Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2019

Ομιλία του Πρωθυπουργού στη Βουλή για τη ψήφο των αποδήμων


«Κυρίες και κύριοι βουλευτές, στις 3 Απριλίου 1975 και στη νεαρή ακόμη Βουλή των Ελλήνων -την πρώτη ύστερα από επτά χρόνια τυραννίας- συζητείται το νέο δημοκρατικό Σύνταγμα.

Ο εισηγητής της πλειοψηφίας, Δημήτριος Παπασπύρου, παρουσιάζει το άρθρο 51 και διατυπώνει την 4η παράγραφό του: «Νόμος δύναται να ορίζη τα της ασκήσεως του εκλογικού δικαιώματος υπό των εκτός Επικρατείας ευρισκομένων εκλογέων», αναφέρει επί λέξει. Και το άρθρο ψηφίζεται.

Στην αναθεώρηση του 2001 -εμβληματική όπως τη χαρακτηρίσατε κυρία Γεννηματά, το άρθρο τροποποιείται. Απαιτείται πλέον πλειοψηφία 200 βουλευτών για να ψηφιστεί ο σχετικός νόμος. Κι όμως, έπρεπε να περάσουν 44 χρόνια και οκτώ μήνες για να λάβει αυτό το άρθρο νομική σάρκα και οστά και είμαι περήφανος που αυτό συμβαίνει με πρωτοβουλία της Νέας Δημοκρατίας. Και είμαι περήφανος που συμβαίνει, καθώς φαίνεται, και με μεγάλη διακομματική συναίνεση. Μία διακομματική συναίνεση που είμαι σίγουρος ότι θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί και πολύ νωρίτερα εάν η προηγούμενη κυβερνητική πλειοψηφία είχε επιλέξει να φέρει προς ψήφιση σχετικό νομοσχέδιο.Θέλω να θυμίσω ότι δύο φορές κατατέθηκε πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας, η οποία ουδέποτε συζητήθηκε. Κάλιο αργά παρά ποτέ όμως.

Αυτό το ιδιότυπο ανάχωμα στην επαφή των Ελλήνων του εξωτερικού με την πατρίδα υπήρξε ένα θεσμικό στίγμα, σε μια χώρα που θυμίζω ότι καθιέρωσε την καθολική ψηφοφορία από το 1864 και τηρεί την αρχή της δεδηλωμένης από το 1875. Υπήρξε όμως και ένα έλλειμμα δημοκρατίας και σύγχρονης λειτουργίας, για ένα κράτος στο κέντρο της Ευρώπης του 21ου αιώνα.

Η σημερινή συνεδρίαση, συνεπώς, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί -κυριολεκτικά- ιστορική. Απαντάει σε ένα πολύχρονο αίτημα του χθες. Ανταποκρίνεται σε μία ανάγκη του σήμερα. Ανοίγει σίγουρα για όλο τον Ελληνισμό τον δρόμο για ένα καλύτερο αύριο. Με τον νόμο τον οποίο ψηφίζουμε σήμερα, δίνουμε σάρκα και οστά στην πρόσφατη ενισχυμένη συνταγματική κατοχύρωση της δυνατότητας των Ελλήνων του εξωτερικού να ψηφίζουν στον μόνιμο τόπο κατοικίας τους.

Ήταν μια μεταρρύθμιση που αποδέχτηκαν πάνω από τα 2/3 της Εθνικής Αντιπροσωπείας και η οποία μπορεί να προτάθηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία, απέκτησε, ωστόσο, εμβέλεια χάρη στον διακομματικό διάλογο που την περιέβαλε.

Αποτελεί, έτσι, μία νίκη του κοινοβουλευτισμού και της ενότητας. Ένα υπόδειγμα συναίνεσης και πολιτικής συνεννόησης. Εξαρχής, άλλωστε, είχα δηλώσει πως ήθελα, ευελπιστούσα, ήλπιζα μία τέτοια τομή να ψηφιστεί και από τους 300 της Βουλής. Είμαι ευχαριστημένος, όμως, γιατί έστω θα πλησιάσουμε αυτόν τον αριθμό.

Κάνω μία έκκληση της τελευταίας στιγμής. Το μόνο κόμμα το οποίο έχει δηλώσει ότι δεν θα ψηφίσει το σχετικό νομοσχέδιο να αναθεωρήσει τη στάση του, κύριε Βαρουφάκη. Θα θεωρούσα εξαιρετικά σημαντικό για συμβολικούς λόγους το παρόν νομοσχέδιο -παρά τις ατέλειές του και τις αδυναμίες του, θα αναφερθώ στη συνέχεια σε αυτές- να έχει υπερψηφιστεί από όλους ανεξαιρέτως τους έλληνες βουλευτές.

Είναι αλήθεια πως η αρχική εισήγηση της κυβερνητικής πλειοψηφίας και η αρχική εισήγηση του ΚΙΝΑΛ υπήρξαν σαφώς πιο γενναιόδωρες προς τους συμπολίτες μας του εξωτερικού. Η δικιά μας πρόταση, όπως είχε κατατεθεί στο δημόσιο διάλογο, δεν έθετε περιορισμούς στο εύρος του εκλογικού σώματος και φυσικά, ναι, αναγνώριζε την επιστολική ψήφο -θυμίζω, συνταγματικά κατοχυρωμένη από το 2001.

Αυτή ήταν η θετική προσθήκη της αναθεώρησης του 2001. Η αρνητική προσθήκη ήταν οι 200 βουλευτές, η υπερ-πλειοψηφία που απαιτούσε το Σύνταγμά μας για να ψηφιστεί ο εφαρμοστικός νόμος. Όμως, όπως ξέρετε, το Σύνταγμα απαιτεί συμφωνία 200 βουλευτών για να ισχύσει οποιαδήποτε αλλαγή. Είχαμε, λοιπόν, χρέος, ως άκαμπτοι στο μεγάλο στόχο, να φανούμε ευέλικτοι στο δρόμο για την επίτευξή του.

Καλέσαμε σε διάλογο όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Η αρμόδια Διακομματική Επιτροπή συνεδρίασε μέσα σε ένα δεκαήμερο τρεις φορές και έγιναν αρκετές επαφές στη συνέχεια για την περαιτέρω εξειδίκευση των προτάσεων. Εγώ ο ίδιος συναντήθηκα προσωπικά με τους πολιτικούς αρχηγούς, επιδιώκοντας πάντα με πνεύμα καλής διάθεσης τη μέγιστη δυνατή συναίνεση. Βέβαια, το ίδιο έκανε με επιμονή και ζήλο ο Υπουργός Εσωτερικών, στο πλευρό του ο Υπουργός Επικρατείας. Θέλω να τους ευχαριστήσω και να τους συγχαρώ για την προσπάθεια την οποία κατέβαλαν.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Οι διατάξεις που θα ψηφιστούν σήμερα με ευρεία πλειοψηφία ενσωματώνουν τέσσερα κομβικά σημεία. Δεν φαντάζομαι να αλλάξετε γνώμη, αν τουλάχιστον κρίνω από αυτά τα οποία έχετε πει στην Επιτροπή. Μην μας εκπλήξετε δυσάρεστα. Σημειώθηκαν συγκλίσεις σε τέσσερα σημεία, τα οποία συγκροτούν τον κορμό της μεταρρύθμισης.

Το πρώτο και σημαντικότερο, ο ένας αδιαπραγμάτευτος όρος τον οποίο έθεσε η κυβερνητική πλειοψηφία. Η απόλυτη προσμέτρηση της ψήφου των εκτός επικρατείας Ελλήνων ψηφοφόρων στο συνολικό εθνικό αποτέλεσμα των εκλογικών αναμετρήσεων. Απορώ πώς μπορούσε να σκεφτεί κανείς οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική πρόταση η οποία στοιχειωδώς να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Συντάγματος. Γνωρίζετε ότι κάθε διαφορετική προσέγγιση θα ήταν ευθέως αντισυνταγματική, θα προσέκρουε στον κανόνα της δημοκρατικής εκπροσώπησης και της ισοτιμίας της ψήφου.

Δεύτερον, οι συμπατριώτες μας, μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού, θα μπορούν να ασκούν το δικαίωμά τους σε εκλογικά τμήματα με 40, τουλάχιστον, εκλογείς. Αυτά θα δημιουργούνται σε πρεσβείες, σε προξενεία αλλά και σε εγκαταστάσεις των αποδήμων, καθώς και σε άλλα κτίρια, στις χώρες όπου είναι μεγάλες οι αποστάσεις από την έδρα των εθνικών αρχών.

Τρίτον, αυξάνονται από 12 σε 15 οι βουλευτές Επικρατείας, μεταξύ των οποίων θα επιλέγουν οι εκτός συνόρων ψηφοφόροι. Εκεί, άλλωστε, θα βρίσκονται υποψήφιοι και υποψήφιοι της διασποράς. Κάθε άλλη λύση σχετικά με την «σταυροδοσία» των εκλογέων του εξωτερικού θα δημιουργούσε ανυπέρβλητα τεχνικά προβλήματα. Απαιτείται πλέον -ήταν σωστή η πρόταση η οποία έγινε και την αποδέχτηκε η κυβερνητική πλειοψηφία- τρεις στους δεκαπέντε υποψηφίους του ψηφοδελτίου Επικρατείας να είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, εκ των οποίων ένας τουλάχιστον να βρίσκεται σε μια από τις τρεις πρώτες θέσεις. Πρότασή σας, κυρία Γεννηματά, δεν έχω δυσκολία να το αναγνωρίσω. Είναι σωστή η πρόταση και εξασφαλίζει ότι τα κόμματα που θα εκλέξουν τουλάχιστον τρεις βουλευτές Επικρατείας θα εκλέξουν, κατ’ ελάχιστον, έναν εκπρόσωπο των Ελλήνων του εξωτερικού.

Και τέταρτον, ορίζεται ότι προκειμένου οι Έλληνες του εξωτερικού να διευκολυνθούν να ψηφίζουν τίθενται δύο προϋποθέσεις. Θέλω να ξεκαθαρίσω εξαρχής ότι αυτές οι προϋποθέσεις -οι οποίες δημιούργησαν κάποιες αντιδράσεις από Έλληνες που λείπουν πολλά χρονιά από την Ελλάδα αλλά εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους- αυτές οι προϋποθέσεις δεν τέθηκαν, θα το ξαναπώ, από την κυβερνητική πλειοψηφία. Αναφέρομαι στην υποχρέωση να έχουν διαμείνει συνολικά τουλάχιστον για δύο χρόνια στην Ελλάδα την τελευταία 35ετία και να είναι φορολογικά ενεργοί κατά το τελευταίο ή το τρέχον έτος, εκτός αν είναι κάτω των 30 ετών.

Ήταν προϋποθέσεις οι οποίες τέθηκαν από άλλα κόμματα. ‘Ηταν απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχουμε τη συναίνεση την οποία χρειαζόμασταν για να ξεπεράσουμε το όριο των 200 βουλευτών. Τέθηκαν από το Κομμουνιστικό Κόμμα και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός είναι ο λόγος που σήμερα υπάρχουν αυτοί οι περιορισμοί. Τρία κόμματα, η Ελληνική Λύση, το ΚΙΝΑΛ και η Νέα Δημοκρατία δεν τους θεωρούσαν απαραίτητους. Και θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος προς όσους μας ακούν ότι οι περιορισμοί αυτοί ήταν αποτέλεσμα της αναγκαίας υποχώρησης που έπρεπε να κάνει η κυβερνητική πλειοψηφία για να φτάσουμε στον αριθμό των 200 κατ’ ελάχιστον βουλευτών για να μπορέσει να ισχύσει αυτή η σημαντική μεταρρύθμιση.

Η διαδικασία πιστοποίησης θα είναι απλή. Ο ψηφοφόρος του εξωτερικού θα εγγράφεται ηλεκτρονικά στον αντίστοιχο εκλογικό κατάλογο είτε υποβάλλοντας τα αναγκαία δικαιολογητικά, είτε επιτρέποντας στις δημόσιες υπηρεσίες να τα αντλήσουν από δικές τους βάσεις δεδομένων. Με ένα απλό έγγραφο, δηλαδή μία βεβαίωση σπουδών ή καταβολής εισφορών ή ένα απολυτήριο στρατού, ο Έλληνας που ζει μόνιμα εκτός συνόρων θα ψηφίζει πια από τον τόπο διαμονής του. Και, βέβαια, όλοι, θα το ξαναπώ, όλοι διατηρούν πάντα το δικαίωμα της ψήφου στο οικείο εκλογικό τμήμα εντός Ελλάδος. Δεν συζητάμε για πρόσθετο δικαίωμα, συζητάμε για μία διευκόλυνση στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος.

Θα το ξαναπώ αυτό το τετράπτυχο δεν είναι η ιδανικότερη λύση. Ήταν, όμως, η μόνη ρεαλιστική και άμεσα εφαρμόσιμη λύση. Διαφορετικά το μείζον θα υποτασσόταν στο έλασσον και αντί να κάνουμε ένα, έστω, σημαντικό κατά την άποψή μου βήμα μπροστά από την καθήλωση, θα υποχωρούσαμε δύο βήματα στο όνομα ενός άλματος που δεν θα κάναμε ποτέ.

Με άλλα λόγια, δεν θα δίναμε δυνατότητα ψήφου στους Έλληνες που διαμένουν μόνιμα στο εξωτερικό, όπως συνέβαινε επί σχεδόν μισό αιώνα, ενώ τώρα έχουμε έναν νόμο, έστω και με κάποιες εκπτώσεις. Όλη η γενιά του brain drain, όλα τα νέα παιδιά που έφυγαν από την Ελλάδα τα χρόνια της κρίσης, υπάγονται αυτόματα στις προβλέψεις του νόμου και πολλοί από τους Έλληνες, οι οποίοι έφυγαν από την χώρα παλαιότερα και που κατοικούν για πολλά χρόνια στο εξωτερικό, θα μπορούν να κάνουν χρήση του δικαιώματος να ψηφίζουν από τον μόνιμο τόπο διαμονής τους.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές,

Το παρόν νομοσχέδιο εγγράφεται ως μία δημοκρατική νίκη, αφού ουσιαστικά διευρύνει στην πράξη το δικαίωμα της ψήφου. Διότι γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι πάρα πολλοί Έλληνες του εξωτερικού δεν είχαν την δυνατότητα να επιστρέψουν στην Ελλάδα έστω και αν το επιθυμούσαν. Και αυτός ο αποκλεισμός τους από τη δυνατότητα συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία είχε και ένα έντονο ταξικό πρόσωπο. Δεν πρέπει να τα ξεχνάμε αυτά. Το να επιστρέψει κανείς στην Ελλάδα για ένα Σαββατοκύριακο να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα είναι μία αρκετά ακριβή διαδικασία. Και το βασικό εμπόδιο για πολλούς συμπολίτες μας του εξωτερικού ήταν ακριβώς το κόστος. Αυτό ξεπερνιέται λοιπόν σήμερα, για αυτό και είναι μια δημοκρατική νίκη. Διευρύνει ουσιαστικά το δικαίωμα της ψήφου. Είναι μία κοινοβουλευτική επιτυχία. Κοινοβουλευτική νίκη, αφού αποτυπώνει τον κοινό τόπο διαφορετικών αντιλήψεων. Πρωτίστως, όμως, αποτελεί μία νίκη εθνική.

Επιτελεί ένα χρέος που η Ελλάδα είχε απέναντι στα παιδιά της. Ανασυνδέει τους Έλληνες του κόσμου με την εθνική τους εστία. Τους δίνει λόγο για ό,τι συμβαίνει στην πατρίδα. Αναθερμαίνει, έτσι, το ενδιαφέρον για την πατρίδα σε παλαιότερες αλλά και νεότερες γενιές. Για τους γονείς και τους θείους μας που πρόκοψαν εκεί, αλλά και για τα παιδιά, τα ανίψια, που είτε σπουδάζουν στο εξωτερικό είτε έφυγαν στο εξωτερικό τα χρόνια της κρίσης. Η σημασία της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού απλώνει ακόμη πιο μακριά το εθνικό βλέμμα. Βαθαίνει ακόμη περισσότερο την εθνική συνείδηση, γιατί ενώνει και πάλι τους Έλληνες της οικουμένης των πολλών εκατομμυρίων, αυξάνοντας έτσι την ισχύ τους και αναγεννά και την παλιά τους εξωστρέφεια.Αυτή η οποία ανέκαθεν μεγάλωνε τη χώρα και πλάταινε την επιρροή της στα πέρατα του κόσμου. Για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του διανοητή Στέλιου Ράμφου, περνάμε από τον περιορισμένο «Ελλαδισμό» στον αληθινό Ελληνισμό των ανοιχτών οριζόντων.

Πάνω από όλα, όμως, και σε αυτήν την ευαίσθητη συγκυρία, η σημερινή συνεδρίαση της Βουλής αποτελεί ένα μήνυμα σύμπνοιας, ενότητας και αποφασιστικότητας.

Μήνυμα πως είμαστε λίγοι για να είμαστε διχασμένοι. Γι’ αυτό και επιλέγουμε να μην μένουμε διασκορπισμένοι. Ο Παγκόσμιος Ελληνισμός, λοιπόν, είναι εδώ και σας καλώ να το αποδείξετε και με τη δική σας ψήφο σε λίγο.

Σας ευχαριστώ».




0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου