Τετάρτη 9 Απριλίου 2025

Έργο ΒΙΑΣ: μια καινοτόμος προσέγγιση στη σχέση πολιτιστικής κληρονομιάς και βιοποικιλότητας

 


Παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη και εκπροσώπων της επιστημονικής κοινότητας και αρμόδιων φορέων, πραγματοποιήθηκε η επίσημη παρουσίαση του έργου ΒΙΑΣ (Βιοποικιλότητα στους Αρχαιολογικούς Χώρους), στο αμφιθέατρο της Εθνικής Πινακοθήκης. Το έργο αποτελεί συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).

  • Η Ελλάδα, με τη μοναδική φυσική και πολιτιστική της κληρονομιά, ακολουθεί τη σύγχρονη τάση μιας ενιαίας ανάδειξης του φυσικού και πολιτιστικού της τοπίου. Στο πλαίσιο αυτό, τον Αύγουστο του 2022, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και το ΕΚΠΑ υπέγραψαν προγραμματική σύμβαση για την καταγραφή της βιοποικιλότητας σε 20 εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους. Ορισμένοι από αυτούς ανήκουν στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, ενώ άλλοι συμπίπτουν με περιοχές του δικτύου Natura 2000. Σε τρεις περιπτώσεις (Δελφοί, Μετέωρα, Ολυμπία), συντρέχουν και οι δύο αυτοί χαρακτηρισμοί.
  • Οι χώροι αυτοί, διάσπαρτοι σε όλη την ελληνική επικράτεια, περιλαμβάνουν μνημεία διαφορετικών ιστορικών περιόδων: Ακρόπολη-Αρχαία Αγορά-Λόφοι, Επίδαυρος, Ολυμπία, Φίλιπποι, Μεσσήνη, Άπτερα Χανίων, Mon Repos Κέρκυρα, Δωδώνη, Νικόπολη, Μετέωρα, Άγιος Αχίλλειος Πρεσπών, Παλαιά Πόλη Ιωαννίνων και Νησί, Ακροκόρινθος, Γραμβούσα-Μπάλος, Μυστράς, Δήλος, Σούνιο, Βραυρώνα, Δελφοί και Φαιστός.
  • Το έργο χρηματοδοτήθηκε και αξιολογήθηκε από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., ενώ την υλοποίησή του ανέλαβε το Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ, με επιστημονικό υπεύθυνο του έργου τον Καθηγητή Ζωικής Ποικιλότητας Παναγιώτη Παφίλη. Για την επιτυχή ολοκλήρωση ενός τόσο απαιτητικού εγχειρήματος, το ΕΚΠΑ συνεργάστηκε με οκτώ ακόμα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα: το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων και το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών.
  • Το έργο ΒΙΑΣ ανέδειξε 10.460 είδη χλωρίδας και πανίδας στους 20 αρχαιολογικούς χώρους, εκ των οποίων 4.403 είναι μοναδικές καταγραφές. Τα ευρήματα αυτά καταδεικνύουν τον σημαντικό ρόλο των αρχαιολογικών χώρων στη διατήρηση της ελληνικής βιοποικιλότητας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ολοκληρωμένων στρατηγικών προστασίας και ανάδειξής τους.
  • Τα εξαιρετικά αποτελέσματα του Προγράμματος ΒΙΑΣ, το οποίο λειτούργησε πιλοτικά, ανοίγουν το δρόμο για ανανέωση και επέκταση της συνεργασίας. Ήδη βρίσκεται υπό σχεδιασμό το Πρόγραμμα ΒΙΑΣ ΙΙ, που αφορά αφενός στην υλοποίηση έρευνας βιοποικιλότητας σε ακόμη μεγαλύτερο αριθμό αρχαιολογικών χώρων σε όλη την Επικράτεια, και αφετέρου στη συλλογή και μελέτη στοιχείων τεκμηρίωσης της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας από την αρχαιότητα έως τους νεότερους χρόνους από αρχαιολογικές, ιστορικές και αρχειακές πηγές.


0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου