Έρχεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας

 

Για την πορεία υλοποίησης της ψηφιακής κάρτας εργασίας συναντήθηκαν σήμερα ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης. 

Αναλύθηκε το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα λειτουργήσει η ψηφιακή κάρτα εργασίας, στόχος της οποίας είναι ο περιορισμός της «μαύρης» και υποδηλωμένης εργασίας.

Τι είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και πώς θα λειτουργεί

Η ψηφιακή κάρτα εργασίας είναι το σύστημα παρακολούθησης του χρόνου εργασίας στην ψηφιακή εποχή: 

1.    Αποτελεί πρωτοποριακό εργαλείο για τον έλεγχο της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας. 

2.    Αποτελεί εγγύηση για την τήρηση του ωραρίου των εργαζομένων και την αμοιβή τυχόν υπερωριών σύμφωνα με τους κανόνες.

3.    Συντελεί στην αποφυγή του αθέμιτου ανταγωνισμού που υφίστανται οι επιχειρήσεις που τηρούν τη νομοθεσία από εκείνες που εφαρμόζουν πρακτικές «μαύρης» ή υποδηλωμένης εργασίας. Πρακτικές οι οποίες δυστυχώς δεν είναι σπάνιες και εκτός των άλλων στερούν πόρους από το ασφαλιστικό σύστημα και τον προϋπολογισμό. 

4.    Η ψηφιακή κάρτα εργασίας καθιστά, επιπλέον, τους ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας διαφανείς και αντικειμενικούς και αποτελεί το «κλειδί» για την δίκαιη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων όπως το δικαίωμα της αποσύνδεσης στην τηλεργασία, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας και η εξίσωση των υπερωριών σε βιομηχανία και υπηρεσίες. 

5.    Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας αποτελεί πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ που ικανοποιείται σήμερα.

Η επένδυση για την ψηφιακή κάρτα στην πλήρη της μορφή θα ενταχθεί για χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου οι απαιτούμενες επενδύσεις να υλοποιηθούν το συντομότερο. Η εφαρμογή της θα ξεκινήσει από μεγάλες επιχειρήσεις που ήδη χρησιμοποιούν συστήματα ωρομέτρησης για τους εργαζόμενους, συνήθως ηλεκτρονικά, και θα επεκταθεί σταδιακά σε όλη την αγορά.

Το σύστημα θα υλοποιηθεί σε τρία βήματα που έχουν ως εξής:

Α. Σε πρώτη φάση, εντός του έτους οι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν ηλεκτρονικά πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που καταχωρίζονται στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» σχετικά με τον εργασιακό τους βίο. 

Β. Ως τις αρχές του 2022 θα είναι έτοιμη η «μήτρα» της κάρτας εργασίας, δηλαδή το ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο θα υποδέχεται τις πληροφορίες που θα καταχωρούν ψηφιακά εργαζόμενοι και εργοδότες. Παράλληλα, καταργείται μια σειρά γραφειοκρατικών διαδικασιών με στόχο τη διευκόλυνση εργαζομένων και επιχειρήσεων. 

Γ. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022 θα ξεκινήσει η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας με παρακολούθηση της πραγματικής απασχόλησης σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας.

Η αρχιτεκτονική του συστήματος σχεδιάζεται με τρόπο που προβλέπει δυνατότητα αμοιβαίου ελέγχου της δήλωσης του ωραρίου, της υπερεργασίας, των υπερωριών κλπ. τόσο από τους εργαζόμενους όσο και από τους εργοδότες με «κόφτες» που θα αποκλείουν τις παράτυπες δηλώσεις. Έτσι αποφεύγεται το ενδεχόμενο κατάχρησης από τη μια πλευρά η υποδήλωσης της εργασίας από την άλλη.

Η Ψηφιακή Κάρτα δεν θα είναι απαραίτητα μια κάρτα σε φυσική μορφή όπως αυτές που διαθέτουν ήδη σήμερα πολλές επιχειρήσεις που εφαρμόζουν συστήματα ωρομέτρησης του χρόνου εργασίας. Μπορεί να είναι μια εφαρμογή στο κινητό και ένα πρόγραμμα στους υπολογιστές της επιχείρησης, διασυνδεδεμένα αμφότερα με το ΕΡΓΑΝΗ. Φυσικά τα συστήματα ωρομέτρησης όπου υπάρχουν θα διατηρηθούν και θα διασυνδεθούν με το νέο σύστημα, προκειμένου να λειτουργήσουν με ψηφιακό τρόπο. 

Σημειώνεται ακόμη ότι:

1.    Το σύστημα θα διαθέτει απεικόνιση όλων των νόμιμων ορίων υπερωριών, ημερήσιου χρόνου ανάπαυσης κ.λπ. όπως προβλέπονται από τη νομοθεσία ώστε να δημιουργείται ασφάλεια σε εργαζόμενους και εργοδότες. 

2.    Το σύστημα θα διαθέτει κόφτες ώστε να εμποδίζονται οι παράτυπες δηλώσεις.

3.    Ο μισθός θα απεικονίζεται και σε επίπεδο ώρας.

4.    Θα υπάρχουν προβλέψεις σε τεχνικό επίπεδο για όλες τις ειδικές συνθήκες που καταγράφηκαν κατά τη διαβούλευση, όπως ενδεικτικά εργασίες εκτελούμενες έξω από την έδρα της επιχείρησης, επαγγελματικά ταξίδια, έκτακτη απουσία του εργαζόμενου για προσωπικούς λόγους κ.λπ.

Η άμεση ενημέρωση του Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» για το χρόνο εργασίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο και για άμεσους, αποτελεσματικούς ελέγχους. Οι ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας πριν από τον έλεγχο σε κάθε επιχείρηση θα έχουν πλήρη και λεπτομερή κατάλογο των εργαζομένων που πρέπει να βρίσκονται στην εγκατάσταση. Έτσι, στην περίπτωση π.χ. που ένας εργοδότης ζητήσει από τον εργαζόμενο να μην «χτυπήσει» την κάρτα την ώρα που ξεκινά την εργασία του ή να δηλώσει ότι σχόλασε ενώ παραμένει στον χώρο δουλειάς, ο έλεγχος θα είναι άμεσος και αντικειμενικός.

Υπενθυμίζεται ότι με το νομοσχέδιο συνίσταται η Επιθεώρηση Εργασίας ως Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια που θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και με περισσότερα εχέγγυα αμεροληψίας στους ελέγχους για την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να βγει διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο.