Δευτερολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη συζήτηση για το σχέδιο νόμου για το Επιτελικό Κράτος

Διακρίνω, κ. Τσίπρα, στις τελευταίες σας εμφανίσεις ως Αρχηγός της Αντιπολίτευσης, μία ένταση, έναν εκνευρισμό, σαν να μην έχετε βρει ακόμα το σωστό σας ρόλο. Και τολμώ να πω και μία ασυνέχεια, σε σχέση με το κλίμα το οποίο έχω διαγνώσει από τους υπόλοιπους συναδέλφους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της οποίας έχετε την τιμή να προΐσταστε. Το να κατηγορείτε τη Νέα Δημοκρατία για λαϊκισμό και για ιδιοτέλεια προσβάλλει την ετυμηγορία του ελληνικού λαού, ο οποίος με 40% έδωσε σ’ αυτή την παράταξη, τη δυνατότητα να κυβερνήσει τον τόπο. Και εν πάση περιπτώσει, ξεφύγετε επιτέλους από αυτή την ψυχολογική αντίληψη του δήθεν αδικημένου, ότι τα κάνατε όλα τόσο καλά, ότι η οικονομία πήγαινε λαμπρά, ότι η μεσαία τάξη ευημερούσε, ότι το κράτος λειτουργούσε καλά και για κάποιο δυσεξήγητο λόγο ο ελληνικός λαός σας “μαύρισε”. Τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά στη χώρα, κύριε Τσίπρα, και γι’ αυτό οι πολίτες εμπιστεύτηκαν τη Νέα Δημοκρατία και μας έδωσαν αυτή την εντολή.

Τώρα, ως προς τη διαδικασία. Καταρχάς, θα πρέπει να είστε αρκετά εξοικειωμένος, είστε έμπειρος πια στο Κοινοβούλιο. Οι υπουργοί έχουν τη δυνατότητα να απαντούν ανά πάσα στιγμή επί προσωπικού και επί ζητημάτων που άπτονται της αρμοδιότητάς τους. Και μην ανησυχείτε, εδώ θα είμαι να σας απαντώ όποτε και όταν χρειάζεται. Εξάλλου αρκετές κοινοβουλευτικές συζητήσεις έχουμε κάνει και δεν νομίζω ότι με έχετε κατηγορήσει ποτέ ότι ήμουν βουβός Αρχηγός της Αντιπολίτευσης. Δεν σκοπεύω καθόλου να είμαι και βουβός Πρωθυπουργός.

Έρχομαι, λοιπόν, σε όλα όσα είπατε σχετικά με το επιτελικό κράτος. Ουσιαστικά καμία κριτική δεν ασκήσατε στα βασικά άρθρα του νομοσχεδίου. Αναφερθήκατε στον αριθμό των μετακλητών και στο πόσο κακοί είμαστε που αναδείξαμε το πόσους μετακλητούς είχατε διορίσει όλα αυτά τα χρόνια. Και αναρωτιέμαι, κ. Τσίπρα, έγιναν δεκάδες ερωτήσεις βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας όταν ήμασταν στην Αντιπολίτευση για το ζήτημα των μετακλητών, γιατί δεν ήρθατε ποτέ να πείτε αυτά τα οποία λέτε σήμερα όταν ήσασταν Πρωθυπουργός;

Και εν πάση περιπτώσει, εάν σας ασκήθηκε μία κριτική, δεν αφορούσε μόνο τον αριθμό των μετακλητών, αφορούσε τη γενικότερη εντύπωση, κ. Τσίπρα, ότι διορίζατε την παρέα σας, τους κολλητούς σας και τους φίλους σας στο Μέγαρο Μαξίμου. Γι’ αυτό σας ασκήθηκε κριτική. Όχι μόνο για τον αριθμό. Είμαι ο πρώτος ο οποίος αναγνωρίζω και μίλησα για παθογένειες δεκαετιών. Και γι’ αυτό φανταζόμουν ότι θα χαιρετούσατε την πρωτοβουλία μας και θα ανέμενα να την υπερψηφίσετε κιόλας. Ο αριθμός των μετακλητών θα είναι πια αυστηρά προκαθορισμένος, ώστε ο κάθε Υπουργός να μην μπορεί να τροποποιεί τα σχετικά διατάγματα και να προσθέτει μετακλητούς κατά το δοκούν. Διότι αυτό συνέβαινε στο παρελθόν. Συνέβαινε και επί δικών μας ημερών, συνέβαινε και επί δικών σας ημερών.

Αυτή, λοιπόν, είναι η πραγματικότητα την οποία αντιμετωπίζουμε. Πώς την αντιμετωπίζουμε; Για να το εξηγήσουμε και στους Έλληνες πολίτες οι οποίοι μας παρακολουθούν και οι οποίοι μπορεί να μη γνωρίζουν το νομοσχέδιο στη λεπτομέρειά του: Ορίζουμε έναν ελάχιστο αριθμό μετακλητών, οχτώ συγκεκριμένα, και προσθέτουμε ανάλογα με τον αριθμό των Γενικών Γραμματέων του κάθε Υπουργείου από ένα μετακλητό για να μπορέσουμε πράγματι να δώσουμε στα μεγαλύτερα Υπουργεία τη δυνατότητα να προσλαμβάνουν περισσότερους μετακλητούς, διότι πολύ απλά έχουν μεγαλύτερο αντικείμενο. Συμφωνείτε, κ. Τσίπρα, με αυτή τη διάταξη; Συμφωνείτε; Ωραία, να την υπερψηφίσετε, λοιπόν αυτή την διάταξη. Χαίρομαι που εκμαιεύω από εσάς ψήγματα συναίνεσης.

Συμφωνείτε με την ανάγκη της θεσμοθέτησης να συνεδριάζει το Υπουργικό Συμβούλιο κάθε μήνα με καθορισμένη ατζέντα, με τη δυνατότητα να γίνονται δεσμευτικές ψηφοφορίες, έτσι ώστε το συλλογικό όργανο να λειτουργήσει όπως όλα τα συλλογικά όργανα σε όλες τις σοβαρές χώρες του κόσμου; Εάν συμφωνείτε, παρακαλώ πολύ να υπερψηφίσετε και τη σχετική διάταξη.

Συμφωνείτε, κ. Τσίπρα, με τη σημαντικότατη καινοτομία του νομοσχεδίου οι ατομικές διοικητικές πράξεις να υπογράφονται πια από τους γενικούς διευθυντές και όχι από τους πολιτικούς προϊσταμένους; Εάν δεν συμφωνείτε, δείχνετε με αυτό τον τρόπο την εμπιστοσύνη την οποία έχετε στη Δημόσια Διοίκηση. Και εξηγήστε μας επιτέλους πώς εσείς εννοείτε την αποκομματικοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης. Να σας αναφέρω ένα παράδειγμα από τη θητεία μου στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Γιατί πρέπει ο ίδιος ο Υπουργός προσωπικά να υπογράφει κάθε μετάταξη και κάθε απόσπαση που γίνεται στο ελληνικό Δημόσιο; Τι προστιθέμενη αξία έχει, κ. Τσίπρα, αυτή η υπογραφή του Υπουργού; Θα σας πω ποια είναι η προστιθέμενη αξία. Η μόνη προστιθέμενη αξία που έχει η υπογραφή του Υπουργού είναι το πολιτικό φίλτρο για το ποιος θα πάρει την υπογραφή πιο γρήγορα και ποιανού η μετάταξη-απόσπαση δεν θα υπογραφεί. Διότι προφανώς ο διοικητικός έλεγχος νομιμότητας έχει γίνει από τις υπηρεσίες. Όταν φτάνει στον Υπουργό προς υπογραφή μια πράξη η οποία έχει την υπογραφή του γενικού διευθυντή δεν ελέγχει ο Υπουργός τις νομικές λεπτομέρειες αυτής της πράξης. Μεταφέροντας την αρμοδιότητα στον γενικό διευθυντή στηρίζουμε την Δημόσια Διοίκηση και επιτρέπουμε στους Υπουργούς να ασκούν το πραγματικό τους έργο. Το οποίο δεν είναι πολιτική παρέμβαση, αλλά η χάραξη πολιτικής η οποία υλοποιείται πια από τους ίδιους τους δημόσιους υπαλλήλους. Αν διαφωνείτε έχουμε απλά μια διαφορετική αντίληψη για το πώς πρέπει να δουλεύει η Δημόσια Διοίκηση.

Έρχομαι τώρα στα ζητήματα της καταπολέμησης της διαφθοράς. Κύριε Τσίπρα, είχατε ή δεν είχατε Υπουργό αναπληρωτή, αρμόδιο για τα ζητήματα της καταπολέμησης της διαφθοράς; Εξ όσων γνωρίζω είχε και κάποιο παρατσούκλι ο συγκεκριμένος. Ήταν ο ίδιος ο οποίος θυμάμαι ότι έβγαινε από το Μέγαρο Μαξίμου και έκανε δηλώσεις περί των μεγαλύτερων σκανδάλων που γνώρισε η χώρα από την Επανάσταση και μετά. Νομίζω ότι γνωρίζετε πολύ καλά σε ποιον αναφέρομαι. Και ρωτώ, λοιπόν, τον κάθε καλόπιστο συμπολίτη μας ο οποίος μας ακούει. Είναι λογικό η καταπολέμηση της διαφθοράς να είναι αρμοδιότητα ενός Υπουργού ο οποίος θα πρέπει να ελέγξει την ίδια την Εκτελεστική Εξουσία, δηλαδή, τον εαυτό του και τους συνάδελφους του; Ή είμαστε πολύ πιο αξιόπιστοι εάν ιδρύσουμε μια Ανεξάρτητη Αρχή καταπολέμησης της διαφθοράς, όπως ακριβώς μας συστήνει ο ΟΟΣΑ να κάνουμε; Δεν κάνουμε τίποτα διαφορετικό από το να ακολουθούμε συστάσεις του ΟΟΣΑ, ο οποίος έχει ασχοληθεί πάρα πολύ με ζητήματα διαφθοράς και διαφάνειας, ιδρύοντας μια τέτοια ισχυρή και Ανεξάρτητη Αρχή.

Έρχομαι τώρα στο ζήτημα της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Δεν είχα πρόθεση να αναφερθώ στο θέμα αυτό σήμερα, καθώς είναι διάταξη η οποία θα εισαχθεί στην Ολομέλεια τις επόμενες δύο ημέρες, αλλά επειδή δεν γνωρίζω αν θα έχουμε την ευκαιρία να συναντηθούμε κοινοβουλευτικά την Τετάρτη και την Πέμπτη είναι νομίζω μια ευκαιρία να δώσω κάποιες απαντήσεις. Καταρχάς, ως προς την προσωπική κριτική την οποία ασκήσατε στον κ. Γεραπετρίτη και δια αντανακλάσεως στην κυρία Κεραμέως, θέλω να σας πω κάτι κ. Τσίπρα: Ο κ. Γεραπετρίτης είναι ένας άξιος αυτοδημιούργητος άνθρωπος, ο οποίος εγκατέλειψε μια επιτυχημένη σταδιοδρομία για να μπει στην πολιτική. Δεν είναι ανεπάγγελτος και δεν είναι προϊόν του κομματικού σωλήνα. Και θα πρέπει να είμαστε πολύ ικανοποιημένοι αν άνθρωποι με σταδιοδρομία, με κύρος και καταξίωση, εγκαταλείπουν καλές καριέρες για να ‘ρθουν να προσφέρουν στα κοινά. Και βέβαια από τη στιγμή που μπαίνουν στον στίβο της πολιτικής είναι ανοιχτοί σε πολιτική κριτική. Αλλά δεν θα κατηγορήσετε επιτυχημένους επαγγελματίες γι’ αυτό το οποίο έκαναν πριν μπουν στην πολιτική. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι τι έκαναν πριν, το ερώτημα είναι τι κάνουν μετά. Το μείζον ερώτημα είναι τι πρέπει να κάνουν μετά οι δικαστικοί λειτουργοί όταν αφυπηρετήσουν. Νοείται, όταν έχουν αναλάβει σημαντικές θέσεις στο δικαστικό σώμα, μετά την υπηρεσία την οποία έχουν προσφέρει, να αναλαμβάνουν την επόμενη μέρα σύμβουλοι του Πρωθυπουργού και στη συνέχεια, προφανώς, για να ανταμειφθούν για την υπηρεσία τους αυτή να διορίζονται πρόεδροι Ανεξάρτητης Αρχής; Δεν θα αναφερθώ εδώ στο υπόδειγμα αμεροληψίας και αντικειμενικότητας που είναι η αντιπρόεδρος της Αρχής η οποία εξ όσων γνωρίζω ήταν διευθύντρια στο γραφείο του κ. Παππά. Τόσο αντικειμενική και ανεξάρτητη είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Αλλά έρχομαι, λοιπόν, στην ουσία του θέματος, νομίζω ότι η απάντηση έχει δοθεί. Διαβάζω: “Τελειώνοντας κυρίες και κύριοι συνάδελφοι θα ήθελα να αναφερθώ κάνοντας μια επισήμανση η οποία κατά τις δικές μου προσωπικές απόψεις εκφράζει σχετικά με ένα θέμα το οποίο και ένας μεγάλος αριθμός συναδέλφων μου ζήτησε να θίξω. Οι καρέκλες του προεδρείου είναι τιμητικές. Και δεν προσφέρονται ως εφαλτήριο για άλλες προσωπικές επιδιώξεις. Τα μέλη του προεδρείου της Ένωσης δεν επιτρέπεται μετά την συνταξιοδότηση να επιζητούν, επισκεπτόμενοι κομματικά και άλλα γραφεία και να αποδέχονται άλλες καλά αμειβόμενες θέσεις. Όπως, παραδείγματος χάριν, του Προέδρου της Ανεξάρτητης Αρχής με μηνιαίες αποδοχές 11.000 ευρώ. Διότι έτσι, δημιουργείται και ευλόγως η πεποίθηση ότι υπήρχε προϋπάρχουσα συναλλαγή. Ο δικαστικός λειτουργός επιβάλλεται και μετά την συνταξιοδότησή του να διαφυλάσσει τόσο την προσωπική του αξιοπρέπεια, αλλά και πρωτίστως το κύρος και την αξιοπιστία της Δικαιοσύνης, ώστε να μπορούν οι πολίτες να μας εμπιστεύονται”.

Θέλω να σας πω ότι συμφωνώ απόλυτα με την τοποθέτηση της κυρίας Βασιλικής Θάνου. Τόσο υποκριτές είστε κι εσείς και η κυρία Θάνου που για “τριάκοντα αργύρια” αναλαμβάνει κομματικό διορισμό από σας προσωπικά σε μια κρίσιμη Ανεξάρτητη Αρχή. Καταθέτω την σχετική επιστολή στα πρακτικά. Επειδή, βλέπετε, μερικές φορές αυτά τα οποία λέμε μας συνοδεύουν. Και θέλω να σας θυμίσω, κ. Τσίπρα, ότι όταν τοποθετήθηκε η κυρία Θάνου είχαμε εκφράσει από τότε την εντονότατη δυσαρέσκεια, όχι, αντίρρησή μας. Και είχα, μάλιστα, στείλει και σχετική επιστολή στην αρμόδια Επίτροπο, την κυρία Βεστάγκερ, καταγγέλλοντας, με κατηγορηματικό και σαφή τρόπο, το γεγονός ότι η τοποθέτηση της κυρίας Θάνου παραβίαζε, με κατάφωρο τρόπο, την ανεξαρτησία της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Θα πρέπει να μάθετε, κ. Τσίπρα και κύριοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κυρίες και κύριοι, ότι αυτή η Κυβέρνηση αυτά που έχει πει προεκλογικά τα κάνει. Για συνέπεια μπορείτε να μας κατηγορείτε, όχι για ασυνέπεια. Συνηθίστε το και μάθετέ το καλά επιτέλους.

Τώρα, για το ζήτημα της ΕΥΠ δεν έχω να πω πολλά. Κανένα νόμο δεν πρόκειται να αλλάξουμε κ. Τσίπρα. Αλλά μιας και αναφερθήκατε στο ζήτημα αυτό, θέλω να είμαι σαφής. Ένας άνθρωπος ο οποίος πιστεύω ότι υπηρέτησε το δημόσιο συμφέρον και με ενημέρωνε, δημοσιογράφος ήταν βέβαια, δεν έχει καμία ιδιαίτερη σχέση με το αντικείμενο της συλλογής πληροφοριών. Δημοσιογράφος ήταν. Αλλά το υπονοούμενο του κ. Βαρουφάκη, ότι η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών περίπου παρακολουθούσε τους Υπουργούς σας, νομίζω κ. Τσίπρα πρέπει να το απαντήσετε και εσείς και ο κ. Βαρουφάκης.