική κρίση δείχνει εξάλλου ότι βρίσκεται σε σημείο καμπής καθώς τα φορολογικά έσοδα παραμένουν χαμηλότερα των στόχων, οι τραπεζικές καταθέσεις μειώθηκαν στα 135 δισ. ευρώ από τα 237,8 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2010, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αυξάνονται, η πιστωτική ασφυξία και το «πάγωμα» στη ροή κοινοτικών κονδυλίων έχουν επιδεινώσει το επιχειρηματικό κλίμα, ενώ η απαξίωση πλούτου αποτυπώνεται στην κατάρρευση των τιμών ομολόγων, μετοχών και ακινήτων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οικονομολόγοι αρκετών διεθνών τραπεζών αναθεωρούν τώρα πτωτικά τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2015. Η Deutsche Bank π.χ. προβλέπει ανάπτυξη 0,8% (έναντι 1,4% του κυβερνητικού στόχου) όταν πριν από μερικούς μήνες προέβλεπε επιτάχυνση της ανάπτυξης στο 2,5%, ενώ οι οικονομολόγοι της BofA Merrill Lynch θεωρούν πως η πρόβλεψή τους για ανάπτυξη 0,6% εφέτος είναι επισφαλής. Την ίδια ώρα οι προβλέψεις για επιστροφή στην ύφεση το 2015 συνεχώς πληθαίνουν. Οι οικονομολόγοι της Citigroup ήταν οι πρώτοι που αναθεώρησαν τις προβλέψεις τους από ανάπτυξη 1% σε ύφεση 0,2% εφέτος για την ελληνική οικονομία, ενώ πτώση 0,5% του ΑΕΠ του 2015 προβλέπουν πλέον και οι οικονομολόγοι της Barclays.

Το μακροοικονομικό περιβάλλον αναμένεται να συνεχίσει να επιδεινώνεται μέχρι η πολιτική αβεβαιότητα και η κατάσταση στη ρευστότητα να επιλυθούν, εκτιμούσαν από την πλευρά τους αναλυτές της JP Morgan, σημειώνοντας ότι η εμπιστοσύνη στον κλάδο της μεταποίησης, στις υπηρεσίες και στον κατασκευαστικό τομέα υποχώρησε σε επίπεδα συμβατά με μια οικονομία που συρρικνώνεται.

Η Eurobank από την πλευρά της πάντως για το σύνολο του έτους αναμένει ελαφρώς θετικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας, κυρίως λόγω προσδοκιών για περαιτέρω ενίσχυση της δραστηριότητας στον τουριστικό κλάδο, επιβράδυνση του ρυθμού μεταβολής των εισαγωγών και μικρή θετική επίδραση (0,13 ποσοστιαίες μονάδες) από τη βάση σύγκρισης με το προηγούμενο έτος (carry over).

Ωστόσο, κάτι τέτοιο προϋποθέτει την ταχεία άρση της αβεβαιότητας που πηγάζει από τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις με τους επίσημους δανειστές.

Για την επόμενη ημέρα ο πρόεδρος της Eurobank κ. Νίκος Καραμούζης μιλώντας σε πελάτες της τράπεζας στη Θεσσαλονίκη πρότεινε προσφάτως την υιοθέτηση οικονομικών πολιτικών προς πέντε βασικές κατευθύνσεις, που μπορούσαν να οδηγήσουν στην επίτευξη σταθερών και υψηλών ρυθμών ανάπτυξης:

1. Σημαντική προσέλκυση ξένων επενδύσεων και ξένων κεφαλαίων για να καλύψει η χώρα το σημαντικό έλλειμμα ρευστότητας, εγχώριας αποταμίευσης και επενδύσεων, στο πλαίσιο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, αναβάθμισης του παραγωγικού δυναμικού, ενίσχυσης του ανταγωνισμού, και περιορισμού των ολιγοπωλιακών και ολιγοψωνιακών συνθηκών που επικρατούν σε ορισμένες εγχώριες αγορές.

2. Σημαντική αύξηση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και των επενδύσεων στις υποδομές ώστε:
- να ενισχυθεί σταθερά η συνολική ζήτηση,
- να αντιστραφεί η απαξίωση της κεφαλαιουχικής υποδομής της χώρας,
- να βελτιωθούν η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα και
- να ενσωματωθούν έμμεσα στην παραγωγή τα νέα διεθνή τεχνολογικά επιτεύγματα.

3. Σταθερή αύξηση της συμβολής της εξωτερικής ζήτησης στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας μέσω στοχευμένων πρωτοβουλιών σημαντικής αύξησης της οικονομικής εξωστρέφειας της χώρας, κυρίως με πολιτικές υποκατάστασης εισαγωγών και αύξησης εξαγωγών.

Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί επιτυχώς το πρόβλημα της μικρής εγχώριας αγοράς και της αντικειμενικής αδυναμίας περαιτέρω αύξησης της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης ως αναπτυξιακών μοχλών στις σημερινές συνθήκες.
Σημαντικό και συνδεόμενο στοιχείο στον τομέα αυτόν αποτελεί η ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας στη βιομηχανία και στον αγροτικό τομέα, που έχουν συρρικνωθεί στο 9% και 3% του ΑΕΠ αντιστοίχως, από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ευρωζώνη.

Η Ελλάδα παραμένει σήμερα μια σχετικά κλειστή οικονομία, όπου κυριαρχούν οι μη εμπορεύσιμες διεθνώς υπηρεσίες και οι κρατικές δραστηριότητες, με το ποσοστό των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών να διαμορφώνεται στο 30,1% του ΑΕΠ το 2014, από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ευρωζώνη.

4. Επιστροφή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και της ελληνικής κεφαλαιαγοράς στην ομαλότητα, με δυνατότητες χρηματοδότησης της οικονομίας και πρόσβασης στις διεθνείς αγορές, χωρίς την οποία η αναπτυξιακή επανεκκίνηση της οικονομίας και η επιστροφή σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης δεν είναι εφικτές.

5. Εφαρμογή με συνέπεια και προσήλωση ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την ανάκτηση καθημερινά της εμπιστοσύνης των πολιτών, των εταίρων και των αγορών στις προοπτικές μας.



Πηγή : tovima.gr