Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2018

Θα προλάβει να φύγει ο Τσίπρας;


Το μίνι κραχ στο χρηματιστήριο θα μπορούσε να θεωρηθεί και κώδωνας κινδύνου. Μια τελευταία προειδοποίηση για το αδιέξοδο στο οποίο κινδυνεύουμε να βρεθούμε. Είμαστε παγιδευμένοι, εκτός αγορών και χωρίς ορατή προοπτική μείωσης των επιτοκίων. Αν δεν αλλάξει η κατάσταση και μάλιστα σύντομα, τότε θα οδηγηθούμε με μαθηματική ακρίβεια σε νέα, πιθανώς άτακτη, χρεοκοπία. Αυτή  την φορά δηλαδή με βέβαιο κούρεμα καταθέσεων και νέα λιτότητα που δύσκολα θα ανεχθεί η κοινωνία. Κι όμως ενώ είναι πια φανερός ο κίνδυνος, το πολιτικό σύστημα επιδεικνύει συμπτώματα παιδικής χαράς: το μόνο που απασχολεί τα κόμματα, με λίγες εξαιρέσεις, είναι οι παροχές εν όψει εκλογών.

Η κυβέρνηση έχει την ψευδαίσθηση ότι διαθέτει μαξιλάρι ασφαλείας. Πιστεύει ότι για μια διετία περίπου δεν χρειάζεται να βγούμε στις αγορές. Το είπε χωρίς περιστροφές ο κ. Τσίπρας στην φιέστα της Ιθάκης. Πρόκειται φυσικά για ανέκδοτο. Η έξοδος πρέπει να γίνει σταδιακά και στους αμέσως επόμενους μήνες. Αν όμως η κυβέρνηση βγει, έστω δοκιμαστικά, και αναγκαστεί να δανειστεί με υψηλό επιτόκιο, τότε η κρίση αξιοπιστίας που εκδηλώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα μπορεί να πάρει  διαστάσεις χιονοστιβάδας. Γιατί βέβαια μια χώρα που δανείζεται με μη βιώσιμα επιτόκια στέλνει μήνυμα στις αγορές ότι σε λίγο δεν θα μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της. 

Κι όλα αυτά την ώρα που έχουν ήδη διαψευστεί οι κυβερνητικές προβλέψεις. Ο κ. Τσακαλώτος μπορεί να χαίρεται για τα πρωτογενή πλεονάσματα, αυτό όμως που περισσότερο μετράει είναι η αναπτυξιακή δυναμική, η οποία απλώς δεν υπάρχει. Ακόμα και οι χαμηλοί ρυθμοί που είχε προβλέψει η κυβέρνηση αποδείχθηκαν υπερβολικά αισιόδοξοι. Και δεν φαίνεται τίποτα στον ορίζοντα που να πείθει ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν, τουλάχιστον όχι με τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Δεν είναι μόνο η υψηλή φορολογία που έχει κάνει την χώρα μη ανταγωνιστική στην προσέλκυση επενδύσεων. Ούτε τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας των τραπεζών. Είναι περισσότερο το πολιτικό κλίμα της ανελέητης αντιπαράθεσης και της πλήρους απουσίας συναίνεσης σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή. Ξέρουμε ότι αυτό, το πολιτικό πρόβλημα δηλαδή, ήταν η τροχοπέδη από την πρώτη στιγμή που εκδηλώθηκε η κρίση. Δεν βάλαμε μυαλό ούτε  μας συνέφερε το παράδειγμα όλων των άλλων κρατών που βγήκαν τόσο πιο γρήγορα από τα Μνημόνια. Η απουσία συναίνεσης φυσικά αντικατοπτρίζει και το  κλίμα στην κοινωνία. Είμαστε έτοιμοι να φάμε τις σάρκες μας, όχι να πείσουμε ότι μπορούμε συγκροτημένα και με σχέδιο να πάμε μπροστά. Κι οι αγορές το βλέπουν. Και βέβαια είναι και οι διεθνείς συνθήκες που κάνουν τα πράγματα πολύ χειρότερα. Η κρίση στην Ιταλία έκανε καθαρή την γύμνια της οικονομίας και μπορεί ανά πάσα στιγμή να αποτελέσει την θρυαλλίδα επικίνδυνων εξελίξεων.

Με αυτά τα δεδομένα μια σοβαρή κυβέρνηση θα ήταν σε διαρκή κατάσταση συναγερμού κατανοώντας ότι ακόμα και για λόγους για τους οποίους δεν ευθύνεται και δεν μπορεί να προβλέψει, η κατάσταση μπορεί να βγει εκτός ελέγχου.

Το 2009 ο Καραμανλής είδε την επερχόμενη χρεοκοπία και πρόλαβε να φύγει νωρίς, φορτώνοντας τις αμαρτίες του στους επόμενους. Το παράδειγμα του δεν φαίνεται να προβληματίζει τον ΣΥΡΙΖΑ. Συνεχίζουν να κυβερνούν σαν να μην υπάρχει αύριο χωρίς να συνειδητοποιούν ότι όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η οιονεί προεκλογική ανευθυνότητα, τόσο περισσότερο πιθανό είναι να «κάτσει η στραβή» στη δική τους βάρδια. Ως τώρα ήταν ο κ. Μητσοτάκης που ζητούσε εκλογές. Ίσως θα έπρεπε να αρχίσει να το σκέφτεται στα σοβαρά και η κυβέρνηση. Όσο προλαβαίνει δηλαδή.


Παντελής Καψής


0 σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου