«Εγώ δεν είμαι ο Παππάς», απαντούσε ο Αλέξης Τσίπρας σε όσους του έλεγαν ότι είχαν επικοινωνήσει για ένα ζήτημα με τον Νίκο Παππά και προεξοφλούσαν ότι θα ήταν και ο ίδιος ενήμερος. Ηθελε με αυτό τον τρόπο να επιβάλει την εντύπωση μιας διαχωριστικής γραμμής. Ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι που βεβαιώνουν ότι ο τέως πρωθυπουργός, έπειτα από εμπιστευτικές συζητήσεις μαζί τους, δεν παρέλειπε να τους παραπέμπει στον Νίκο Παππά. Ο Παππάς ήταν ο άνθρωπος που χειριζόταν τις υποθέσεις για τις οποίες ο Τσίπρας ήξερε ότι δεν έπρεπε να ξέρει.
Οσοι γνωρίζουν καλά την ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ πιστώνουν στον Παππά τη μετατροπή του από ένα «χύμα» κόμμα διαμαρτυρίας σε κόμμα και μηχανισμό εξουσίας. Ο Παππάς έστησε την επικοινωνιακή «μηχανή» και είχε τις σχέσεις με μέσα και δημοσιογράφους του αντιμνημονιακού μπλοκ. Οταν το ελληνικό επιχειρηματικό κατεστημένο φοβήθηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ανέβει στην εξουσία, μετά τις πρώτες εκλογές του 2012, ο Παππάς ήταν αυτός που άνοιγε την πόρτα για ραντεβού με τον Τσίπρα σε μεγάλους επιχειρηματίες και τους γόνους τους. Στρατηγείο τότε ήταν ένα γραφείο στην οδό Μητροπόλεως. Ο Παππάς οργάνωσε και το «αντάρτικο», τις σχέσεις με ανθρώπους του ευρύτερου χώρου της Ν.Δ. που έκαναν κριτική εκ των έσω στον Σαμαρά και κατόπιν στον Μητσοτάκη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ της «μετα-αλαβανικής εποχής» χτίστηκε από τον Τσίπρα και τον Παππά με βασικό υλικό τη διπλή γλώσσα. Η διπλή γλώσσα άλλωστε είναι εκείνο που συνδέει το κόμμα με την εμφυλιοπολεμική Αριστερά του Νίκου Ζαχαριάδη. Ο αμφιλεγόμενος ηγέτης του ΚΚΕ είναι πρότυπο των παιδιών της «δρακογενιάς» για να θυμηθούμε τον χαρακτηρισμό που τους απέδωσε ο Στέλιος Παππάς, στέλεχος της Αριστεράς και πατέρας του Νίκου Παππά. Η «δρακογενιά» είναι οι αριστεροί που γεννήθηκαν μετά τη Μεταπολίτευση και συμπεριφέρονται ως «ανανεωτικοί», αλλά σκέφτονται σαν να έρχονται από τον Εμφύλιο.
Ο Παππάς δεν έκρυβε ποτέ το γεγονός ότι ήθελε να προκαλεί φόβο στους αντιπάλους του. Πολλοί μάλιστα θεωρούν εμβληματική τη φωτογραφία με τον Τσίπρα και εκείνον στην Καισαριανή την ημέρα που ορκίσθηκε πρωθυπουργός ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ. Το μήνυμα ήταν, σύμφωνα με στενό συνεργάτη του Παππά, «ερχόμαστε, θα σας σκίσουμε». Τα «παιδιά» έστησαν το «μαγαζί» με τα υλικά του φόβου στους αντιπάλους, του διχασμού και της διπλής γλώσσας. Παράδειγμα: Από το 2010 ώς το δημοψήφισμα του 2015 ο Τσίπρας και ο Παππάς υποστήριζαν τόσο τη συμμετοχή στην Ευρωζώνη όσο και την κατάργηση του μνημονίου. Ηθελαν να ψαρεύουν ταυτόχρονα και στις δύο θάλασσες, αλλά και να θολώνουν τα νερά για να αποκοιμίζουν για τις πραγματικές προθέσεις τους – που αρχικά ήταν η ρήξη με την Ευρώπη (που δεν ήρθε ποτέ) με τη βοήθεια άλλων χωρών, όπως της Βενεζουέλας.
Εργατικός και απότομος
Ο Νίκος Παππάς γνώρισε τον Τσίπρα στη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ το 1996 και έγιναν φίλοι. Σπούδασε Οικονομικά και εργάστηκε ως ερευνητής στο πανεπιστήμιο Στραθκλάιντ της Σκωτίας ώς τα 32 του το 2008. Οσοι τον γνωρίζουν λένε ότι στηρίζει φανατικά την οικογένεια και τους ελάχιστους φίλους του. Είναι σοβαρός, συγκροτημένος και εργατικός, αλλά μπορεί να γίνει απότομος, κυνικός και επιθετικός. Δίνει μεγάλη σημασία στις συμφωνίες κυρίων, αλλά δεν τις εννοεί πάντοτε. Οι ισχυροί συνομιλητές του δεν ήταν ποτέ βέβαιοι ότι μπορούσαν να τον εμπιστεύονται, όπως εμπιστεύονταν τους «απεσταλμένους» προηγούμενων πρωθυπουργών. Η μεγάλη πλειονότητα άρχισε να παραπονιέται μετά τους πρώτους μήνες του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ότι δεν απαντούσε τα τηλέφωνα, έστηνε ισχυρούς ανθρώπους στα ραντεβού του (ακόμη και τον Αρχιεπίσκοπο) και ξεχνούσε τις συμφωνίες που είχε κάνει.
Ο Παππάς ήταν όμως ο εκτελεστικός βραχίονας που ανέλαβε να στήσει μηχανισμούς στο βαθύ κράτος, εκεί όπου ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διέθετε ερείσματα. Τα πήγαινε καλά μέχρι το επεισόδιο των τηλεοπτικών αδειών. Η επιλογή ενός ανεπαρκούς προέδρου του ΣτΕ σε συνδυασμό με τις ακραίες μεθοδεύσεις του οδήγησαν στον πρώτο και καθοριστικό του Βατερλώ. «Μετά από εκείνη την ήττα ο Τσίπρας κατάλαβε το πρόβλημα Παππά», έλεγε χαρακτηριστικά στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού.
Το 2015 ο Παππάς είχε αναπτύξει τη θεωρία ότι ο Τσίπρας πρέπει να εμφανίζεται στους ξένους ότι δεν μπορεί να συμβιβαστεί λόγω εσωτερικών πιέσεων. Η τότε επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ όταν μιλούσε τηλεφωνικά με τον Τσίπρα άκουγε ξαφνικά κάποιον να παρεμβαίνει και να του φωνάζει στα αγγλικά ότι δεν πρέπει να υποχωρήσει. Της έκανε εντύπωση και το συζήτησε με την Αγκελα Μέρκελ. «Μου έχει συμβεί και μένα», της απάντησε η Μέρκελ. «Είναι ο Νίκος Παππάς».
Το ίδιο μοτίβο επαναλήφθηκε στις δραματικές διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες πριν από το δημοψήφισμα. Ο Παππάς παρακινούσε τον Τσίπρα «να μην κάνει πίσω» – κάτι που έχει καταγραφεί στην ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα». Ενα μήνα μετά, στο περιθώριο της «17ωρης διαπραγμάτευσης», ο Παππάς δέσποζε μέσα στο ελληνικό σαλονάκι. Μπορεί να μην είχε σκιστεί το μνημόνιο, αλλά τουλάχιστον είχαν καταργηθεί οι ευρωπαϊκοί κανόνες για τον καπνό και τα οινοπνευματώδη. Κυρίαρχο χαρακτηριστικό του –τότε και τώρα– είναι ότι διανθίζει τις αναλύσεις του με αγοραίες εκφράσεις (όπως άλλωστε επιβεβαιώθηκε από τον διάλογο-μάθημα πολιτικής με τον Σάμπυ Μιωνή).
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο σκληρός αυτός παίκτης είχε αναλάβει να «καθαρίσει» τις σχέσεις με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, γεγονός που πέτυχε σε μεγάλο βαθμό. Ηταν ο συχνότερος συνομιλητής με τις δύο αυτές χώρες και είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη τους.
Οι μέθοδοι
Το βάρος της εξουσίας σε οριακές στιγμές συνθλίβει τους πολιτικούς. Ο Παππάς αντέχει στην πίεση και εμψυχώνει τον Τσίπρα για να αντέχει κι αυτός. Οταν τον Ιούνιο του 2012 παραλίγο να κερδίσουν τις εκλογές, ο Τσίπρας φέρεται να είπε ανήσυχος ότι δεν είχε γίνει καμία προετοιμασία για τη διακυβέρνηση. Οτι δεν υπήρχαν δίαυλοι επικοινωνίας με τους θεσμούς και τις ομάδες συμφερόντων. Ο Παππάς απάντησε ότι μπορεί να δημιουργήσει τις σχέσεις και να στήσει το «μαγαζί» σε μια νύχτα. Αναλόγως φερόταν το καλοκαίρι του 2015. Εμοιαζε με προπονητή αρσιβαρίστα που του βάζει τις φωνές για να μη λυγίσει από το βάρος. Οταν οι «Τσιπραίοι» «παγώνουν» μπροστά στα αδιέξοδα, τότε παρεμβαίνει λέγοντας σε άπταιστα «γαλλικά» ότι μπορούν να… συντρίψουν κάθε αντίπαλο.
Πολλοί του αναγνωρίζουν ότι κρατάει όρθιο το «μαγαζί» όταν οι άλλοι κλονίζονται. Μπορεί να μιλάει στον Τσίπρα ακόμα και με τρόπο επιθετικό και φωνακλάδικο χωρίς ο πρόεδρος να ενοχλείται. Η αιτία δεν είναι κάποια αδυναμία στην προσωπικότητα του Τσίπρα. Το πρόβλημα είναι ότι άλλα στελέχη που κλήθηκαν να παίξουν τον ρόλο του alter ego του Τσίπρα «έλιωσαν» από την πίεση, όπως ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ή δεν διέθεταν την απαραίτητη ψυχική συγκρότηση, όπως ο Δημήτρης Τζανακόπουλος.
Οι εχθροί του Παππά τον περιγράφουν με τους χειρότερους χαρακτηρισμούς. Κάποιοι θυμίζουν ότι στο τέλος του 2015 είχε αναφερθεί με το ψευδώνυμο «αρχιμανδρίτης» σε ηχογραφημένη συνομιλία ανθρώπων της νύχτας. Ενας αστικός μύθος εμφανίζει τον Παππά να έχει υπονοήσει σε πρέσβεις ισχυρών χωρών ότι δεν πρέπει να πιέζουν μια λαοπρόβλητη κυβέρνηση γιατί η Αθήνα μπορεί να γίνει μια επικίνδυνη πρωτεύουσα γι’ αυτούς.
Ασφαλώς δεν παρέλειπε να διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με αντάρτες της Νέας Δημοκρατίας και να ευνοεί τις δολιοφθορές που σκαρφίζονταν. Σε μια περίπτωση είχε προσπαθήσει να βοηθήσει κάποιους (ανεπιτυχώς) για να ενοικιάσουν το νεοκλασικό της Ρηγίλλης που ανήκει στο ΕΜΠ για να μπουν στο μάτι του Μητσοτάκη. Σε άλλες επέμενε να βοηθηθούν περιθωριακές «δεξιές» εφημερίδες. Και βέβαια ο Παππάς ήταν αυτός που σύστησε στον Τσίπρα τον Βαρουφάκη και τον Καμμένο. Ο κουμπάρος του γάμου ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ ήταν ο Παππάς. Και όποτε ξεσπούσε κρίση στις σχέσεις Αλέξη -
Πάνου ήταν ο Παππάς που πήγαινε μέσα στη νύχτα στο σπίτι του Καμμένου για να την εκτονώσει.
Δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι χάρη στις μεθόδους Παππά ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε πρώτα, και κατόπιν άντεξε στην εξουσία αλλά δημιουργήθηκε η εντύπωση μιας αδίστακτης Αριστεράς που βιαζόταν να γίνει χειρότερη από το κατεστημένο που αντικατέστησε. Η πολυπραγμοσύνη του Παππά εκτείνεται από τη «διαφώτιση» εφημερίδων, καναλιών και τραπεζών (από το Attica Channel ώς την Attica Bank) ώς τις μυστικές σχέσεις με το καθεστώς Μαδούρο (υπόθεση Αρτεμίου) και την υπόθεση Πετσίτη το 2019.
Ο μηχανισμός
Από την άλλη υπάρχουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούν ότι ήταν ο μόνος που μπόρεσε μέσω του επικοινωνιακού μηχανισμού στο Διαδίκτυο να κάνει αποτελεσματική αντιπολίτευση. Ο ίδιος συχνά επέκρινε τον Χαρίτση, τον Καλογήρου και τα άλλα στελέχη του περιβάλλοντος Τσίπρα ως ανεπαρκή και ισχυριζόταν ότι ήταν ο μόνος που «έβαλε γκολ» στην υπόθεση των vouchers του υπουργείου Εργασίας, της λίστας με τους αποδέκτες των κονδυλίων για την καμπάνια «Μένουμε Σπίτι».
Σήμερα, πάντως, μετά τις αποκαλύψεις της συνομιλίας Παππά-Μιωνή για το «μαγαζί», όλοι προεξοφλούν ότι ο Τσίπρας θα πει για μία ακόμα φορά τη φράση: «Εγώ δεν είμαι ο Παππάς». Πολλοί δεν θα τον πιστέψουν, άλλοι θα αναρωτηθούν αν επέλεξε να ξεχάσει επιλεκτικά κάποια επεισόδια της σχέσης τους και οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ότι ο Νίκος Παππάς θα προστεθεί στη μακρά λίστα ηχηρών ονομάτων που εξαφανίσθηκαν κατά την πορεία ανόδου στην εξουσία του Αλέξη Τσίπρα. Γιατί ως γνωστόν στην πολιτική «κολλητοί» δεν υπάρχουν παρά μόνον όσο είναι απαραίτητοι.
Ο μεν Τσίπρας θα πρέπει να βρει άλλο αποτελεσματικό alter ego, ο δε Παππάς να θυμηθεί την κλασική φράση κάποιου που έκανε την ίδια δουλειά για άλλον πρωθυπουργό: «Οταν αρχίζουν τα δύσκολα είσαι μόνος. Στα δικαστήρια θα είσαι μόνος».
ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
.jpg)
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου